[itzul] RV: Aditzaren atzerakarga, buruko min hori

[AINARA MAYA URROZ]

https://www.youtube.com/watch?v=iskgyzAj8tY


[Irudia1][image002]
ITURRI ZAHARRAK UR(TE) BERRI ONA
UR GOIENA UR BARRENA
URTE BERRI ONA!
ELUR URTE ZORION URTE?
Ainara Maya Urroz
Euskara teknikaria
Euskara zerbitzua - Pertsonala
Debabarrena ESI / OSI Debabarrena
Mendarozabal auzoa z/g
20850 Mendaro (Gipuzkoa)
: 943 032911/ 830911)
AINARA.MAYAURROZ a bildua osakidetza.eus<mailto:AINARA.MAYAURROZ a bildua osakidetza.eus>
EUSKERA.OSIDEBABARRENA a bildua osakidetza.eus<mailto:EUSKERA.OSIDEBABARRENA a bildua osakidetza.eus>

Gizon edo emakume bati ezagutzen duen Hizkuntza batean hitz egiten badiozu, bere ulermenera iritsiko zara; bere hizkuntzan hitz egiten badiozu, ordea, bere bihotzera.
(Nelson Mandela)




From: Bittor Hidalgo [mailto:bittorhidalgo a bildua euskalnet.net]
Sent: martes, 06 de marzo de 2018 15:05
To: 'ItzuL'
Subject: Re: [itzul] RV: Aditzaren atzerakarga, buruko min hori

Idazkeraren bitxikeriak gora-behera, iruditzen zait Jesus Rubioren mezuak arrazoibide zuzena markatzen duela esaldien ordenamendua antolatzerakoan, ezta hala?

Bittor

[cid:image001.jpg a bildua 01CE9934.918E6320]
Ikurraz eta Euskaldun Bihotzekoak kanpainaren inguruan,
ikusi: www.euskalnet.net/euskaldunbihotzekoak<http://www.euskalnet.net/euskaldunbihotzekoak>
===========================[cid:image002.jpg a bildua 01CE9934.918E6320]
Bittor Hidalgo Eizagirre
Buztintxulo 72, behea
20015 Donostia (Gipuzkoa)
Euskal Herria (Espainia -gainezarpenez-)
Tfnoak: 943326855 // 655728290
posta-e: bittorhidalgo a bildua euskalnet.net<javascript:_e(%7b%7d,%20'cvml',%20'bittorhidalgo a bildua euskalnet.net');>
===========================[cid:image003.jpg a bildua 01CE9934.918E6320]

De: LB <luisber12 a bildua gmail.com<mailto:luisber12 a bildua gmail.com>>
Enviado el: 2018(e)ko martxoa 5, astelehena 13:20
Para: 'ItzuL' <itzul a bildua postaria.com<mailto:itzul a bildua postaria.com>>
Asunto: [itzul] RV: Aditzaren atzerakarga, buruko min hori


Jesus Rubio ITZUListeko zerrendakideak helarazi dit ondoko mezua (otsailaren 26an bidalia lehen aldiz ITZULera, eta gero beste 3 aldiz  egun ezberdinetan eta ordenagailu ezberdinetatik), eskatuz otoi berbidali dezadala ITZUListera bere ordez, berak ez baitu lortzen  mezua argitaratzea nahiz eta UPV-EHUko tekniko informatikoek konfirmatu dioten mezua ondo iritsi dela ITZUListen helbidera (itzul a bildua postaria.com<mailto:itzul a bildua postaria.com>).



Argitaratu-ezin hori arazo tekniko bat izango delakoan —eta ez Madrileko arte azoketan, edo Kultur Hiriburutzako Donostiako arte erakusketetan, edo liburu iragarkiak balidatzen dituzten ETBko bulegoetan gertatzen delarik mundu guztia arropak urratzera daraman praktika itsusiaren proiekzio beltza euskal itzultzaile bilkura honetan—, onartzen dut egilearen eskaria eta birbidaltzen dut haren testua nire helbidetik.



LB.



---------------------------------------



Re: [itzul] Aditzaren atzerakarga, buruko min hori



Zenbait komentario:



1.: Afera guzti honetan, behar da metodo razonatu bat zeinékin erabaki (edo hasi erabakitzen) nóiz kontsideratu esaldi bat nahasgarria, eta nóiz ez.



Bide horretatik, jarraian aztertuko ditugu A eta B esaldiak alternatiboki (grosso modo bada ere), balorátuz nóla sartzen zaigun eduki informazionala batean eta bestean, eta zéin ondorio segitzen den ordena bakoitzetik:



A1) "Nahi ez dugun autogobernu batean…”: 12 silaba. Tamaina horrek ongi gainditzen du 7-8 silabatako minimo hori nondik gora has gintezkeen nahasmendutan baldin ezin bagenu kokatu (ez sintaktikoki eta ez interpretazionalki) multzo horren eduki informazionala. Tamaina horretarako, behar genuke jakin ea informazio hori báden mintzagai zirkunstantziala, subjektu tematikoa, objektu rematikoa, edo galdegaia bera. Nola ezin dugun jakin, egin behar izanen dugu aurreikuspen bat:

baliteke hasiera hori izateá mintzagai zirkunstantzial bat.



B1) “Saiatzen ari dira…”: 7 silaba. Hor bádakigu seguru zéin diren bai esaldi printzipalaren subjektua (haiek) eta bai aditz nagusia ere (saiatzen ari dira), ez baita gutxi. Beraz, bádugu esaldia ondo kokatua (sintaktikoki-interpretazionalki), eta informazio hori ondo eta seguru txertatua, halatan non egin genezakeen pausa koherente bat (ondo zimentatutako pausa) baldin nahi.



A2) "Nahi ez dugun autogobernu batean indarrak xahutu ditzagun…”: 9 silaba gehiago, eta berriro behar dugu jakin zerbait buruz gure kokapen sintaktiko-interpretatiboa, baina ezin jakin. Itxura guztien arabera, zati hori izan liteké informazio zirkunstantzial-referentzial-tematikoa zeinen ostean emanen zaigu informazio zentral-printzipal-rematikoa (esan nahi baita ze, besteak beste, galdegaia espero dugú aurrerago).



B2) “Saiatzen ari dira xahutu ditzagun...“ 6 silaba gehiago, eta hor, bádakigu zéin diren, ez soilki subjektu eta aditz printzipala, baizik ere perpaus osagarriaren subjektua eta aditz printzipala. Oso-oso handia da diferentzia respektu A2.



A3)  "Nahi ez dugun autogobernu batean indarrak xahutu ditzagun saiatzen ari dira": 7 silaba gehiago. Eta hor etorri da akaboa, non konturatzen garen ze A2-ko informazio hori guztia zén esaldiaren zati rematikoena, zén galdegaia! Beraz, A2ko guztia zén galdegaia hon esaldi bat zeinen bukaeran enteratu garen nóla beste batzuk ari diren saiatzen xahuditzagun gure indarrak an autogobernu bat zein guk ez nahi. Jasotzaileak ez du lortu kokatzen informazioa sintaktiko-interpretazionalki harik-eta iritsi bukaera! Kostata eta gaizki! Hau argiki nahasgarria da.



B3) “Saiatzen ari dira xahutu ditzagun indarrak ...“ (3 gehiago eta doá perfektu)



B4) “Saiatzen ari gara xahutu ditzagun indarrak nahi ez dugun autogobernu batean“ (12 gehiago). Azken zati horrek ere ondo gainditzen du 7-8 silabatako muga hori, eta gauza da ze ez doa hain ondo nola B3, baina justuki zeren daukagun B3ko zimendu ona, ez dirudi argiki nahasgarria, nahizta, printzipioz, ondo etorriko litzaioke progresio gehiago.



Aurrekoak argiki (eta era sistematiko batean) erakusten du ze esaldi originala báda baztertzekoa, bitartean-ze esaldi alternatiboa askoz ere hobea den.



2.: Behin esaldi originala ulertu dugunean (demagun bigarren edo hirugarren irakurraldian), hurrengo irakurraldietan iruditu ahal zaigu ze esaldia ez zen hain zaila, zeren, behin ulertu dugunean, dena da ezberdin. Orain, jakinik norá heldu nahi dugun, informazioa ondo kokatuko dugu noiz irakurtzen. Hori dela-ta, izan genezake inpresio faltsua ezen esaldi hori ez zela nahasgarria. Baina báda!



3.: Gauza bat da ulertzeá esaldi baten edukia, eta beste bat, ondo ezberdina, eduki hori izatea ahalik-eta eraginkorrena komunikatiboki.

Bi esaldik (edo bi testuk) ahal dute izan eduki informazional ulergarri berbera, baina bata izan askoz efektiboagoa ze bestea. Eta eraginkortasun horretan, gakoa dá koherentzia sintaktiko-interpretatiboa, gakoa dá sintaxia.



4.: Ez naiz geldituko an fribolitateak nola esatea ze SVO ordena izan ahal dá frankesteindarra.


-------------- hurrengo zatia --------------
Erantsitako HTML dokumentu bat ezabatu egin da...
URL: <https://postaria.com/pipermail/itzul/attachments/20180307/600b7cd3/attachment-0001.html>
-------------- hurrengo zatia --------------
Testu hutsa ez zen mezu bat ezabatu egin da...
Izena: image004.png
Mota: image/png
Tamaina: 16781 bytes
Azalpena: image004.png
URL : <https://postaria.com/pipermail/itzul/attachments/20180307/600b7cd3/attachment-0001.png>
-------------- hurrengo zatia --------------
Testu hutsa ez zen mezu bat ezabatu egin da...
Izena: image005.jpg
Mota: image/jpeg
Tamaina: 3010 bytes
Azalpena: image005.jpg
URL : <https://postaria.com/pipermail/itzul/attachments/20180307/600b7cd3/attachment-0004.jpg>
-------------- hurrengo zatia --------------
Testu hutsa ez zen mezu bat ezabatu egin da...
Izena: image006.jpg
Mota: image/jpeg
Tamaina: 4975 bytes
Azalpena: image006.jpg
URL : <https://postaria.com/pipermail/itzul/attachments/20180307/600b7cd3/attachment-0005.jpg>
-------------- hurrengo zatia --------------
Testu hutsa ez zen mezu bat ezabatu egin da...
Izena: image007.jpg
Mota: image/jpeg
Tamaina: 545 bytes
Azalpena: image007.jpg
URL : <https://postaria.com/pipermail/itzul/attachments/20180307/600b7cd3/attachment-0006.jpg>
-------------- hurrengo zatia --------------
Testu hutsa ez zen mezu bat ezabatu egin da...
Izena: image008.jpg
Mota: image/jpeg
Tamaina: 857 bytes
Azalpena: image008.jpg
URL : <https://postaria.com/pipermail/itzul/attachments/20180307/600b7cd3/attachment-0007.jpg>