<!DOCTYPE HTML PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 4.0 Transitional//EN">
<HTML><HEAD><TITLE>RE: [itzul] Ciudades -región</TITLE>
<META http-equiv=Content-Type content="text/html; charset=iso-8859-1">
<META content="MSHTML 6.00.2800.1106" name=GENERATOR>
<STYLE></STYLE>
</HEAD>
<BODY bgColor=#ffffff>
<DIV><FONT face=Arial size=2>Barkatu lehenago ez erantzun izana, Xabier, baina
ezin denean, ezin da. Gai zabala da hitz-elkartearena, eta agian eransten dudan
Senez aldizkariko zatitxoa lagungarria izan liteke. Kontuak kontu, bi
buruko sintagma bizigabeak direnez, niri egokiagoa iruditzen zait
hiri-erregioa, baina pasartea irakurrita ere ez du hartara behartzen.
Baliagarria bazaizu...</FONT></DIV>
<DIV><FONT face=Arial size=2></FONT> </DIV>
<DIV>
<P><FONT face=Verdana><FONT size=-1>b.2) Koordinazio-elkartea</FONT></FONT>
<P><I><FONT face=Verdana><FONT size=-1>makina-erreminta<B>
</B></FONT></FONT></I><FONT face=Verdana><FONT size=-1>modukoak:
<I>bidazti-olerkari, errege-profeta, erretor-bikario, konde-duke,
hargin-meatzari, alkate-idazkari, armario-biblioteka, irrati-iratzargailu...</I>
Buru biko sintagmak dira.</FONT></FONT>
<P><FONT face=Verdana><FONT size=-1>Euskaltzaindiak berak aitortzen duenez,
askotan zaila izaten da zein elkarte-mota erabili behar dugun erabakitzea edo,
alderantziz, hainbat sintagmaren esanahi zehatza zein den jakitea. Barkatuko
didazue aipu honen luzea, baina uste dut interesgarria dela "el profeta rey"
nola euskaratu behar dugun argitzeko:</FONT></FONT>
<P><FONT face=Verdana><FONT size=-1>"Ez da askotan erraza izen elkartu jakin
bat, Atributu elkarte edo Koordinaziozko elkarte den erabakitzea.
<I>Alkate-idazkaria, </I>esaterako, Koordinazio elkartea dela esan dezakegu,
pertsona berak bi eginkizunak, alkatearena eta idazkariarena, betetzen
dituelako. Era berean, Atributu elkarteen artean sartu dugun
<I>artzipreste-pintore </I>hemen (koordinazio elkarteen sailean) koka zitekeen,
pertsona beraren bi alderdi adierazten dituela esanez. Baina 'artzipreste'az
gainera 'pintore' ere badenaz ari garela ulertzen badugu, Atributu elkarteen
artean utziko genuke. Halaber, <I>armario-biblioteka</I> zer da: 'armarioa,
biblioteka ere badena' ala 'bi eginkizunak aldi berean betetzen dituen
haltzaria'? Eta <I>kapitain pilotu</I> ez ote 'norbait' aldi berean kapitain eta
pilotu, bi lanbideak bereganatzen dituena, eta horrenbestez, Koordinaziozko
elkarte?</FONT></FONT>
<P><FONT face=Verdana><FONT size=-1>Eta, alderantziz, <I>sack-bar</I>, ezin ote
daiteke pentsa 'bar' denik, 'snack' ere badena, Atributu elkartea beraz? Beste
horrenbeste esan daiteke <I>napar euskaldun, napar erdaldun </I>edo <I>prantses
euskaldun </I>izenez.</FONT></FONT>
<P><FONT face=Verdana><FONT size=-1>Guzti honen ondorioa honakoa izan daiteke:
Atributu elkarteak eta Koordinaziozkoak, teorian, definizio mailan, bereiztea ez
da zaila. Adibide jakinak sailkatzerakoan, bi osagaien arteko erlazioa nolakoa
den (biak maila bereko, ala bata nagusi) erabakitzean egon daitezke (eta egon
ohi dira) ikuspuntu desberdinak. Eta hortik sortzen dira zalantzak".
(<I>Hitz-elkarketa/3</I>. 84. or.).</FONT></FONT>
<P><FONT face=Verdana><FONT size=-1>Eta, zalantzak zalantza, itzul gaitezen
harira: nola esan euskaraz "el profeta rey"? Villasantek dio <I>errege
profeta</I> behar duela. Hori al da modurik egokiena eta, batez ere, argiena?
Ahantz dezagun, une batez, Villasantek dioena eta saia gaitezen beste bi izen
arrunt bizidunekin. Har ditzagun, esaterako, <I>errege</I> eta <I>idazle
</I>hitzak, eta elkar ditzagun: <I>errege idazlea</I>. Hori irakurrita, zer
datorkizue burura? Niri, "liburuak idazten dituen errege bat" edo "errege
izateaz gain idazle ere baden errege bat".<I> </I>Hala ere, <I>errege profeta
</I>"el profeta rey" bada (aposizioa), <I>errege idazlea </I>"el escritor rey"
da. Baina inor gutxik interpretatuko luke horrela. Aposizioaren bidetik baztertu
eta hitz-elkartearena harturik, hiru aukera ditugu "el rey escritor"
itzultzeko:</FONT></FONT>
<P><FONT face=Verdana><FONT size=-1><I>- idazle-erregea </I>(<I>baserri-etxe</I>
moduko atributu-elkartea, alegia). Baina badirudi elkarketa hori izen
bizigabeekin erabiltzen dela batez ere. Bazter dezagun, beraz.</FONT></FONT>
<P><FONT face=Verdana><FONT size=-1><I>- errege idazlea </I>(<I>harri
zilindro</I> moduko atributu-elkartea). Horixe da ohikoena izen
bizidunekin.</FONT></FONT>
<P><FONT face=Verdana><FONT size=-1><I>- errege-idazlea </I>(<I>makina-erreminta
</I>moduko koordinazio-elkartea).</FONT></FONT>
<P><FONT face=Verdana><FONT size=-1>Ñabardura kontua da azken bi horien arteko
aldea. <I>Errege idazlea </I>esaten badugu, nagusitasuna ematen diogu errege
izateari. <I>Errege-idazlea </I>esaten badugu, aldiz, maila berean jartzen
ditugu biak.</FONT></FONT>
<P><FONT face=Verdana><FONT size=-1>Halatan, bide horri jarraiki, <I>idazle
erregea </I>"el escritor rey" da. (Aposizioaren bidetik joz gero, ordea, "el rey
escritor" litzateke).</FONT></FONT>
<P><FONT face=Verdana><FONT size=-1>Horrenbestez, gaztelaniazko aposizio horiek
itzultzeko orduan, gehienetan (batez ere bi izenak bizidunak badira) hobe da
aposizioen bidetik baztertzea eta hitz-elkarketara jotzea. Eta, Villasantek
dioenaz bestera, "el profeta rey" <I>profeta erregea </I>esan beharko genuke,
edo, aukeran, <I>profeta-erregea</I> (edo <I>errege-profeta,</I> biek pisu
berbera izanik ez baitu garrantzirik aurrean bata edo bestea
jartzeak).</FONT></FONT> </P></DIV>
<BLOCKQUOTE
style="PADDING-RIGHT: 0px; PADDING-LEFT: 5px; MARGIN-LEFT: 5px; BORDER-LEFT: #000000 2px solid; MARGIN-RIGHT: 0px">
<DIV style="FONT: 10pt arial">----- Original Message ----- </DIV>
<DIV
style="BACKGROUND: #e4e4e4; FONT: 10pt arial; font-color: black"><B>From:</B>
<A title=xabier-pascual@ej-gv.es
href="mailto:xabier-pascual@ej-gv.es">xabier-pascual@ej-gv.es</A> </DIV>
<DIV style="FONT: 10pt arial"><B>To:</B> <A title=itzul@postaria.com
href="mailto:itzul@postaria.com">itzul@postaria.com</A> </DIV>
<DIV style="FONT: 10pt arial"><B>Sent:</B> Thursday, June 10, 2004 11:32
AM</DIV>
<DIV style="FONT: 10pt arial"><B>Subject:</B> RE: [itzul] Ciudades
-región</DIV>
<DIV><BR></DIV>
<P><FONT size=2>Bigarrenaz ari nintzen ni. Berez, kontua da "eskualde mailako
hiriak" edo eremu metropolitar oso bat direla. Txemaren proposamena izan da
burura etorri zaidan lehenengoa, baina zergatik ez alderantziz? Hain zuzen
ere, Euskal Hiria liburuan "eskualde-hiria" erabiltzen da. </FONT></P>
<P><FONT size=2>Beste iritzirik?</FONT> </P>
<P><FONT size=2>Xabier Pascual Jimenez</FONT> <BR><FONT size=2>Ekonomia eta
Plangintza Zuzendaritza</FONT> <BR><FONT size=2>Eusko Jaurlaritza</FONT>
<BR><FONT size=2> </FONT> <BR><FONT size=2>Tel: 945 01 90 56</FONT>
<BR><FONT size=2>Fax: 945 01 90 62 </FONT></P><BR></BLOCKQUOTE></BODY></HTML>