Ederki azaldu du Beñatek kontua. Nik, gehigarritxo bat baino ez:<div><br></div><div>"Dakiola" zein "bekio" adizki trinko ere badira, laguntzaile ez ezik. "Dezala" zein "beza", berriz, ez, laguntzaile baino ez baitira ("duela" eta "beu" dira --edo ziren?-- trinkoak).</div>
<div><br></div><div>Paradoxa modukoa da "dadila/daitezela" zein "bedi/bitez" adizkien kasua, horiek ere laguntzaile huts baitira. Paradoxa-itxurakoa: NOR adizkiok ez dira trinkoak, baina haietan oinarrituak bide diren NOR-NORI formak bai.</div>
<div><br></div><div>Berezko NOR adizki trinkook ("dela/direla" zein "biz/bira") zaharkituak dira oraingo hiztun gehien-gehienentzat, eta halakoen lekua hartu dute tradizioan trinko ez ziren adizkia. Zabalduena dugu, noski, "hala biz" klasikoaren ordezko "hala bedi" berria (Orixetik honakoa edo, esango nuke).</div>
<div><br></div><div>Jakina, "hala biz" erabili nahi ez duenak beti du aukeran forma perifrastikoa, eta horrenbestez gaude berriz hasierako gaian:</div><div> "hala izan dadila" zein "hala izan bedi".</div>
<div><br></div><div>Berrikuntza (edo akatsa, nola begiratzen zaion) laguntzailea trinkotzat erabiltzea da.</div><div><br></div><div>Analogiak eragiten du hor, zeren, esate batera, "izango litzateke" eta "litzateke" sinonimoak baitira, bata perifrastikoa eta bestea trinkoa, adizki bera baliaturik. Eta, esan bezala, "onuragarri izan dakiola/bekio" eta "onuragarri dakiola/bekio" ere sinonimoak eta biak zuzenak dira, Ez dira arauzkoak, ordea, tradizio zaharrean, beren adizki trinko propioak baitituzte, "onuragarri dadila/dezala" zein "onuragarri bedi/beza".</div>
<div><br></div><div>Txarrena da, gainera, dotoreziaren izenean jotzen dela askotan, alferrik, halako erabilera berezietara.</div><div><br></div><div>Bira [izan bitez / *bitez] azalpenok, halaxe ez badira, halatsu bederen.</div>
<div><br></div><div><br><div class="gmail_quote">B. Oihartzabal<span dir="ltr"><<a href="mailto:b.oihartzabal@wanadoo.fr" target="_blank">b.oihartzabal@wanadoo.fr</a>></span> igorleak hau idatzi zuen (2012eko azaren 23a 09:23):<br>
<blockquote class="gmail_quote" style="margin:0 0 0 .8ex;border-left:1px #ccc solid;padding-left:1ex">
<div text="#000000" bgcolor="#FFFFFF">
<p class="MsoNormal"><small>Nik uste, 'nahi dezan' eta
horrelako formak franko berriak dira, forma 'hiperzuzenduen'
usaina dutenak.
Etxaideren 'nahi beza', ene iduriko, horrelakoa da. <u></u><u></u>'Jainkoari
nahi dakiola' bezalako erranbidea, ordea, ezin
daiteke hauekin sailka. Lehenik, zaharra delako. Gero, hartan
'nahi' molde berezi batean erabilia
delako NOR-NORI testuinguru <span> </span>batean
(bakarrik
erabilia denean, hots, beste aditz batekin gurutzatu gabe,
'nahi' daukan lokuzioko
aditza iragankorra izaten da: 'hori nahi dut' vs *'hori nahi
zait'). <br>
Hitz batean, 'nahi beza' ez bezala 'nahi dakiola'
ez da forma 'berria', ihartua baizik. OEHk garbiki zehazten du
kontua (adibideetan ikus daitekeen bezala Hegoaldeko adibideen
ondoan, lapurtera zaharreko beste batzuk ere badirelarik) :</small></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family:Times,serif;color:000000;font-size:9pt">En
textos meridionales se documenta además </span><span style="font-style:italic;font-family:Times,serif;color:000000;font-size:9pt">nahi</span><span style="font-family:Times,serif;color:000000;font-size:9pt"> con
aux. intrans. bipers. en expresiones votivas o yusivas (es
especialmente frecuente en fórmulas del tipo </span><span style="font-style:italic;font-family:Times,serif;color:000000;font-size:9pt">Jainkoari
nahi dakiola</span><span style="font-family:Times,serif;color:000000;font-size:9pt">);
hallamos con todo algún ej. en oraciones aseverativas en
Lazarraga.</span><span style="font-family:Times,serif;color:000000;font-size:9pt"> </span><span style="font-family:Times,serif;color:000000;font-size:9pt">Tbn.
aparece en expresiones del tipo </span><span style="font-style:italic;font-family:Times,serif;color:000000;font-size:9pt">zoratu
nahi zitzaion</span><u></u><u></u></p>
<div>Beñat<br>
<br>
Le 23/11/2012 00:23, Jose Vazquez a écrit :<br>
</div><div><div class="h5">
<blockquote type="cite">
<div><span style="font-family:'Times New Roman'">Orotarikotik
hartua:</span></div>
<div><span style="font-family:'Times New Roman'"><br>
</span></div>
<div><span style="font-family:'Times New Roman'">JAINKOARI
NAHI DAKIOLA (Lar). Quiera Dios. "Dios lo quiera" Lar. "Dios
me libre de eso, <i>Jainkoari nai eztakiola</i>" Ib.<span style="font:normal normal normal 10px/normal Wingdings">␣</span><i>Jainkoari
nai dakiola</i>. Zab <i>Gabon </i>29. <i>Jainkoari nai
dakiola ongi bukatzea</i>. Berron <i>Kijote </i>118. <i>Ez
dakiola Jainkoari nahi! </i>MIH 82. <i>Badira, Jainkoari
nahi dakiola, oraindik erantzunaz oroitzen direnak</i>. Ib.
215.</span></div>
<div><span style="font-family:'Times New Roman'"><br>
</span></div>
<div><span style="font-family:'Times New Roman'">"Jaungoikoak
nahi beza" ere agertzen da, Etxaideren adibide batean.</span></div>
<div class="gmail_extra"><br>
<br>
<div class="gmail_quote">2012/11/22 Xabier Mendiguren <span dir="ltr"><<a href="mailto:xmendiguren@elkar.com" target="_blank">xmendiguren@elkar.com</a>></span><br>
<blockquote class="gmail_quote" style="margin:0 0 0 .8ex;border-left:1px #ccc solid;padding-left:1ex">
nire ustea da, behar izan, nahi izan, ezin izan moduko
aditzetan, subjuntiboa erabiltzekotan, izan eta guzti egiten
dela: nahi izan dezadan, behar izan dezazun, ezin izan
dezan...<br>
<br>
idazle on batek "jainkoak nahi dezala" bezalakoak idatzi
ditu, zuzendu diot, baina badaezpada galdetu nahi nuen.<br>
<br>
inork badu honen gaineko iritzi finkaturik?<br>
<br>
mila esker aldez aurretik.<br>
<span><font color="#888888"><br>
x.<br>
<br>
<br>
<br>
</font></span></blockquote>
</div>
<br>
</div>
</blockquote>
<br>
</div></div></div>
</blockquote></div><br></div>