<div dir="ltr"><div>Kaixo, Alfontso:</div><div><br></div><div>Agian oker egongo naiz, baina nire hipotesia (edo bihozkada, nolabait esatearren) da -ko+izena egiturak izenlagun baten berri eta ez besterik ematen duela. Xelebrea-edo gertatzen zait, adibidez, "1,25 langabetu daude etxebizitzako" esaldiko datu hori taula batera eramatean "etxebizitzako langabetu(ak)" dioen zutabe batean agertzea.</div><div><br></div><div>Ildo horretatik, "atzoko lanak" ikustean, esango nuke guztiok ulertzen dugula "atzo egin ziren lanak"etik datorrela "atzoko" izenlaguna, eta ez "lan hauek atzoko eginak egon behar zuten" esalditik.</div><div><br></div><div>Era berean, ez dut uste "etxe bakoitzeko biztanleak" "etxe bakoitzeKO dauden biztanleak" ulertzen denik, baizik eta "etxe bakoitzeAN dauden biztanleak".</div><div><br></div><div>Esaten duzu ezin dugula "kilometro ordukotan" edo "parte milioikotan" idatzi. Niri, ordea, ez zait iruditzen horrek problematikoa izan beharko lukeenik, baldin eta "BerriAko kazetaria", "32 eskutik-en idazten du" edo "Tales Miletokoaren filosofía" esan badaiteke. Kontuan harturik, gainera, "milioiko parte/parte milioiko" hori "unitate" bezala hartzen dela, esan duzunez.</div><div><br></div><div>Beste gauza bat da erabakiren bat hartuta egotea "milioiko parte" esan behar dela dioena (baliteke; ez dut begiratu). Baina hori, zernahi gisaz ere, argudio formal bat litzateke, ez materiala.</div><div><br></div><div>Ondo izan,</div><div><br></div><div>Xabier</div><div><br></div></div><div class="gmail_extra"><br><div class="gmail_quote">Alfontso Mujika Etxeberria<span dir="ltr"><<a href="mailto:a.mujika@elhuyar.com" target="_blank">a.mujika@elhuyar.com</a>></span> igorleak hau idatzi zuen (2015(e)ko maiatzak 28 09:21):<br><blockquote class="gmail_quote" style="margin:0 0 0 .8ex;border-left:1px #ccc solid;padding-left:1ex"><div dir="ltr"><div><div><div><div><div><div>A/B erako unitatea da <i>milioiko parte</i>, <i>orduko kilometro</i> den bezala. Perpaus batean zenbatzailerik gabe ageri denean perpaus batean, <i>orduko kilometro</i> da izen-sintagma horren hurrenkera esan dezagun "kanonikoa", hurrenkera hori behar baitugu absolutibotik kanpo. Adibidez:<br></div><br>- "abiadura <i>orduko kilometrotan</i> adierazi ohi da".<br></div>(hor ezin dugu <i>kilometro ordukotan</i> edo <i>kilometrotan orduko</i> idatzi).<br><br></div>Era berean:<br></div>- "adieraz ezazu kontzentrazioa <i>milioko partetan</i>".<br></div><div>(hor ezin dugu <i>parte milioikotan</i> edo <i>partetan milioiko</i> idatzi).<br></div><div><br></div><div>Zenbatzailea sartu behar denean, tartean sartuko da (zenbatzailea 1 -eta, mendebaldeko euskaran, baita 2 ere- denean izan ezik):<br><br></div><div>- "abiadura <i>orduko 30 kilometrora</i> iristen denean, argia pizten da".<br></div><div>(hor ezin dugu <i>30 kilometro ordukora</i> edo <i>30 kilometrora orduko</i> idatzi).<br><br></div><div>Era berean:<br></div><div>- "kontzentrazioa <i>milioiko 30 partetik</i> gorakoa bada, arazoak sortuko dira".<br></div><div>(hor ezin dugu <i>30 parte milioikotik gorakoa</i> edo <i>30 partetik gorakoa milioiko</i> idatzi).<br><br></div><div>Absolutiboan, berriz, ez dago arazorik hurrenkera aldatzeko:<br><br></div><div>"Zer abiadura lortu zen atzo? <i>30 kilometro orduko</i> = <i>Orduko 30 kilometro</i>"<br><br></div><div>"Zer kontzentrazio dago gaur? <i>Milioiko 30 parte</i> = <i>30 parte milioiko</i>".<br></div><div><br></div><div>Molde komaduna, "<i>parte, milioiko"</i>, posible da beste testuinguru batean edo beste esanahi batekin, baina ez kontzentrazioaren unitatea adierazteko. Nolabait esateko, "<i>30 kilometro, orduko"</i> moldea egokia izan daitekeen bezala testuingururen batean:<br><br>"Zenbat egin zenuten atzo? <i>30 kilometro, orduko</i> (alegia, ez eguneko)".<br><br></div><div>Baina abiadura magnitudearen unitatea adierazteko, koma ez da erabiltzen.<br></div><div><br></div><div><br></div></div></div><div class="gmail_extra"><span><br clear="all"><div><div><div dir="ltr"><div><div dir="ltr"><div><div dir="ltr"><div><div dir="ltr"><div><div dir="ltr"><div><div dir="ltr"><div><div dir="ltr"><div><div dir="ltr"><div><div dir="ltr"><div><div dir="ltr"><table><tbody><tr><td><p><font style="font-family:Helvetica,Arial,sans-serif;font-size:12px"><b>Alfontso Mujika Etxeberria</b> <br></font></p></td>
</tr>
<tr>
<td><a href="https://twitter.com/elhuyaritzulpen" target="_blank"><img width="24" height="24" style="margin-right: 5px;" alt="" src="https://www.elhuyar.eus/info/sinadura/elh-TWITTER.png" border="0"></a><a href="https://www.youtube.com/user/ElhuyarFundazioa1" target="_blank"><img width="24" height="24" style="margin-right: 5px;" alt="https://www.youtube.com/user/ElhuyarFundazioa1" src="https://www.elhuyar.eus/info/sinadura/elh-YOUTUBE.png" border="0"></a><a href="https://www.facebook.com/elhuyar.fundazioa" target="_blank"><img width="24" height="24" style="margin-right: 5px;" alt="https://www.facebook.com/elhuyar.fundazioa" src="https://www.elhuyar.eus/info/sinadura/elh-FACEBOOK.png" border="0"></a></td>
</tr>
<tr>
<td><font color="#666666" style="font-family:Helvetica,Arial,sans-serif;font-size:12px">
</font><img src="https://www.elhuyar.eus/info/sinadura/elh-hizkuntza.png"><p><font color="#666666" style="font-family:Helvetica,Arial,sans-serif;font-size:12px"><a style="color:rgb(102,102,102);text-decoration:none" href="mailto:a.mujika@elhuyar.com" target="_blank">a.mujika@elhuyar.com</a></font></p><p><font color="#666666" style="font-family:Helvetica,Arial,sans-serif;font-size:12px">tel.: 943363040 | luzp.: 216</font></p><font color="#666666" style="font-family:Helvetica,Arial,sans-serif;font-size:12px">Zelai Haundi, 3 <br>
Osinalde industrialdea<br>
20170 Usurbil
</font>
<br><br><a href="http://www.elhuyar.eus" target="_blank"><font color="#3a75c4" style="font-family:Helvetica,Arial,sans-serif;font-size:12px"><b>www.elhuyar.eus</b></font></a><br><span><span><a href="https://www.elhuyar.eus/eu/site/komunitatea/bazkideak/elhuyarkide-izan" target="_blank"><img width="200" height="47" alt="" src="https://www.elhuyar.eus/info/sinadura/izan.png" border="0"></a></span></span><br><a href="https://www.elhuyar.eus/eu/site/komunitatea/bazkideak/elhuyarkide-izan" target="_blank"><img alt="https://www.elhuyar.eus/eu/site/komunitatea/bazkideak/elhuyarkide-izan"></a><br></td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br>
<a href="http://www.elhuyar.org/EU/bazkidetza" target="_blank"><img width="200" height="47" alt="" src="http://www.elhuyar.org/irudiak/sinadura/izan.png" border="0"></a>
<table>
<tbody>
<tr>
<td><font color="gray" size="1" style="font-family:Helvetica,Arial,sans-serif">Mezu
honek, baita erantsitako edozein agirik ere, isilpeko informazioa izan
dezake. Informazio hori jasotzeko baimena izendatutakoak baino ez du. Zu
ez bazara adierazitako hartzailea, indarrean dagoen legeriaren arabera
debekatuta daukazu informazio hori baimenik gabe erabili, hedatu eta/edo
kopiatzea. Mezu hau errakuntza baten ondorioz jaso baduzu, jakinarazi
bidaltzaileari, eta ezaba ezazu. Eskerrik asko.</font></td>
</tr>
</tbody>
</table><br></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div>
<br></span><div><div class="h5"><div class="gmail_quote">2015-05-27 20:00 GMT+02:00 Xabier Aristegieta <span dir="ltr"><<a href="mailto:allurritza@gmail.com" target="_blank">allurritza@gmail.com</a>></span>:<br><blockquote class="gmail_quote" style="margin:0px 0px 0px 0.8ex;padding-left:1ex;border-left-color:rgb(204,204,204);border-left-width:1px;border-left-style:solid"><div dir="ltr"><div>Zalantza bat sortzen zait: "milioiko parte" hori baino hobeto ez al legoke "parte, milioiko"? Edo, gauzak gehiago muturreratuz, ez al luke izan "beharko" "parte, milioiko"?</div><div><br></div><div>Galdera horrek beste bati erantzun behar izatera garamatza: "milioiko" hori izenlaguna al da? Eta, baiezkoan, zergatik esaten da, adibidez, "zenbat sendagile daude mila familiako?", eta ez "mila familiako zenbat sendagile daude?/zenbat mila familiako sendagile daude?"? Edo zergatik esaten da "auto honek zenbat kilometro egiten ditu orduko?"?</div><div><br></div><div>Bai, badakit galdera asko direla eta berandu dela... baina ez dut oso garbi ikusten.</div><div><br></div><div>Xabier</div></div><div class="gmail_extra"><br><div class="gmail_quote">Alfontso Mujika Etxeberria<span dir="ltr"><<a href="mailto:a.mujika@elhuyar.com" target="_blank">a.mujika@elhuyar.com</a>></span> igorleak hau idatzi zuen (2015(e)ko maiatzak 27 19:29):<div><div><br><blockquote class="gmail_quote" style="margin:0px 0px 0px 0.8ex;padding-left:1ex;border-left-color:rgb(204,204,204);border-left-width:1px;border-left-style:solid"><div dir="ltr"><div><div>Adibidez, "ppm" unitatea ("<span>part per million", </span>"partes por millón") "milioiko parte" egiten dugu (6 ppm = milioiko 6 parte). Beste hainbeste "ppb" unitatearekin ("parts-per-billion"): "mila milioiko parte".<br><br></div>Ulertzen dut "ehun" eta "mila" baina "milioi bat" (eta ez "milioi") egiten dugunez, zalantza egitea. Baina pentsa dezakegu "milako" esaten dugunean "mila bakoitzeko" esaten dugula, eta, era berean, "milioko" esaten dugunean, "milioi bakoitzeko" esaten ari garela. Hor ez dago tokirik "bat" sartzeko (*"milioi bat bakoitzeko"), ezta?<br></div>Horregatik, kasu honetan, "por millón de habitantes" delakoa, euskaraz, "milioi biztanleko" da, nire ustez. </div><div class="gmail_extra"><br clear="all"><div><div><div dir="ltr"><div><div dir="ltr"><div><div dir="ltr"><div><div dir="ltr"><div><div dir="ltr"><div><div dir="ltr"><div><div dir="ltr"><div><div dir="ltr"><div><div dir="ltr"><div><div dir="ltr"><table><tbody><tr><td><p><font style="font-family:Helvetica,Arial,sans-serif;font-size:12px"><b>Alfontso Mujika Etxeberria</b> <br></font></p></td>
</tr>
<tr>
<td><a href="https://twitter.com/elhuyaritzulpen" target="_blank"><img width="24" height="24" style="margin-right: 5px;" alt="" src="https://www.elhuyar.eus/info/sinadura/elh-TWITTER.png" border="0"></a><a href="https://www.youtube.com/user/ElhuyarFundazioa1" target="_blank"><img width="24" height="24" style="margin-right: 5px;" alt="https://www.youtube.com/user/ElhuyarFundazioa1" src="https://www.elhuyar.eus/info/sinadura/elh-YOUTUBE.png" border="0"></a><a href="https://www.facebook.com/elhuyar.fundazioa" target="_blank"><img width="24" height="24" style="margin-right: 5px;" alt="https://www.facebook.com/elhuyar.fundazioa" src="https://www.elhuyar.eus/info/sinadura/elh-FACEBOOK.png" border="0"></a></td>
</tr>
<tr>
<td><font color="#666666" style="font-family:Helvetica,Arial,sans-serif;font-size:12px">
</font><img src="https://www.elhuyar.eus/info/sinadura/elh-hizkuntza.png"><p><font color="#666666" style="font-family:Helvetica,Arial,sans-serif;font-size:12px"><a style="color:rgb(102,102,102);text-decoration:none" href="mailto:a.mujika@elhuyar.com" target="_blank">a.mujika@elhuyar.com</a></font></p><p><font color="#666666" style="font-family:Helvetica,Arial,sans-serif;font-size:12px">tel.: 943363040 | luzp.: 216</font></p><font color="#666666" style="font-family:Helvetica,Arial,sans-serif;font-size:12px">Zelai Haundi, 3 <br>
Osinalde industrialdea<br>
20170 Usurbil
</font>
<br><br><a href="http://www.elhuyar.eus" target="_blank"><font color="#3a75c4" style="font-family:Helvetica,Arial,sans-serif;font-size:12px"><b>www.elhuyar.eus</b></font></a><br><span><span><a href="https://www.elhuyar.eus/eu/site/komunitatea/bazkideak/elhuyarkide-izan" target="_blank"><img width="200" height="47" alt="" src="https://www.elhuyar.eus/info/sinadura/izan.png" border="0"></a></span></span><br><a href="https://www.elhuyar.eus/eu/site/komunitatea/bazkideak/elhuyarkide-izan" target="_blank"><img alt="https://www.elhuyar.eus/eu/site/komunitatea/bazkideak/elhuyarkide-izan"></a><br></td>
</tr>
</tbody>
</table>
<br>
<a href="http://www.elhuyar.org/EU/bazkidetza" target="_blank"><img width="200" height="47" alt="" src="http://www.elhuyar.org/irudiak/sinadura/izan.png" border="0"></a>
<table>
<tbody>
<tr>
<td><font color="gray" size="1" style="font-family:Helvetica,Arial,sans-serif">Mezu
honek, baita erantsitako edozein agirik ere, isilpeko informazioa izan
dezake. Informazio hori jasotzeko baimena izendatutakoak baino ez du. Zu
ez bazara adierazitako hartzailea, indarrean dagoen legeriaren arabera
debekatuta daukazu informazio hori baimenik gabe erabili, hedatu eta/edo
kopiatzea. Mezu hau errakuntza baten ondorioz jaso baduzu, jakinarazi
bidaltzaileari, eta ezaba ezazu. Eskerrik asko.</font></td>
</tr>
</tbody>
</table><br></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div><div><div>
<br><div class="gmail_quote">2015-05-27 17:09 GMT+02:00 Sara Muniozguren Ortiz <span dir="ltr"><<a href="mailto:sara@deusto.es" target="_blank">sara@deusto.es</a>></span>:<br><blockquote class="gmail_quote" style="margin:0px 0px 0px 0.8ex;padding-left:1ex;border-left-color:rgb(204,204,204);border-left-width:1px;border-left-style:solid"><div dir="ltr">Arrasti on:<div><br></div><div>Inork badaki gaztelaniazko "por millón de habitantes" euskaraz zelan eman finkatuta dagoen?</div><div><br></div><div>Eskerrik asko</div><span><font color="#888888"><div><br></div><div>Sara</div></font></span></div>
</blockquote></div><br></div></div></div>
</blockquote></div></div></div><br></div>
</blockquote></div><br></div></div></div>
</blockquote></div><br></div>