<div dir="ltr">Josuk aipatu duen esaldi (gurean) ospetsuaren ildotik, esan beharra dago esamolde hori ez dela (edo zela) gutxi baliatua, ez eta "jakin" eta antzekoetara inola ere mugatua ("eduki dauka horrek dirua, ez da itxura hutsa"...). Baldintza, bistan da, adizkia trinkoa izatea da. Eta muga, izatekotan, geografikoa da: bizkaia eta gipuzkoa elkartzen dituen horren inguruan da (edo zen) ohikoa, nik dakidala (bizkaierarekin lotua, nik uste). Hori, bada, hortik kanpoko hizkeretan (ustez) ez den galdegaitze-prozedura bat da, forma trinkoentzat baliatua (kontuan izan ekialdeko hizkeretan perifrastikoekin ere ez dela <u>aditza </u>formalki galdegaitzen ):<div><br></div><div>etorri da / <u>etorri </u>egin da</div><div><br></div><div>badator / <u>etorri </u>dator</div><div><br></div><div>Hortik, garbi geratuko ahal zen, "<u>jakin </u>dakigu" joskera genuke.</div><div><br></div><div>Beste kontu bat da, Jagonetek egoki dioen moduan, oso bestelakoa, aditza ez galdegai baizik mintzagai modura markatzea. Perifrastikoetatik abiaturik:</div><div><br></div><div>etorri, etorri da (bai, baina ez digu kasurik egin)</div><div><br></div><div>Eta berdin trinkoan:</div><div><br></div><div>etorri, badator (bai, baina ea ezer egiten duen)</div><div><br></div><div>Informazio-antolaera horri dagokio "jakin, badakigu" joskera. Badirudi, hala ere, baten batek, hori entzun, berak erabiltzen ez eta horrexegatik gustatu, eta, horrez gainera bi oker eginez, hortxe bota zuela plazara, eta geroztik jarraitzaile asko izan dituela, ohiko denez. Hauek dira okerrak:</div><div><br></div><div>-mintzagaia markatzeko koma jatea (hartara, "jakin dakigu"rekiko aldea lausotuz</div><div><br></div><div>-asmaturiko molde berri horri, ez "jakin, badakigu", eta ez "jakin dakigu" jatorren esanahia, baizik eta "badakigu" soilarena</div><div><br></div><div>Ergo (honaino jarraitu duenarentzat) zer den "jakin badakigu"? Bada, modak moda, horratx egia biluzia: "badakigu" esateko aldrebeskeria puztu alferrikako bat. Alegia, ezjakintasuna dotorekeriaz mozorrotua.</div><div><br></div><div>Badakit, jakina, akaso hori ere irentsi beharko dugula martxa honetan, baina, izan, hala dira (edo ziren) gauzak.</div><div><br></div><div>Ados, Amaia?</div><div><br></div><div><br></div><div><br></div></div><div class="gmail_extra"><br><div class="gmail_quote">Ander Altuna-UEU<span dir="ltr"><<a href="mailto:a.altuna@ueu.eus" target="_blank">a.altuna@ueu.eus</a>></span> igorleak hau idatzi zuen (2016(e)ko irailak 22 06:11):<br><blockquote class="gmail_quote" style="margin:0 0 0 .8ex;border-left:1px #ccc solid;padding-left:1ex">
<div bgcolor="#FFFFFF" text="#000000">
<div>Lagungarria delakoan
(<a href="http://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_jagonet&view=galdera&Itemid=423&lang=eu&id=521" target="_blank">http://www.euskaltzaindia.<wbr>eus/index.php?option=com_<wbr>jagonet&view=galdera&Itemid=<wbr>423&lang=eu&id=521</a>):<br>
<br>
Jagonet galde-erantzunak:<br>
<div>
<h3>Galdera</h3>
<p>Zein da egokiagoa, "jakin dakit" ala "jakin badakit"?<br>
</p>
</div>
<h3>Erantzuna</h3>
<p>Teorian behintzat, <i>jakin dakit</i> eta <i>jakin badakit</i>
ez dagozkio egitura berari. Lehen kasuan aditza galdegai gisa
hanpatua da; eta bigarrenean, mintzagai gisa.<br>
Egia esan, aditza modu horretan adizkera trinkoekin galdegai
gisa hanpatzea itzuli markatua da eta gutxitan baliatua,
bereziki jakin aditzarekin; adibide gutxi dira <i>Orotariko
Euskal Hiztegia</i>ren literatura korpusean. Hona biga:<br>
- Azkengabe jakintsu ta egiaren iturri zeran jaun aundi orrek,
gauza guztiak <b>ezagun dezaguzkizu</b> ta egi guztiak <b>jakin
dakizkizu</b> (Izenik gabea, <i>Gasteizko elizbarrutiko
katixima</i>).<br>
- Arras erreza ei zan izarren egitea eta <b>jakin zekian</b>
berak, bainan orduan lan egin behar zuan (Oskillaso, <i>Kurloiak</i>)<br>
Aditza mintzagai gisa hanpatzea, berriz (alegia, <i>jakin
badakit</i>), egungo euskaran bederen, errazago egiten dela
dirudi.<br>
</p>
<span><strong>Data</strong>: 2001/05/25<br>
</span> <span><strong>Erantzulea</strong>:
Beñat Oihartzabal <br>
<br>
<br>
</span><br>
2016/09/22 14:05(e)an, Amaia Apalauza igorleak idatzi zuen:<br>
</div>
<blockquote type="cite">
<div dir="ltr">
<h4><span style="font-weight:normal">Baina, esate baterako, hona <i>jakin
badakit</i>-en adibide batzuk, Googletik hartuak:</span><br>
</h4>
<h4>(1) Kolpea eman dut,
baina <u>jakin badakit</u> egun batean guztia gal dezakedala.</h4>
<p><b>(2) <u>Jakin badakit</u> Afrika urrun geratzen zaiola
jendartearen gehiengoari, <u>badakit</u> klixe asko izan
ditzakegula, kontinenteaz hitz egiten dugunean ere zurdaki
lodiaz egin ohi dugula gehiegitan...</b></p>
<p><b>(3) Agian <em>uharte</em> hitza potoloegia da. <u>Badakit</u>
gaztelaniazko komunikabide batean ari naizela, eta <u>jakin
badakit</u> han albiste garrantzitsu denak erdaraz emango
dituztela. Baina, aldi berean, egunkari hori toki askotara
iristen da eta horrek idazten dudanaren erantzule egiten
nau.</b></p>
<p>Beharrezkoak/zuzenak al dira halakoak? Bigarren eta
hirugarren adibideetan, zer dela-eta <i>jakin badakit</i>
batzuetan eta <i>badakit </i>beste batzuetan? Zer alde dago
bion artean?</p>
<p>Eskerrik asko<br>
</p>
</div>
<div class="gmail_extra"><br>
<div class="gmail_quote">Jesus Zabaleta<span dir="ltr"><<a href="mailto:josuzabaleta@gmail.com" target="_blank">josuzabaleta@gmail.<wbr>com</a>></span>
igorleak hau idatzi zuen (2016(e)ko irailak 22 13:32):<br>
<blockquote class="gmail_quote" style="margin:0 0 0 .8ex;border-left:1px #ccc solid;padding-left:1ex">Gure
artean, Leinz bailarakoek nola hitz egiten zuten imitatuz,
honela esaten genuen:<br>
<br>
Ba omen ziren Eskoriatzako bi, eta beste bat urruti samar
ikusirik, batek besteari esan omen zion:<br>
<br>
Hori zer? Eon jaok, etorri jatok, ala fan joiak.<br>
<br>
Balio badizue…<br>
<br>
Josu Zabaleta.<br>
<div>
<div><br>
<br>
El 22/09/2016, a las 11:41, Irene Aldasoro <<a href="mailto:ialdasoro@euskalnet.net" target="_blank">ialdasoro@euskalnet.net</a>>
escribió:<br>
<br>
> kaixo, Amaia:<br>
><br>
> Nik ez dut uste hanpadura-kontua edo apaingarria
denik (edo izan denik, behintzat), baizik eta baduela
bere zentzua honelako esaldietan, adibidez :<br>
><br>
> Jakin, badakit; beste kontu bat da kasurik egiten
diodan<br>
> Egon, badago, baina ez dizut eman nahi.<br>
> Izan, bada, nonbait: begiratuko dut ea aurkitzen
dudan.<br>
><br>
> Norbaitek azalpen teknikoagoa emango ahal dizu!<br>
><br>
> Besarkada bat<br>
><br>
> Irene Aldasoro<br>
> ----- Original Message -----<br>
> From: Amaia Apalauza<br>
> To: Itzul<br>
> Sent: Thursday, September 22, 2016 10:58 AM<br>
> Subject: [itzul] Jakin badakit, egon badago...<br>
><br>
> Egun on:<br>
> Halako egiturak barra-barra erabiltzen dira gaur
egungo testugintzan, baina iruditzen zait apaingarri
gisa erabiltzen direla askotan.<br>
> Ez nago ziur, baina esango nuke aditzari
nolabaiteko indarra emateko edo aditza hanpatzeko
erabiltzen direla, baina aditzari ba- eranstea ez al da
nahikoa aditza hanpatzeko? Hau da, zer alde dago jakin
badakit-etik badakit-era?<br>
> Eskertuko nuke norbaitek kontua argitzea.<br>
> Ongi izan!<br>
<br>
<br>
</div>
</div>
</blockquote>
</div>
<br>
</div>
</blockquote>
<p><br>
</p>
</div>
</blockquote></div><br></div>