<div dir="ltr">Aukera hau ere hor dago: BEREKIN DUTEN</div><div class="gmail_extra"><br><div class="gmail_quote">Xabier Aristegieta<span dir="ltr"><<a href="mailto:allurritza@gmail.com" target="_blank">allurritza@gmail.com</a>></span> igorleak hau idatzi zuen (2018(e)ko martxoaren 7(a) 19:11):<br><blockquote class="gmail_quote" style="margin:0 0 0 .8ex;border-left:1px #ccc solid;padding-left:1ex"><div dir="ltr"><div>Zuzentzen ari naizen itzulpen batean, "autoridad inherente a los poderes públicos" honela euskaratuta agertzen da: "botere publikoei datxekien agintaritza". </div><div><div> </div></div><div>Itzulpen horrek harridura sortu dit, nire ustez ez baitu inola ere "inherente" ideia adierazten, baizik eta, ezer izatekotan, "inherente"ren kontrakoa edo kontrakotsua den ideia bat ("autoridad con que <strong><u>se inviste </u></strong>a los poderes públicos", edo antzeko zerbait). Ezen, definizio hutsez, dena delako zerbaiti "atxikitzen" zaion edozer, "zerbait" horretaz bestelakoa da, eta ez "inherentea".</div><div><div> </div></div><div>Alabaina, ikusi dut Elhuyar hiztegiak euskaratze-proposamen horixe egiten duela: </div><div><div> </div></div><blockquote style="margin-right:0px"><div><em title="adjetivo">adj.</em> <span class="m_-750764143158293328gmail-remark_eu_es">-i atxiki</span>; <span class="m_-750764143158293328gmail-remark_eu_es">-i datxekion</span>, <a href="https://hiztegiak.elhuyar.eus/es_eu/inherente#" target="_blank"><strong><font color="#000080">atxiki</font></strong></a></div><div>
</div><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn">
</div><div class="m_-750764143158293328gmail-clear"></div><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn">
</div><p class="m_-750764143158293328gmail-padDefn"><em>la contaminación es un problema inherente a la industria</em>: kutsadura industriari datxekion arazoa da</p></blockquote><p class="m_-750764143158293328gmail-padDefn">Ibon Sarasolaren Zehazki hiztegiak ere jasotzen du, bai, euskaratze-proposamen hori ("eritasunari datxekion sukarra" adibidea jasotzen du), baina esanahiari nire ustez askoz hobeto heltzen dion "berezkoa zaion/duen" ere jasotzen du. Kurioski, "datxekion" forma hori, antza, kontzeptualki zuzen baina estilistikoki goi-mailakoa litzatekeen forma gisa jasotzen du.</p><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn">Euskaltermek adibide bana eskaintzen du: "rasgo inherente = berezko tasun", "reflexivo inherente = bihurkari atxiki".</div><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn"><br></div><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn">Gorago esan dut, eta berriro esango dut: nire iritziz, "datxekion" horrek ez du balio "inherente" adierazteko, "atxikitze"aren ekintza hutsak bi elementu ezberdinez ari garela adierazten baitu, eta ez batek "berezkoa" duen zerbaitez.</div><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn"><br></div><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn">Eta, nire ustez, itzulpen-aukera horrek euskarazko ulermenari egiten dion kaltea are larriagoa da kontuan hartzen denean "atxiki"ri eman ohi zaion "adjuntar", "añadir" esanahia; hots, halako kasuak non ageri-agerikoa den elementu guztiz bereizi eta beregainen elkarlotzea dela hizpide.</div><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn"><br></div><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn">Seguruenik, arazo honetan zerikusia du "inherente"ri buruz DRAEk ematen duen azalpenak...</div><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn"><br></div><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn">inherente</div><blockquote style="margin-right:0px" dir="ltr"><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn"> <div class="m_-750764143158293328gmail-par"><p class="m_-750764143158293328gmail-n2">Del <abbr title="latín">lat.</abbr> <em>inhaerens, -entis,</em> <abbr title="participio activo">part. act.</abbr> de <em>inhaerēre</em> 'estar unido'.</p></div><p class="m_-750764143158293328gmail-j" id="m_-750764143158293328gmail-9KYh5a4"><span class="m_-750764143158293328gmail-n_acep">1. </span><abbr title="adjetivo" class="m_-750764143158293328gmail-d">adj.</abbr> <mark>Que</mark> <mark>por</mark> <mark>su</mark> <mark>naturaleza</mark> <mark>está</mark> <mark>de</mark> <mark>tal</mark> <mark>manera</mark> <mark>unido</mark> <mark>a</mark> <mark>algo</mark>, <mark>que</mark> <mark>no</mark> <mark>se</mark> <mark>puede</mark> <mark>separar</mark> <mark>de</mark> <mark>ello</mark>. <span class="m_-750764143158293328gmail-h"><mark>Derechos</mark> <mark>inherentes</mark> <mark><span class="m_-750764143158293328gmail-i1">a</span></mark> <mark>su</mark> <mark>cargo</mark>.</span></p><p class="m_-750764143158293328gmail-j" id="m_-750764143158293328gmail-9KYqxOy"><span class="m_-750764143158293328gmail-n_acep">2. </span><abbr title="adjetivo" class="m_-750764143158293328gmail-g">adj.</abbr> <abbr title="Gramática" class="m_-750764143158293328gmail-c">Gram.</abbr> <mark>Perteneciente</mark> <mark>a</mark> <mark>una</mark> <mark>unidad</mark> <mark>gramatical</mark> <mark>con</mark> <mark>independencia</mark> <mark>de</mark> <mark>las</mark> <mark>relaciones</mark> <mark>que</mark> <mark>esta</mark> <mark>pueda</mark> <mark>establecer</mark> <mark>en</mark> <mark>la</mark> <mark>oración</mark>. <span class="m_-750764143158293328gmail-h"><mark>El</mark> <mark>género</mark> <mark>femenino</mark> <mark>es</mark> <mark>inherente</mark> <mark>en</mark> <mark>el</mark> <mark>nombre</mark> <span class="m_-750764143158293328gmail-i5"><mark>pared</mark>.</span></span></p></div></blockquote><p class="m_-750764143158293328gmail-padDefn"></p><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn"> ...halako moldez non "estar unido" hori "haber sido unido" gisa ulertu bide den. Eta hortik, ustez, "datxekion" horrek atxikitze-egintzari berari ematen dion protagonismoa.</div><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn"><br></div><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn"><br></div><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn">Askoz ere egokiagoa iruditzen zait María Moliner-ek ematen duen definizioa:</div><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn"><br></div><blockquote style="margin-right:0px" dir="ltr"><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn">"(...) Se dice, con respecto a una cosa, de otra que <strong><u>está en ella o va junto con ella como propia e inseparable</u></strong>..." [neuk nabarmendua]</div><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn"><br></div></blockquote><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn">Guzti horrengatik, "inherente = berezko / inherente" euskaratzearen alde nago ni.</div><span class="HOEnZb"><font color="#888888"><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn"><br></div><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn"><br></div><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn">Xabier Aristegieta</div><p class="m_-750764143158293328gmail-padDefn"></p><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn"> </div><div class="m_-750764143158293328gmail-padDefn">
</div><div><div> </div></div><div><div> </div></div><div><div> </div></div><div><div> </div></div><div><div> </div></div><div><div> </div></div></font></span></div>
</blockquote></div><br></div>