<html xmlns:v="urn:schemas-microsoft-com:vml" xmlns:o="urn:schemas-microsoft-com:office:office" xmlns:w="urn:schemas-microsoft-com:office:word" xmlns:m="http://schemas.microsoft.com/office/2004/12/omml" xmlns="http://www.w3.org/TR/REC-html40"><head><meta http-equiv=Content-Type content="text/html; charset=utf-8"><meta name=Generator content="Microsoft Word 15 (filtered medium)"><!--[if !mso]><style>v\:* {behavior:url(#default#VML);}
o\:* {behavior:url(#default#VML);}
w\:* {behavior:url(#default#VML);}
.shape {behavior:url(#default#VML);}
</style><![endif]--><style><!--
/* Font Definitions */
@font-face
{font-family:"Cambria Math";
panose-1:2 4 5 3 5 4 6 3 2 4;}
@font-face
{font-family:"Arial Unicode MS";
panose-1:2 11 6 4 2 2 2 2 2 4;}
@font-face
{font-family:Calibri;
panose-1:2 15 5 2 2 2 4 3 2 4;}
@font-face
{font-family:"Comic Sans MS";
panose-1:3 15 7 2 3 3 2 2 2 4;}
@font-face
{font-family:Tahoma;
panose-1:2 11 6 4 3 5 4 4 2 4;}
@font-face
{font-family:"\@Arial Unicode MS";
panose-1:2 11 6 4 2 2 2 2 2 4;}
/* Style Definitions */
p.MsoNormal, li.MsoNormal, div.MsoNormal
{margin:0cm;
margin-bottom:.0001pt;
font-size:12.0pt;
font-family:"Times New Roman","serif";}
a:link, span.MsoHyperlink
{mso-style-priority:99;
color:blue;
text-decoration:underline;}
a:visited, span.MsoHyperlinkFollowed
{mso-style-priority:99;
color:purple;
text-decoration:underline;}
span.PostaEstiloa17
{mso-style-type:personal-reply;
font-family:"Calibri","sans-serif";
color:#1F497D;}
.MsoChpDefault
{mso-style-type:export-only;
font-family:"Calibri","sans-serif";
mso-fareast-language:EN-US;}
@page WordSection1
{size:612.0pt 792.0pt;
margin:70.85pt 3.0cm 70.85pt 3.0cm;}
div.WordSection1
{page:WordSection1;}
--></style><!--[if gte mso 9]><xml>
<o:shapedefaults v:ext="edit" spidmax="1026" />
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<o:shapelayout v:ext="edit">
<o:idmap v:ext="edit" data="1" />
</o:shapelayout></xml><![endif]--></head><body lang=EU link=blue vlink=purple><div class=WordSection1><p class=MsoNormal style='margin-bottom:10.0pt;line-height:115%'><span style='font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family:"Calibri","sans-serif"'>Hauek horrela eta kultur testuingurua ikusita (besteok ohartarazi duten bezala), “medikuaren preskripzioz” egokitzat jotzen ahal da, nik uste. Eta “mediakuaren gomendioz” ontzat ere joko nuke.<o:p></o:p></span></p><p class=MsoNormal><span style='font-family:"Calibri","sans-serif";color:#00B050;mso-fareast-language:EN-US'>Bata maileguz eta bestea euskaraz<o:p></o:p></span></p><p class=MsoNormal><span style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif";color:#1F497D;mso-fareast-language:EN-US'><o:p> </o:p></span></p><p class=MsoNormal><span style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif";mso-fareast-language:EN-US'>Edurne<o:p></o:p></span></p><p class=MsoNormal><span style='font-size:14.0pt;font-family:"Arial Unicode MS","sans-serif";color:#00B050'>-----------------<o:p></o:p></span></p><p class=MsoNormal><span style='font-size:16.0pt;font-family:"Comic Sans MS";color:#00B050'>Hizkuntza bat galdu egiten da <o:p></o:p></span></p><p class=MsoNormal><span style='font-size:16.0pt;font-family:"Comic Sans MS";color:#00B050'>nonbaiten bizitzeko beharrezkoa ez bada<o:p></o:p></span></p><p class=MsoNormal><span style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif";color:#1F497D;mso-fareast-language:EN-US'><o:p> </o:p></span></p><p class=MsoNormal><b><span style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif"'>Hemendik:</span></b><span style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif"'> bittorbe=gmail.com@mgeu.postaria.com [mailto:bittorbe=gmail.com@mgeu.postaria.com] <b>Noren izenean: </b>Bittor Abarzuza<br><b>Bidaltze-data:</b> 2021(e)ko maiatzaren 18(a), asteartea 10:54<br><b>Hona:</b> ItzuL<br><b>Gaia:</b> Re: [itzul] Prescripción facultativa, medikuaren aginduz?<o:p></o:p></span></p><p class=MsoNormal><o:p> </o:p></p><div><p class=MsoNormal style='margin-bottom:10.0pt;line-height:115%'><span style='font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family:"Calibri","sans-serif"'>Agian, zuk esaten duzun moduan, Xabier, izan daiteke praktikan; ze, azken finean pazientearendako tratamenduari dagokionez, medikuek “azken hitza” badute, baita lehenbizikoa ere. Beraz, diotena agindua da, ezbairik gabe. Baina, kontua da ñabardura bat izan daitekeela horretan (mugak lausoak izanik praktikan ere); dirudienez hainbat medikuri ez baitzaiela gustatzen “agintzea” edo “POM” ohartxo hori ikustea (“por Orden médica", alegia) eta esan nahiago omen dute beraiek “preskribitu” egiten dutela. Zeri datxekio erabilera “goxoago” hori? Bere agintea jakindurian edo ezagutzan oinarritutako agindua den horri; beraz ez da agintekeria latinezko esapide honetan agertzen den moduan: <o:p></o:p></span></p><p class=MsoNormal style='margin-bottom:10.0pt;line-height:115%'><span style='font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family:"Calibri","sans-serif"'>“Hoc volo, sic jubeo, sit pro ratione voluntas” : nahi dut, agindu egiten dut, izan bedi ene borondatea aski arrazoi.<o:p></o:p></span></p><p class=MsoNormal style='margin-bottom:10.0pt;line-height:115%'><i><span style='font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family:"Calibri","sans-serif"'>Kintana, Xabier et al.: Hiztegia 80: euskara espainiera, espainiera euskara. Bigarren argt. Zuzendua eta gehitua. Bilbo : Elkar, 1980. “Latinezko eta beste esaldi batzu”, XIV or.: “ Juvenalen bertso bat (Satirak, VI, 223) emakume baten ahoan jarria. Borontate arbitrario batez esaten dira.</span></i><span style='font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family:"Calibri","sans-serif"'><o:p></o:p></span></p><p class=MsoNormal style='margin-bottom:10.0pt;line-height:115%'><span style='font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family:"Calibri","sans-serif"'>Beraz, tratamendua “pre-” idatzia dago, nolabait eta ez da nolanahiko agindua, agindu aditu edota ikasia da, “pre-“ ikasia. Ez da imposatzen den edozein agindu, jerarkia hutsean oinarritutakoa, alegia.<o:p></o:p></span></p><p class=MsoNormal style='margin-bottom:10.0pt;line-height:115%'><span style='font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family:"Calibri","sans-serif"'>Xehetasunak xehetasun, berez agindua izaten da eta momentu batean zalantzan ere jar daiteke jerarkian toki baxuago batean dagoen norbaitek hala jarria, erizainak adibidez, medikua konturatu ez den zerbaitez konturatu delako; baina, betiere, arrazoituta behar du izan, eta, oso, medikuntza arloko bere ezagutza maila, ustez, baxuagoa <i>"ei" </i>delako.<o:p></o:p></span></p><p class=MsoNormal style='margin-bottom:10.0pt;line-height:115%'><span style='font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family:"Calibri","sans-serif"'>Hauek horrela eta kultur testuingurua ikusita (besteok ohartarazi duten bezala), “medikuaren preskripzioz” egokitzat jotzen ahal da, nik uste. Eta “mediakuaren gomendioz” ontzat ere joko nuke.<o:p></o:p></span></p><p class=MsoNormal style='margin-bottom:10.0pt;line-height:115%'><span style='font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family:"Calibri","sans-serif"'>Horiek dira argudioak, Xabier; zu zorrotza (era positiboan esanda, jakina) eta fina izaten zara itzulketa kontu hauetan, baina ez zait gehiago okurritzen…<o:p></o:p></span></p><p class=MsoNormal style='margin-bottom:10.0pt;line-height:115%'><span style='font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family:"Calibri","sans-serif"'>Mila esker, Bitor<o:p></o:p></span></p></div><p class=MsoNormal><o:p> </o:p></p><div><div><p class=MsoNormal>Hau idatzi du Xabier Aristegieta (<a href="mailto:allurritza@gmail.com">allurritza@gmail.com</a>) erabiltzaileak (2021 mai. 17, al. (21:01)):<o:p></o:p></p></div><blockquote style='border:none;border-left:solid #CCCCCC 1.0pt;padding:0cm 0cm 0cm 6.0pt;margin-left:4.8pt;margin-right:0cm'><div><p class=MsoNormal>Esango nuke "prescribir" eta "ordenar" hori nahiko bereizketa artifiziala dela.<o:p></o:p></p><div><p class=MsoNormal>Zerbait "con carácter prescriptivo" xedatzen denean, agindu egiten da (halaxe dio DRAEk ere "prescriptivo" sarrerapean: <o:p></o:p></p></div><div><p class=MsoNormal><o:p> </o:p></p></div><div><p class=MsoNormal>que prescribe (preceptúa, ordena).<o:p></o:p></p></div><div><p class=MsoNormal><o:p> </o:p></p></div><div><p class=MsoNormal>Medikuaren agindua ez dela "agindua"? Tira, medikuaren aginpidearen luze-zabalaren barrenean, "agindua" da, bai. <o:p></o:p></p></div><div><p class=MsoNormal><o:p> </o:p></p></div><div><p class=MsoNormal>Labur esanda: nik "medikuaren aginduz" utziko nuke. Ez dut arrazoirik ikusten "medikuaren preskripzioz" esateko.<o:p></o:p></p></div><div><p class=MsoNormal><o:p> </o:p></p></div><div><p class=MsoNormal>Xabier Aristegieta<o:p></o:p></p></div></div><p class=MsoNormal><o:p> </o:p></p><div><div><p class=MsoNormal>Hau idatzi du Edurne Alegria (<a href="mailto:edurne.alegria@ozone.net" target="_blank">edurne.alegria@ozone.net</a>) erabiltzaileak (2021 mai. 17, al. (11:24)):<o:p></o:p></p></div><blockquote style='border:none;border-left:solid #CCCCCC 1.0pt;padding:0cm 0cm 0cm 6.0pt;margin-left:4.8pt;margin-right:0cm'><div><div><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif";color:#1F497D'>Eta alemanez: </span><span style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif"'>auf<span style='color:#1F497D'> </span></span>ärztliche Verschreibung<o:p></o:p></p><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif";color:#1F497D'> </span><o:p></o:p></p><div><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span style='font-size:14.0pt;font-family:"Arial Unicode MS","sans-serif";color:#00B050'>-----------------</span><o:p></o:p></p><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span style='font-size:16.0pt;font-family:"Comic Sans MS";color:#00B050'>Hizkuntza bat galdu egiten da </span><o:p></o:p></p><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span style='font-size:16.0pt;font-family:"Comic Sans MS";color:#00B050'>nonbaiten bizitzeko beharrezkoa ez bada</span><o:p></o:p></p></div><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif";color:#1F497D'> </span><o:p></o:p></p><div><div style='border:none;border-top:solid windowtext 1.0pt;padding:3.0pt 0cm 0cm 0cm;border-color:currentcolor currentcolor'><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><b><span style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif"'>Hemendik:</span></b><span style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif"'> itzul=<a href="mailto:postaria.com@mgeu.postaria.com" target="_blank">postaria.com@mgeu.postaria.com</a> [mailto:<a href="mailto:itzul" target="_blank">itzul</a>=<a href="mailto:postaria.com@mgeu.postaria.com" target="_blank">postaria.com@mgeu.postaria.com</a>] <b>Noren izenean: </b>LARRINAGA LARRAZABAL, ASIER , ItzuL-en bidez<br><b>Bidaltze-data:</b> 2021(e)ko maiatzaren 17(a), astelehena 09:36<br><b>Hona:</b> 'ItzuL'<br><b>Cc:</b> LARRINAGA LARRAZABAL, ASIER<br><b>Gaia:</b> Re: [itzul] Prescripción facultativa, medikuaren aginduz?</span><o:p></o:p></p></div></div><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'> <o:p></o:p></p><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=ES style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif";color:#1F497D'> </span><o:p></o:p></p><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=ES style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif";color:#1F497D'>Bittor, "agindu" eta "preskripzio" hitzen artean aipatzen duzun bereizketa ondo azalduta dator Merrian-Webster hiztegian.</span><o:p></o:p></p><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=ES style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif";color:#1F497D'> </span><o:p></o:p></p><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=EN-GB style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif";color:#1F497D'>prescription</span><o:p></o:p></p><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=EN-GB>3 <b>: </b>the action of laying down authoritative rules or directions </span><o:p></o:p></p><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=EN-GB style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif";color:#1F497D'> </span><o:p></o:p></p><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=EN-GB style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif";color:#1F497D'>Ingelesa ("on prescription") eta frantsesa ("sur prescription (médicale/vétérinaire)") eta gaztelania bat datozela ikusita, euskaraz ere bide beretik joko nuke:</span><o:p></o:p></p><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=EN-GB style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif";color:#1F497D'> </span><o:p></o:p></p><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=EN-GB style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif";color:#1F497D'> medikuaren preskripzioz / medikuak preskribatuta</span><o:p></o:p></p><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=EN-GB style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif";color:#1F497D'> </span><o:p></o:p></p><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=EN-GB style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif";color:#1F497D'> </span><o:p></o:p></p><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=EN-GB style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif";color:#1F497D'>Asier Larrinaga Larrazabal</span><o:p></o:p></p><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=EN-GB style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif";color:#1F497D'> </span><o:p></o:p></p><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=EN-GB style='font-size:11.0pt;font-family:"Calibri","sans-serif";color:#1F497D'> </span><o:p></o:p></p><div style='border:none;border-top:solid windowtext 1.0pt;padding:3.0pt 0cm 0cm 0cm;border-color:currentcolor currentcolor'><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><b><span style='font-size:10.0pt;font-family:"Tahoma","sans-serif"'>From:</span></b><span style='font-size:10.0pt;font-family:"Tahoma","sans-serif"'> bittorbe=<a href="mailto:gmail.com@mgeu.postaria.com" target="_blank">gmail.com@mgeu.postaria.com</a> [mailto:<a href="mailto:bittorbe" target="_blank">bittorbe</a>=<a href="mailto:gmail.com@mgeu.postaria.com" target="_blank">gmail.com@mgeu.postaria.com</a>] <b>Noren izenean: </b>Bittor Abarzuza<br><b>Sent:</b> domingo, 16 de mayo de 2021 14:19<br><b>To:</b> <a href="mailto:itzul@postaria.com" target="_blank">itzul@postaria.com</a><br><b>Subject:</b> [itzul] Prescripción facultativa, medikuaren aginduz?</span><o:p></o:p></p></div><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=ES> </span><o:p></o:p></p><div><div><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=ES>Kaixo egun on:</span><o:p></o:p></p></div><div><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=ES> </span><o:p></o:p></p></div><div><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=ES>Erizainek ohartarazi didate honako gogoetaren inguruan: medikuek esaten dizutenean zerbait egin behar dela, medikuek beraiek esaten dizute ez dutela "agintzen", preskribatzen baizik; hau da, ez da aginte kontu bat, baizik eta ezagutza kontu bat edo jakinduria kontu bat. Horra hor desberditasuna. Orduan, "por orden médica" esapidea zaharkitua izanen zen eta esapide egokia "por prescripción facultativa" izanen zen.</span><o:p></o:p></p></div><div><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=ES> </span><o:p></o:p></p></div><div><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=ES>Euskaraz, behar bada, detaile hori galduta dago itzulketetan? "Medikuaren aginduz" agertzen da. Ez zen izanen beraz egokiagoa honako hau?: "mediakuaren errezetaz" edota "medikuaren preskripzioaz". Azken terminoan, bestalde, arazoak ere sor litezke, ze, preskripzioa "zuzenbidean, denboraren igarotze hutsagatik eskubide subjektiboak eskuratu edo horiek galtzea" baita.</span><o:p></o:p></p></div><div><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=ES> </span><o:p></o:p></p></div><div><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=ES>Nola emanen zenukete?</span><o:p></o:p></p></div><div><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=ES> </span><o:p></o:p></p></div><div><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><span lang=ES>Bitor</span><o:p></o:p></p></div></div><table class=MsoNormalTable border=0 cellspacing=0 cellpadding=0 width="100%" style='width:100.0%;border-collapse:collapse'><tr><td style='padding:.75pt .75pt .75pt .75pt'><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'> <o:p></o:p></p></td><td width="50%" style='width:50.0%;padding:0cm 0cm 0cm 0cm'><p class=MsoNormal align=right style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto;text-align:right'><a href="http://www.eitb.eus/link-banner-email-ezkerra/" target="_blank"><span style='border:solid windowtext 1.0pt;padding:0cm;text-decoration:none'><img border=0 width=1024 height=1024 id="gmail-m_1901847792764562868gmail-m_-1714255929076262692_x005f_x0000_i1025" src="cid:image001.jpg@01D74BE4.F05F40C0" alt="Bidaltzaileak irudia kendu du."></span></a><o:p></o:p></p></td><td width="50%" style='width:50.0%;padding:0cm 0cm 0cm 0cm'><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'><a href="http://www.eitb.eus/link-banner-email-eskuma/" target="_blank"><span style='border:solid windowtext 1.0pt;padding:0cm;text-decoration:none'><img border=0 width=1024 height=1024 id="gmail-m_1901847792764562868gmail-m_-1714255929076262692_x005f_x0000_i1026" src="cid:image001.jpg@01D74BE4.F05F40C0" alt="Bidaltzaileak irudia kendu du."></span></a><o:p></o:p></p></td><td style='padding:.75pt .75pt .75pt .75pt'><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'> <o:p></o:p></p></td></tr></table><p class=MsoNormal style='mso-margin-top-alt:auto;mso-margin-bottom-alt:auto'> <o:p></o:p></p></div></div></blockquote></div></blockquote></div></div></body></html>