<div dir="ltr"><div class="gmail_default" style="color:#0000ff">Kaixo, Bittor.</div><div class="gmail_default" style="color:#0000ff"><br></div><div class="gmail_default" style="color:#0000ff">Eskerrik asko zuri ere iruzkinengatik.</div><div class="gmail_default" style="color:#0000ff"><br></div><div class="gmail_default" style="color:#0000ff">Ni neu ez naiz ikertzailea, testugilea edo itzultzailea baizik, eta ez dut neure burua gai ikusten ikerketa filologiko bat egin eta ateratako ondorioekin erantzutera jartzeko (arratsalde bat ez, agian hilabetea beharko nuke horretarako...)</div><div class="gmail_default" style="color:#0000ff"><br></div><div class="gmail_default" style="color:#0000ff">Ohartuko zinen nire mezua idaztean "zalantza" aipatu nuela, eta ikertzailea eta filologoa ez izaki, estilo-liburuak kontsultatu ohi ditut. Zehatzago adieraztearren, zalantza sortzen zait, hain zuzen, zeren, Amaiak aipatu duen "izena + bigarren mailako erakusleak" aurreko esaldiko erreferente bat jasotzeko balio badu, barruan zerk edo zerk xuxurlatzen baitit izenik gabe ere agian, erakusle soilak (horiek, horiekin....gure kasuan) jaso ahalko lukeela aurreko esaldiko erreferentea. Baina estilo liburuetan (zuk aipatu dituzun bietan) begiratuta eta beste ikertzaileren batek orainago proposatutako ereduan begiratuta, ziurtatu ahal izan dut, Alfontsok eta Amaiak aipatu duten bezala, horixe dela sistema horretan proposatzen dena.</div><div class="gmail_default" style="color:#0000ff"><br></div><div class="gmail_default" style="color:#0000ff">Beraz, "zuzendu", betiere, propostatutako estilo jakin baten arabera, estilo liburu baten arabera, testugileok, gutxi-asko, ohi dugun moduan.</div><div class="gmail_default" style="color:#0000ff"><br></div><div class="gmail_default" style="color:#0000ff">Nire iritzia nahi baduzu, nire esperientziatik, erakusle anaforiko eta kataforikoei buruz proposatuta dabilen eredu horrek badu koherentzia bat, funts logiko bat, eta, esango nuke (klasikoen eta orainagokoen testuetan azterketa sistematikorik egin ez badut ere, esan nahi dut, beren-beregi gai honi dagokionez zer sistematika zerabilten arakatu nahirik) tradizioan ere baduela oinarria, alegia, proposatzen den eredu hori ez dela hutsetik asmatua. Esan nahi dut, "horiek" eta "horiekin" nik aipatu dudan testuan zilegi izatea gerta litekeen moduan, zure argudioen arabera, "haiek" eta "haiekin" ere izan litezkeela, tradizioari jaramon eginez.</div><div class="gmail_default" style="color:#0000ff"><br></div><div class="gmail_default" style="color:#0000ff">Bestalde, eredu osatuxe bat edukita, errazagoa gertatzen zait nik darabilzkidan testuei koherentzia bat ematea anafora-katafora jokoetan. Literatura irakurtzean ere, irakurle moduan, biziki estimatzen dut testu berean sistematika bati edo metodologia bati jarraitu zaiola ikustea. Alfontsok aipatzen duen fenomenoa ere sarri gertatzen baita, izenordain anaforiko singularrerako  "hura" aukeratu duenak ondoren pluralerako "horiek" erabiltzea.</div><div class="gmail_default" style="color:#0000ff"><br></div><div class="gmail_default" style="color:#0000ff">Klasikoak irakurrita (baina gai honetara jarrita azterketarik egin gabe), esango nuke ez dagoela eredu "batu" bat, ez baitzeukaten oraindik euskara baturik, anafora-katafora jokoetarako. Baina orain badaukagu, eta nik eskertzen dut arlo honetan ere proposamen zehatzak eta funtsatuak ematea.</div><div class="gmail_default" style="color:#0000ff"><br></div><div class="gmail_default" style="color:#0000ff">Eta ahozko erabileran, nire irudipena da gure inguruan behintzat (Debagoiena eta inguruak), lehenago, zaharragoek, sarriago eta aisago erabiltzen zutela hirugarren mailako erakuslea (hura, haiek; "a", "hareik") solasean ez dagoen bat aipatzeko. Joera izan dela, aitzitik, bigarren mailakoak jatera hirugarren mailakoaren eremua. Ni eta Anjel Josebaren gainean ari bagara, eta Joseba ez badago, "Harek (Josebak) samur ekingo jutzek adar-soinuari"....eta gisakoak sarriago erabiltzen zirela, behin solasean lehen aipamena egin ostean. Orain, ordea, "Josebak" esango da behin eta berriro, edo, harrigarriago, "berak", "harek" erabili ordez. Baina ahozko jarduna eta idatzizkoa zenbateraino erka daitezkeen ez dakit.</div><div class="gmail_default" style="color:#0000ff"><br></div><div class="gmail_default" style="color:#0000ff">Horixe baino ez, nire zalantzaren osteko iruzkin mendretxoa, zure gogoetak eta iruzkinak aintzat hartzekoak direla esanez, bide batez.</div><div class="gmail_default" style="color:#0000ff"><br></div><div class="gmail_default" style="color:#0000ff"><br></div><div class="gmail_default" style="color:#0000ff"><br></div><div class="gmail_default" style="color:#0000ff"><br></div><div class="gmail_default" style="color:#0000ff"><br></div><div><div dir="ltr" class="gmail_signature" data-smartmail="gmail_signature"><div dir="ltr"><font color="#0000ff"><b>Oskar Arana Ibabe</b></font><div><img src="https://www.google.com/s2/u/0/photos/public/AIbEiAIAAABECJvyg_ORnMG5xAEiC3ZjYXJkX3Bob3RvKigwMGZmMWM0NTc4NGJjNjliNmMzMmRlZGNlZjM2YThiNjQwOWQ3NmM3MAH1X_lNcuLGnsMfqpVt1OCatrILkw" alt="Argazkia" width="96" height="96"><font color="#0000ff"><b><br></b></font></div><div><font size="1">Leiren, harriz loreak</font></div><div><font size="1"><br></font></div></div></div></div><br></div><br><div class="gmail_quote"><div dir="ltr" class="gmail_attr">Hau idatzi du Bittor Hidalgo (<a href="mailto:bittorhidalgo@euskalnet.net">bittorhidalgo@euskalnet.net</a>) erabiltzaileak (2022 abe. 17, lr. (12:16)):<br></div><blockquote class="gmail_quote" style="margin:0px 0px 0px 0.8ex;border-left:1px solid rgb(204,204,204);padding-left:1ex"><div class="msg-942773436895916358"><div lang="EU" style="overflow-wrap: break-word;"><div class="m_-942773436895916358WordSection1"><p class="MsoNormal"><span style="font-size:14pt;color:rgb(47,84,150)">Hirurok, Alfontso, Amaia, Oskar azaltzen zarete ‘zuzenketaren’ alde, Nik ordea zalantza handia dut. Zalantza baino gehiago, hiztunon / idazleon aukerak murrizteko nahi funts handirik gabe.</span><span style="font-size:14pt;font-family:"Times New Roman",serif;color:rgb(47,84,150)"><u></u><u></u></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size:14pt;color:rgb(47,84,150)"><u></u> <u></u></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size:14pt;color:rgb(47,84,150)">Euskaltzaindiaren Hiztegiak ez al dio nahiko argi?:<u></u><u></u></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size:14pt;color:rgb(47,84,150)"><u></u> <u></u></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size:14pt;color:rgb(47,84,150)">“</span><b><span style="font-size:13.5pt">hau </span></b><b>1</b> Hitz egiten ari denaren inguruko pertsonei eta gauzei ezartzen zaien erakuslea. Ik. <b><a href="https://www.euskaltzaindia.eus/component/hiztegianbilatu/?view=frontpage&Itemid=410&layout=aurreratua&antzekoak=ez&sarrera=hori" target="_blank">hori</a>¹</b>; <b><a href="https://www.euskaltzaindia.eus/component/hiztegianbilatu/?view=frontpage&Itemid=410&layout=aurreratua&antzekoak=ez&sarrera=hura" target="_blank">hura</a></b>. […] <b>2</b> (Izenordain gisa). […] (Hizketaldi batean, aipatu berri den PERTSONA edo GAUZA adierazteko).<span style="font-size:12pt"><u></u><u></u></span></p><p class="MsoNormal"><span><u></u> <u></u></span></p><p class="MsoNormal">Hau da, errepikatuko dut: “Hizketaldi batean, aipatu berri den pertsona edo gauza adierazteko”. Ez ahoz bakarrik. Eta berdintsu HORI sarreran:<u></u><u></u></p><p class="MsoNormal"><b>hori¹</b><b>1</b> <span class="m_-942773436895916358def">Entzuten ari denaren inguruko pertsonei eta gauzei ezartzen zaien erakuslea</span>. […] <b>2</b> (<span class="m_-942773436895916358notehb">Izenordain gisa</span>). <span class="m_-942773436895916358dicteg">[…]</span> (<span class="m_-942773436895916358notehb">Hizketaldi batean, aipatu berri den pertsona edo gauza adierazteko</span>). Ik. <span class="m_-942773436895916358ref"><b><a href="https://www.euskaltzaindia.eus/component/hiztegianbilatu/?view=frontpage&Itemid=410&layout=aurreratua&antzekoak=ez&sarrera=hau" target="_blank">hau</a> 2</b></span>. <u></u><u></u></p><p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p><p class="MsoNormal">Errepikatuko dut: “Hizketaldi batean, aipatu berri den PERTSONA edo GAUZA adierazteko” (ahoz zein idatziz).<u></u><u></u></p><p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p><p class="MsoNormal">HURAren sarreran aldiz:<u></u><u></u></p><p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p><p class="MsoNormal"><b>Hura 1</b> <span class="m_-942773436895916358def">Hitz egiten ari denaren eta entzuten duenaren inguruan ez dauden pertsonei eta gauzei ezartzen zaien erakuslea</span>. […] <b>2</b> (<span class="m_-942773436895916358notehb">Izenordain gisa</span>). <span class="m_-942773436895916358dicteg">[…] </span><b>3</b> (<span class="m_-942773436895916358notehb">Hizketaldi batean, lehenago edo gorago aipatu ez diren, edo lehenaldian edo halako urruntasuna markatuz aipatu diren pertsonak edo gauzak adierazteko</span>).<span><u></u><u></u></span></p><p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p><p class="MsoNormal">Errepikatuko dut: “<span class="m_-942773436895916358notehb">Hizketaldi batean, LEHENAGO edo GORAGO AIPATU EZ DIREN, edo LEHENALDIAN edo HALAKO URRUNTASUNA MARKATUZ AIPATU DIREN PERTSONAK EDO GAUZAK ADIERAZTEKO</span>”.<u></u><u></u></p><p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p><p class="MsoNormal">Badakit gaur eguneko ‘vox batui’n bestela aldarrikatzen dela. Ez dakit halakoak aldarrikatzen lehena zein izan zen. Juan Garziak agertzen du murrizketa Kalko Okerrak liburuan, Petrirenak birjasotzen duena <em><span style="font-family:Calibri,sans-serif;font-style:normal">Morfosintaxiaren inguruko zalantzak eta argibideak</span></em> saioan, baina ez batean, ez bestean aipatzen da beste inolako azterketa filologikorik (gustatuko litzaidake halako erreferentziak inork aipatzea, badirelakoan…).<u></u><u></u></p><p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p><p class="MsoNormal">Nire ustea da agian euskararen ahozko garai soiletan arruntagoa zela modu anaforikoan 3. mailako erakusleen erabilera, beti ere nahikoa adibide urrunak aipatuz, jainkoak, aingeruak, Bibliako zeinahi kontu, edo bestelako adibide metaforiko, entzuleak ahoz jasoko zuena. Idatzian, aurreko erreferenteak aipatu berri direnean, bertan daudenean, askoz arruntagoa da erakusle hurbilagoa erabiltzea, edo behintzat beti da idazlearen aukeran distantziak markatzea. Edota bereizketak eginez aipatu berri diren osagai desberdinen artean: “Jon eta Ane etorri ziren. Hau bertan geratu zen, hura ez.”<u></u><u></u></p><p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p><p class="MsoNormal">Halakoak dira nire usteak, baina besterena entzuteko prest.<u></u><u></u></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size:14pt;font-family:"Times New Roman",serif;color:rgb(47,84,150)"><u></u> <u></u></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size:14pt;font-family:"Times New Roman",serif;color:rgb(47,84,150)"><u></u> <u></u></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size:12pt;font-family:"Times New Roman",serif;color:rgb(47,84,150)"><u></u> <u></u></span></p><p class="MsoNormal"><span style="color:rgb(47,84,150)"><u></u> <u></u></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size:14pt;font-family:"Times New Roman",serif;color:rgb(47,84,150)"><u></u> <u></u></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size:12pt;font-family:"Times New Roman",serif;color:rgb(0,112,192)"><img border="0" width="147" height="210" style="width: 1.5312in; height: 2.1875in;" id="m_-942773436895916358Irudia_x0020_12" src="cid:18520f617b24ce8e91"><u></u><u></u></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size:12pt;font-family:"Times New Roman",serif;color:rgb(0,112,192)">Ikurraz eta <b>Euskaldun Bihotzekoak</b> kanpainaren inguruan,<br>ikusi: <a href="http://www.euskalnet.net/euskaldunbihotzekoak" target="_blank">www.euskalnet.net/euskaldunbihotzekoak</a><br>==================================<img border="0" width="30" height="13" style="width: 0.3125in; height: 0.1354in;" id="m_-942773436895916358Irudia_x0020_13" src="cid:18520f617b25b006a2"><br>Bittor Hidalgo Eizagirre<br>Buztintxulo 72, behea<br>20015 Donostia (Gipuzkoa)<br>Euskal Herria (Espainia -gainezarpenez-)<br>Tfnoa: 655728290<br>posta-e (<span style="font-variant:small-caps">hobea</span>): <a href="mailto:bittorhidalgo1@gmail.com" target="_blank">bittorhidalgo1@gmail.com</a><br>posta-e (<span style="font-variant:small-caps">zahartua</span>): <a>bittorhidalgo@euskalnet.net</a><br>==================================<img border="0" width="20" height="17" style="width: 0.2083in; height: 0.177in;" id="m_-942773436895916358Irudia_x0020_14" src="cid:18520f617b26917eb3"><u></u><u></u></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size:14pt;font-family:"Times New Roman",serif;color:rgb(47,84,150)"><u></u> <u></u></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-size:14pt;font-family:"Times New Roman",serif;color:rgb(47,84,150)"><u></u> <u></u></span></p><div style="border-right:none;border-bottom:none;border-left:none;border-top:1pt solid rgb(225,225,225);padding:3pt 0cm 0cm"><p class="MsoNormal"><b>Hemendik:</b> oskar arana <<a href="mailto:oskar.arana@gmail.com" target="_blank">oskar.arana@gmail.com</a>> <br><b>Bidaltze-data:</b> 2022(e)ko abenduaren 17(a), larunbata 11:16<br><b>Hona:</b> ItzuL <<a href="mailto:itzul@postaria.com" target="_blank">itzul@postaria.com</a>><br><b>Gaia:</b> Re: [itzul] Anafora kasu bat<u></u><u></u></p></div><p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p><div><p class="MsoNormal">Eskerrik asko, Amaia.<u></u><u></u></p><div><p class="MsoNormal">Gauza handia baita era honetako zalantzak behin betiko uxatzea....<u></u><u></u></p></div><div><p class="MsoNormal">Mile esker biei....<u></u><u></u></p></div></div><p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p><div><div><p class="MsoNormal">Amaia Apalauza <<a href="mailto:amaia.apalauza@gmail.com" target="_blank">amaia.apalauza@gmail.com</a>> igorleak hau idatzi zuen (2022 abe. 16, or. 23:36):<u></u><u></u></p></div><blockquote style="border-top:none;border-right:none;border-bottom:none;border-left:1pt solid rgb(204,204,204);padding:0cm 0cm 0cm 6pt;margin-left:4.8pt;margin-right:0cm"><div><div><p class="MsoNormal">Kaixo, Oskar:<u></u><u></u></p></div><div><p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p></div><div><p class="MsoNormal">Bai, estandarrerako proposatzen den ereduaren arabera, <i>haien </i>eta <i>haiekin </i>erabiliko genuke hor; bigarren gradukoak erabili nahi izanez gero, izen bat gehitu beharko litzateke aurretik, <i>aholkulari</i>, <i>legezko ordezkari</i> eta <i>mandatariak </i>biltzen dituen bat (<i>pertsona</i>, <i>profesional</i>, edo dena delakoa).<u></u><u></u></p></div><div><p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p></div><div><p class="MsoNormal">Ongi izan,<u></u><u></u></p></div><div><p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p></div><div><p class="MsoNormal">Amaia<u></u><u></u></p></div><p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p><div><div><p class="MsoNormal">Hau idatzi du oskar arana (<a href="mailto:oskar.arana@gmail.com" target="_blank">oskar.arana@gmail.com</a>) erabiltzaileak (2022 abe. 16, or. (11:20)):<u></u><u></u></p></div><blockquote style="border-top:none;border-right:none;border-bottom:none;border-left:1pt solid rgb(204,204,204);padding:0cm 0cm 0cm 6pt;margin-left:4.8pt;margin-right:0cm"><div><div><p class="MsoNormal"><span style="color:blue">Erakusle anaforikoen gainean ikasitakoak eta irakurritakoak begiratu ditut zalantza bat argitzeko (ez luke zalantza izan behar, baina testu argitaratu batetik hartutako aipua da, eta zalantza saihestea gaitzago, hartara), eta lankidearekin ere aipatu dut. <u></u><u></u></span></p></div><div><p class="MsoNormal"><span style="color:blue">Zuzentzekoa deritzue adibide hau? (Aitortu behar dut behin eta berriroko zalantza dudala, eta, akatsa izatera, sustraiak oso barrenera luzatuta dituen zalantza dela, eta beraz, behin betiko "herbizidaren" bila natorkizue).<u></u><u></u></span></p></div><div><p class="MsoNormal"><span style="color:blue"><u></u> <u></u></span></p></div><div><p class="MsoNormal"><i><span style="color:blue">"Abstentzio kausa izango da:</span></i><span style="color:blue"><u></u><u></u></span></p></div><div><p class="MsoNormal"><i><span style="color:blue">Ezkontza-lotura edo ezkontzaren antzeko lotura eta laugarren maila arteko odol-ahaidetasuna edo bigarren maila arteko ezkontza-ahaidetasuna izatea interesdunetako edozeinekin, erakunde edo sozietate interesdunen bateko administratzaileekin, edo prozeduran esku hartzen duten aholkulari, legezko ordezkari edo mandatariekin, <span style="background:yellow">edo horien </span>bulego berekoa izatea edo <span style="background:yellow">horiekin</span> elkartuta egotea aholkularitza, ordezkaritza edo mandataritzan."</span></i><span style="color:blue"><u></u><u></u></span></p></div><div><p class="MsoNormal"><span style="color:blue"><u></u> <u></u></span></p></div><div><p class="MsoNormal"><span style="color:blue">Irakurri eta ikasi uste ditudanen arabera, <span style="background:yellow">haien </span>eta <span style="background:yellow">haiekin </span>beharko luke izenordain anaforikoak kasu bietan...<u></u><u></u></span></p></div><div><p class="MsoNormal"><span style="color:blue"><u></u> <u></u></span></p></div><div><p class="MsoNormal"><span style="color:blue">Mila esker.<u></u><u></u></span></p></div><div><p class="MsoNormal"><span style="color:blue"><u></u> <u></u></span></p></div><div><p class="MsoNormal"><span style="color:blue"><u></u> <u></u></span></p></div><div><p class="MsoNormal"><span style="color:blue"><u></u> <u></u></span></p></div><div><p class="MsoNormal"><span style="color:blue"><u></u> <u></u></span></p></div><div><div><div><p class="MsoNormal"><b><i><span style="color:blue">Oskar Arana Ibabe</span></i></b><u></u><u></u></p><div><p class="MsoNormal"><img border="0" width="96" height="96" style="width: 1in; height: 1in;" id="m_-942773436895916358_x0000_i1025" src="https://www.google.com/s2/u/0/photos/public/AIbEiAIAAABECJvyg_ORnMG5xAEiC3ZjYXJkX3Bob3RvKigwMGZmMWM0NTc4NGJjNjliNmMzMmRlZGNlZjM2YThiNjQwOWQ3NmM3MAH1X_lNcuLGnsMfqpVt1OCatrILkw" alt="Argazkia"><u></u><u></u></p></div><div><p class="MsoNormal"><span style="font-size:7.5pt">Leiren, harriz loreak</span><u></u><u></u></p></div><div><p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p></div></div></div></div></div></blockquote></div></div></blockquote></div></div></div></div></blockquote></div>