<div dir="ltr">Eskerrik asko erantzuteagatik.<div><br></div><div>Baldin "honako (+izena) + a" egitura gramatikala bada, eta kataforetarako erabili ere erabili egiten bada, nik ez dut ulertzen zerk behartzen duen kataforetarako aukera zilegitzat bakar bat aurkeztera. "Honako hau" gehiago erabiltzen dela? Primeran. Eta zer? Horrek inola ere behartzen al du "honakoa da" baztertzera? </div><div><br></div><div>Horren antzera, zeren egin baitu / zeren egin duen egituren artean bat bakarra aukeratzen ibili beharko genuke, edo "-gatik" atzizkiaren eta "-en kariaz" espresioaren artean, edo gaztelaniaz "hiciera/hiciese" bikotetik bakarra hartu beharko litzateke ontzat... eta abar eta abar.</div><div><br></div><div>Laburbilduz: ez dudala ikusten zer duen txarretik gauzak esateko modu desberdinak egoteak, "inausketa" bat egitera behartuko lukeenik.</div><div><br></div><div>Euskaltzaindiaren Hiztegiak berariaz esanda uzten du "honako"rekin batera "artikulua edo erakusle bat" agertzen dela. Egia da jarraian ematen dituen adibide guztiak erakusledunak direla. Baina zenbat aldiz ez ote zaigu esan hizlari bikainen hizkerari behar zaiola erreparatu, eta ez halamoduzkoenari? Utz ditzagun alde batera Googleko bilaketa batek eskaintzen dizkigun askotariko emaitzak, eta jo dezagun zuzen-zuzenean euskaltzainen hizkerara. </div><div><br></div><div>Har dezagun "Euskararen Gramatika". Euskaltzainek idatzia. Onartzen badugu bitxi askoa litzatekeela nork eta euskaltzainek zeri eta gramatikari buruz idatzitako lan oparo batean zer eta "ez erabiltzeko" moduko espresioak erabiltzea, nire ustez ezinezkoa da honakoak bezalako espresioei (ez ditut adibide guztiak ekarri, batzuk baizik) oztoporik txikiena jartzea (dela gaitzetsiz, dela ez erabiltzeko gomendatuz):</div><div><br></div><blockquote style="margin:0 0 0 40px;border:none;padding:0px"><blockquote style="margin:0 0 0 40px;border:none;padding:0px"><div><i>Hizkuntzalariek honako bereizketak azpimarratu dituzte flexio morfemen eta eratorpen morfemen artean: (M. Azkarate) </i></div></blockquote><blockquote style="margin:0 0 0 40px;border:none;padding:0px"><div><i>Zehazki, honako azpisailak bereiziko ditugu: (M. Azkarate)</i></div></blockquote><blockquote style="margin:0 0 0 40px;border:none;padding:0px"><div><i>Mota honetakotzat hartu zituen Euskaltzaindiak honakoak: (M. Azkarate)</i></div></blockquote><blockquote style="margin:0 0 0 40px;border:none;padding:0px"><div><i>Berrelkarketaren adibide dira honako izen elkartuak: (M. Azkarate)</i></div></blockquote><blockquote style="margin:0 0 0 40px;border:none;padding:0px"><div><i>Aposizio ez-murrizgarriak dira honakoak: (M. Azkarate)</i></div></blockquote><blockquote style="margin:0 0 0 40px;border:none;padding:0px"><div><i>Horregatik, honako sailkapena dakargu: (J. Garzia) </i></div></blockquote><blockquote style="margin:0 0 0 40px;border:none;padding:0px"><div><i> Azpian ditugun perpausak honakook dira: (P. Salaburu)</i></div></blockquote><blockquote style="margin:0 0 0 40px;border:none;padding:0px"><div><i>
Orobat, honako perpaus pareetan ere
paralelotasuna ongi ikusten ahal dugu: (P.Salaburu)</i></div></blockquote><blockquote style="margin:0 0 0 40px;border:none;padding:0px"><div><i>
Perpaus hauetako
lehenak, izatekotan ere, honako esanahia izango luke, gutxi gorabehera: (P. Salaburu)</i></div></blockquote><blockquote style="margin:0 0 0 40px;border:none;padding:0px"><div><i>
Eta horrela, honako adibideetan erakusten den
bezala, ezkerreko egituratik eskuinekora pasa gaitezke arazorik gabe: (P. Salaburu)</i></div></blockquote><blockquote style="margin:0 0 0 40px;border:none;padding:0px"><div><i>
Bigarren graduko erakuslea honako esapideetan ere erabil daiteke, bai horixe!
edo horixe baietz! noski-ren baliokide direnak: (P. Salaburu)</i></div></blockquote><blockquote style="margin:0 0 0 40px;border:none;padding:0px"><div><i>
Har ditzagun honako perpaus bikoteak: B. Oyharçabal, J. Garzia eta M. Azkarate)</i></div></blockquote><blockquote style="margin:0 0 0 40px;border:none;padding:0px"><div><i>
Honakoa izango litzateke ba- aurrizkia erabiliz osatzen diren baldintzazko
perpausen laburpen taula aldiaren eta aspektu markaren arabera: (I. Amundarain)</i></div></blockquote><blockquote style="margin:0 0 0 40px;border:none;padding:0px"><div><i>
Ikus, hala ere, honako testuak: (J. A. Mujika)</i></div></blockquote><blockquote style="margin:0 0 0 40px;border:none;padding:0px"><div><i>Mendeko
perpausei begiratuz honakoak ulertuko genituzke: (I. Amundarain)</i></div></blockquote></blockquote><blockquote style="margin:0 0 0 40px;border:none;padding:0px"><blockquote style="margin:0 0 0 40px;border:none;padding:0px"><br></blockquote></blockquote><div>Ondo izan.<br></div><div><br></div><div>Xabier Aristegieta</div><div><br></div></div><br><div class="gmail_quote"><div dir="ltr" class="gmail_attr">Hau idatzi du IVAP, Itzultzaile Zerbitzu Ofiziala (izo@ivap.eus) erabiltzaileak (2024 eka. 21(a), or. (10:03)):<br></div><blockquote class="gmail_quote" style="margin:0px 0px 0px 0.8ex;border-left:1px solid rgb(204,204,204);padding-left:1ex"><div class="msg-1153660437237944990">
<div lang="EU">
<div class="m_-1153660437237944990WordSection1">
<p class="MsoNormal"><span style="color:rgb(31,73,125)"><u></u> <u></u></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom:8pt;text-indent:35.4pt;line-height:105%">
<span>Eskerrik asko zure oharrengatik, Xabier. Gure irizpide-bildumaren testua eguneratzeko 2023an egindako bileretako aktetan jasoa dugu, hitzez hitz, “leundu idazkera” zuk aipatzen duzun
puntu horretan; alegia, geuk ere gogortxo jo genuela “erabat okerra” hori, eta “ez erabiltzeko gomendioa” edo horrelako zerbait egokiagoa iruditzen zitzaigula. Baina leuntzea ahaztu.<u></u><u></u></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom:8pt;text-indent:35.4pt;line-height:105%">
<span>Egia da, bestalde, kanpoan ikusgai jarri dugun dokumentu hori, berez, barruko batasuna bermatzeko tresna dela, izan ere, funtsean.<u></u><u></u></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom:8pt;text-indent:35.4pt;line-height:105%">
<span>Gure eguneroko lanean, Euskaltzaindiak dioenetik harago joan behar dugu, gure joko-eremua diferentea delako, alde askotatik. Eta zer dio Euskaltzaindiaren Hiztegiak?<u></u><u></u></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:35.4pt;background:white"><b><span style="font-size:10pt;font-family:Tahoma,sans-serif;color:rgb(51,51,51)">honako<u></u><u></u></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:35.4pt;background:white"><b><span style="font-size:10pt;font-family:Tahoma,sans-serif;color:rgb(51,51,51)">1</span></b><span style="font-size:10pt;font-family:"Open Sans";color:rgb(51,51,51)">
</span><i><span style="font-size:10pt;font-family:"Open Sans";color:blue">hona</span></i><span style="font-size:10pt;font-family:"Open Sans";color:blue">-ri dagokion izenlaguna.
</span><i><span style="font-size:10pt;font-family:Cambria,serif;color:rgb(51,51,51)">Bilbotik honakoa, hamar euro</span></i><span style="font-size:10pt;font-family:"Open Sans";color:rgb(51,51,51)">.
</span><i><span style="font-size:10pt;font-family:Cambria,serif;color:rgb(51,51,51)">Noizik honakoa da eliza hau?</span></i><span style="font-size:10pt;font-family:"Open Sans";color:rgb(51,51,51)"><u></u><u></u></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left:35.4pt;background:white"><b><span style="font-size:10pt;font-family:Tahoma,sans-serif;color:rgb(51,51,51)">2</span></b><span style="font-size:10pt;font-family:"Open Sans";color:rgb(51,51,51)">
</span><b><span style="font-size:10pt;font-family:"Open Sans";color:rgb(68,68,68)">adj.</span></b><span style="font-size:10pt;font-family:"Open Sans";color:rgb(51,51,51)">
</span><span style="font-size:10pt;font-family:"Open Sans";color:blue">Hau, hemengo hau.
</span><span style="font-size:10pt;font-family:"Open Sans";color:rgb(51,51,51)">(</span><span style="font-size:10pt;font-family:"Open Sans";color:rgb(102,102,102)">Dagokion izen sintagmaren ezkerrean ezartzen da, artikuluak edo erakusle batek, gehienetan
<i>hau</i>-k, mugatzen duela sintagma</span><span style="font-size:10pt;font-family:"Open Sans";color:rgb(51,51,51)">).</span><i><span style="font-size:10pt;font-family:Cambria,serif;color:rgb(51,51,51)">Honako adibide hau jarri zuen</span></i><span style="font-size:10pt;font-family:"Open Sans";color:rgb(51,51,51)">.
</span><i><span style="font-size:10pt;font-family:Cambria,serif;color:rgb(51,51,51)">Jaiotzez nafarra zelako hizkuntzaz, honako idazle hau bezalaxe</span></i><span style="font-size:10pt;font-family:"Open Sans";color:rgb(51,51,51)">.
</span><i><span style="font-size:10pt;font-family:Cambria,serif;color:rgb(51,51,51)">Ez dira giputzak jendetasunik gabeko pertsonak; zerbait badira, malguagoak eta diplomaziara emanagoak dira, honako hau bezala</span></i><span style="font-size:10pt;font-family:"Open Sans";color:rgb(51,51,51)">.
</span><i><span style="font-size:10pt;font-family:Cambria,serif;color:rgb(51,51,51)">Ez uste musu truk nabilenik honako honetan</span></i><span style="font-size:10pt;font-family:"Open Sans";color:rgb(51,51,51)">.
</span><i><span style="font-size:10pt;font-family:Cambria,serif;color:rgb(51,51,51)">Hor aurkitzen da honako idazlan hau, beste zenbaiten artean: Herbert Pilch, "Le bilinguisme au Pays de Galles"</span></i><span style="font-size:10pt;font-family:"Open Sans";color:rgb(51,51,51)">.
</span><i><span style="font-size:10pt;font-family:Cambria,serif;color:rgb(51,51,51)">X jaunak, adibidez, honako hitz harrigarri hauek ezarri ditu bere azken liburuan</span></i><span style="font-size:10pt;font-family:"Open Sans";color:rgb(51,51,51)">.
</span><i><span style="font-size:10pt;font-family:Cambria,serif;color:rgb(51,51,51)">Euskalki horretan, honako Leizarragaren esaldi honek ez du itzulpen zuzenik</span></i><span style="font-size:10pt;font-family:"Open Sans";color:rgb(51,51,51)">.<u></u><u></u></span></p>
<p class="MsoNormal" style="background:white"><span style="font-size:10pt;font-family:"Open Sans";color:rgb(51,51,51)"><u></u> <u></u></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom:8pt;line-height:105%"><span>Zazpi adibide, eta
</span><span lang="CA">zazpietan</span><span> erakuslea, bat ere ez artikuluarekin. Eta badakigu adibideak tentu handiz aukeratuta
daudela, eta erabilera estandarrerako erakusbide direla.<u></u><u></u></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom:8pt;line-height:105%"><span>Bide beretik Jagonet zerbitzua:<u></u><u></u></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom:8pt;line-height:105%"><span lang="CA"><a href="https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_jagonet&task=galdera&Itemid=1716&lang=eu&id=182" target="_blank"><span style="font-family:Arial,sans-serif">https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_jagonet&task=galdera&Itemid=1716&lang=eu&id=182</span></a></span><span><u></u><u></u></span></p>
<p class="MsoNormal"><span>Erreferentziazko lan honi begira jarri ginen: “Katafora-esapideak bateratzeko bidean”, Juan Garzia Garmendia, Euskara Zerbitzua. Baliagarria
iruditu zitzaigun, eta, egilearen berme sendoak akuilatuta, proposamena egitea erabaki genuen.<u></u><u></u></span></p>
<p class="MsoNormal"><span><u></u> <u></u></span></p>
<p class="MsoNormal"><span>Kontuan hartuko dugu zure ekarpena.<u></u><u></u></span></p>
<p class="MsoNormal"><span><u></u> <u></u></span></p>
<p class="MsoNormal"><span>IZOko Itzulpen eta Berrikusketa Irizpideen Lantaldea.<u></u><u></u></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color:rgb(31,73,125)"><u></u> <u></u></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="color:rgb(31,73,125)"><u></u> <u></u></span></p>
<div style="border-right:none;border-bottom:none;border-left:none;border-top:1pt solid rgb(225,225,225);padding:3pt 0cm 0cm">
<p class="MsoNormal"><b>From:</b> Xabier Aristegieta <<a href="mailto:allurritza@gmail.com" target="_blank">allurritza@gmail.com</a>>
<br>
<b>Sent:</b> Wednesday, June 19, 2024 5:33 PM<br>
<b>To:</b> ItzuL <<a href="mailto:itzul@postaria.com" target="_blank">itzul@postaria.com</a>><br>
<b>Subject:</b> [itzul] "Honako legea"<u></u><u></u></p>
</div>
<p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p>
<div>
<p class="MsoNormal">IVAPek argitaratu berri duen "Itzulpen- eta berrikusketa-irizpideak. Erabakiak eta gomendioak" dokumentuan, ezin bipilago esaten da ezen, zentzu kataforikoa adierazteko, "erabat okerra" dela <i>honako (+ izena) + mugatzailea </i>egitura.
Eskaintzen dituen adibide hauetakoa, alegia:<u></u><u></u></p>
<div>
<p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p>
</div>
<div>
<p class="MsoNormal"><i>*(...) Errege Dekretua, (...), <b><u>honako </u></b>errege-dekretu<b><u>a</u></b> aldatzen duena</i><u></u><u></u></p>
</div>
<div>
<p class="MsoNormal"><i>*Gorte Nagusiek <b><u>honako </u></b>lege<b><u>a</u></b> onetsi dutela eta nik berretsi egiten dudala.</i><u></u><u></u></p>
</div>
<div>
<p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p>
</div>
<div>
<p class="MsoNormal">Halaber esaten da ezen, "honako" erabiliz gero, izenaren ondoren "hau/hauek" erakuslea behar dela nahitaez erabili. Alegia, goiko adibideetan "honako errege-dekretu hau" eta "honako lege hau" erabili beharko zirela.<u></u><u></u></p>
</div>
<div>
<p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p>
</div>
<div>
<p class="MsoNormal">Gaitzespen horrek txundituta utzi nau.<u></u><u></u></p>
</div>
<div>
<p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p>
</div>
<div>
<p class="MsoNormal">Batetik, ez dudalako ikusten gramatikako zer arrazoik debekatzen duen "honako" den izenlagun horrek zeri lagun egitea eta jarraian mugatzailearekin doan izen bati. Beraz, ez dirudi gaitzespenaren arrazoia gramatikala denik.<u></u><u></u></p>
</div>
<div>
<p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p>
</div>
<div>
<p class="MsoNormal">Bestetik, <i>honako+izena+mugatzailea </i>egituraren erabilera <i>honako+izena+erakuslea </i>egiturarena<i> </i>bezain ugaria ez izateak ez diolako ezer kentzen egituraren zuzentasunari. Bidenabar esanda: nahi duenak Googlen bilaketa egin
dezake, esate baterako "honakoa"ri esan/erantzun/entzun/ikusi... aditzak gehituta (<i>honakoa esan</i>, <i>honakoa entzun</i>, eta abar) eta emaitza polit askoak aurki ditzake.<u></u><u></u></p>
</div>
<div>
<p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p>
</div>
<div>
<p class="MsoNormal">Eta Euskaltzaindiak? Zer dio "honako esaldia"ren tankerakoez?<u></u><u></u></p>
</div>
<div>
<p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p>
</div>
<div>
<p class="MsoNormal">Euskaltzaindiaren Hiztegian "honako" begiratuta, ikus zer dioen bigarren adieran: <u></u><u></u></p>
</div>
<div>
<p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p>
</div>
<blockquote style="margin:5pt 0cm 5pt 30pt">
<div>
<p class="MsoNormal"><span class="m_-1153660437237944990gmail-sense-n">2</span> <span class="m_-1153660437237944990gmail-laburdura-pos">adj.</span><span class="m_-1153660437237944990gmail-defgrp"> </span><span class="m_-1153660437237944990gmail-def">Hau, hemengo hau. </span><span class="m_-1153660437237944990gmail-notehb-outer">(</span><span class="m_-1153660437237944990gmail-notehb">Dagokion
izen sintagmaren ezkerrean ezartzen da, artikuluak edo erakusle batek, gehienetan <i>hau</i>-k, mugatzen duela sintagma</span><span class="m_-1153660437237944990gmail-notehb-outer">). </span><u></u><u></u></p>
</div>
</blockquote>
<div>
<p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p>
</div>
<div>
<p class="MsoNormal">Irakurri duzue, ezta? "<b><u>ARTIKULU </u></b>edo erakusle batek, <i>gehienetan hau</i>-k [azken zertzelada hori ez du inork zalantzan jartzen], mugatzen duela sintagma"<u></u><u></u></p>
</div>
<div>
<p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p>
</div>
<div>
<p class="MsoNormal">Halaber, bururatu zait Euskaltzaindiaren "Euskararen Gramatika"n "honakoa" edo "honako + izena + mugatzailea" zenbat aldiz agertzen den bilatzea. Erantzuna: bederatzi aldiz. Nork eta Euskaltzaindiak zertaz eta Euskararen Gramatikaz idatzitako
obra goren horretan.<u></u><u></u></p>
</div>
<div>
<p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p>
</div>
<div>
<p class="MsoNormal">Hori guztia horrela, IVAPeko lan horren arduradunei jendaurrean egiten diedan galdera da: zertan oinarritu zarete aipatu egitura "erabat okerra" dela esateko?<u></u><u></u></p>
</div>
<div>
<p class="MsoNormal"><u></u> <u></u></p>
</div>
<div>
<p class="MsoNormal">Esker mila.<u></u><u></u></p>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div></blockquote></div>