ER: [itzul] RE: Aditz trinkoa

Al, Uzt 4, 15:27:30, CEST 2005

Geroaldikoa hor erabiltzea jatorkeria aldrebesa iruditzen zait, burutua
erabiltzea bezala. Antzerkia, filmak bezala, behin eta berriro "gertatzen"
dira, eta, kasu bakoitzean, (antzez)testua irakurtzen edo filma kontatzen
den une horretantxe "gertatzen" dira. Beraz, puntukaria dagokio, nire ustez,
garbi (hots, kontatua eta kontatzea (orain)aldiberekoak balira bezalako
efektua bilatzen dira). Aditz trinkoa bada, huraxe da puntukaria, eta
trinkorik ez bada, berriz, ez-burutua (-T(Z)EN).

Guztiz ados, berriz, beste kontuan: trinkoak (edo ez-burutuak)ezin litezke
izan burutuen sinonimo; alegia, "diosku/zioskun" ezin liteke izan "esan
digu/zigun" (bai, ordea, "diosku" (puntukaria), trinkorik ez
darabilenarentzat, "esaten digu" (ez-burutua puntukari-adieran)).

Gainera, iraganeko adizkiez ari bagara, ez da posible aipatu dudan kontaera
(ORAIN)aldibereko hori, eta trinkoak bizirik daudeneko kontraste berak baino
ez ditugu: zioskun (une hartantxe) / esaten zigun (aldiro) (dator/etortzen
da).

-----Jatorrizko mezua-----
Nondik: itzul-bounces a bildua postaria.com
[mailto:itzul-bounces a bildua postaria.com]Honen izenean: Ritxi Euskalnet
Bidalia: igandea, 2005.eko uztailak 3 12:52
Nora: itzul a bildua postaria.com
Gaia: [itzul] RE: Aditz trinkoa

Egun on
Besteen interbentzioak irakurrita, ez nuke adizki proposamenik egin nahi
izango. Izan ere, "esan zion" horren ordez, nik ez nuke aditz trinkorik
erabiliko. Beharbada, galdera egin duenak "esaten zion" eta "esaten ari
zitzaion" modukoen bidez jarri nahi du adizki trinkoa. Baina nire kezka
horixe da, bukatua ala bukatugabea ordezkatu nahi duen. Eta bigarrena izanez
gero, noski, puntuala den. Azken batean, iraganeko gauzak kontatzeko hainbat
akats egin izan ditugu askotan: presente historikoa euskarara ekartzea,
egunkarietako titularretan aspektu bukatugabeko aditzak erabiltzea...

Bide batez, adibide polita da mahai honetan planteatzeko gidoi eta
antzezlanetako akotazioetako aditzaren denbora eta aspektua nola erabili:

    - Entra el portero/Viene el portero
           - Zaindaria sartu da / zaindaria sartzen (ari) da / zaindaria
sartuko da
           - trinkoetan: - Zaindaria etorri da / zaindaria dator / zaindaria
etorriko da

Joera ia bakarra "zaindaria sartzen da". Nire ustean, zaindari sartuko /
etorriko da; trinkoa onartzen dutenetan, beharbada, oraina ere erabilgarri.

Ritxi Lizartza

Kaixo berriz,
aspaldi samarreko testu batekin nabil, euskaratzen eta, arkaikotasuna-edo
eman nahian, "esan zion" jarri ordez aditz trinkoa erabiltzen hasi naiz,
baina ezin topatu egokirik. Azken finean diotso-ren lehenaldia jartzea
besterik ez da baina...

Niri belarrira "ziozkun" (hark guri) aditzak ondo ematen dit, eta horren
bidetik jo dut hark hari x esan (diotso) adierazteko.Baina Xuxenek, nik
baino gehiago jakin, ez dit onartzen. Lankide batek aditzen taulan begiratu
du ziurtatzeko, eta ez omen da agertzen nork nori nor kasu horretarako.

Hala da?