[itzul] aitona Agirre?

[Alfontso Mujika]

Ahaidetza adierazten duten izenekin, aposizio erromantzeak erabiltzen 
ditugu, aposizio normaletan erabiltzen dugun hurrenkera alderantzikatuta 
("Txindoki mendia" baina "aitona Bartolo"). Nire ustez, berdin dio izen 
berezia zer den: bataio-izena ("aitona Bartolo"), izengoitia ("aitona 
Kaxkazuri") edo abizena ("aitona Agirre").

Dena delakoagatik (adibidez, umearen bi aitonek Joxe izena dutela-eta 
bereiztearren: "aitona Joxe Agirre" eta "aitona Joxe Uranga", eta, 
ekonomiagatik: "aitona Agirre" eta "aitona Uranga") bataio-izenaren 
ordez besteren bat erabiltzeak ez dakar hurrenkera-aldaketa: "aitona X" 
izango da beti.

Hurrenkera aldatu eta "X aitona" erabiliko nuke ahaidetza-loturatik 
atera eta "aitona" horrek beste esanahi bat hartuko balu, kargu- edo 
duintasun-kutsua eman nahi balitzaio ("Agirre jauna, Agirre kondea...") 
edo lanbide gisako zerbait bihurtuko balitz erabilera literarioan edo 
ironiazkoan (aitona-amona asko, erretiratutakoan, lanbidea aldatu eta 
haurzaintzan aritzen baitira): "Agirre arotza, Agirre bertsolaria... 
Agirre haurtzaina, Agirre aitona".

Alfontso


Edurne(e)k dio:
> Egun on. Zalantza bat sortu zaigu, eta ea argitzen diguzuen.
> Normalean "aitona Martzelino"... izena atzetik jarrita, idazten da. 
> Baina atzetik datorren hori abizena bada?
> Hau da, gure testuan ume bat ageri da, eta bi aitona zituela dio, 
> "Agirre aitona" eta "Uranga aitona". Gero, testuan zehar, aitona 
> horiek horrela aipatzen ditu behin eta berriz. Horrela behar du, hala 
> izenarekin bezala, "aitona Agirre" behar luke?
> Mila esker
> Edurne
>
>
>