[itzul] proyecto estrella

[Xabier Aristegieta]

Oihana, "itzul-ezgaitasuna" "ezintasun izaerazkoa" dela, horretan
behintzat ados.

Juan Garzia Garmendia<juangarzia a bildua gmail.com> igorleak hau idatzi zuen
(2012-01-27):
> Ai ene, Xabier!
>
> Ez dut barkamenik. Desenkusatzeko belauniko jartzearen emotikonorik
> bada, oraintxe erabili beharko nuke lehen aldiz emotikono bat.
>
> Hala ere, izena bakarrik nahastu dut, ez izana edo irudia, eta izen
> ofizialeko "Francisco"ak eta estresak okerbideraturik.
>
> Izar on guztioi.
>
>>
>> Azkenik, utzidazue kontutxo bat Juani argitzen: ni ez naiz Patxi Andonegi.
>> Hori, Juan, Lizeoan izan zenuen ikasle bat zen, posta zerrenda honetan
>> inolako errurik ez duena. Mutiko jatorra. Baina ni Lizeoko beste ikasle
>> bat
>> nauzu, Xabier Andonegi. Ez al zara gogoratzen zure ikasle goienarekin edo
>> zer? Horrek bai eman didala mina...
>>
>> -----Jatorrizko mezua-----
>> Nork: itzul-bounces a bildua postaria.com [mailto:itzul-bounces a bildua postaria.com] Noren
>> izenean: Juan Garzia Garmendia
>> Bidaltze-data: osteguna, 2012.eko urtarrilak 26 11:17
>> Nori: ItzuL
>> Gaia: Re: [itzul] proyecto estrella
>>
>> Tira: oraingo honetan, behintzat (edo behingoz), ez dut nik, orain arte,
>> parte hartu mezu-su luzea eragiten.
>>
>> Uste dut azkenean argituz doazela sakoneko eztabaidaren argudioak. Bat
>> nator, besteak beste, Patxi Petrirenaren azalpen argiekin, eta ez zait
>> iruditzen, hala ere, kontraesanezko irudituko zaionik nik ontzat,
>> egokitzat
>> eta are, kasu batzuetan, bultzagarritzat hartzea halako
>> izen-adjektiboak: (zelula) ama, (nozio) giltzarri, (hiri) estatu, joera(
>> ezaugarri)...
>>
>> Alegia, egia dela zailtasunen bat dakarrela irakurlearentzat, lehen
>> aldietan, hitzon adjektibotasuna prozesatzeak, baina ez dela (ezta,
>> Patxi?) gaindiezina eragozpentxo hori, izenondoak sortzeko bide hori
>> baztertzeraino.
>>
>> Beste kontu bat bada, hala ere, izenak izenondotzat baliatzeko bidea bera
>> hizkuntza erromantzeena dela, eta haien tipologia eta egiturarekin lotua.
>> Izan ere, prozedura bera erabiliz gero ingelesez, esate baterako,
>> aditzondotzat egokitu nahi den izena izen-elkarte baten lehen osagaitzat
>> hartuko da, noski, kokagune bera baitagokie bi kasuei hizkuntza horretan.
>>
>> Horrek debekatzen edo du, "star" izena izenondotzat erabiltzea, nahiz
>> atributu gisa normala izan.
>>
>> Euskaraz, izenondoak izenaren eskuinean ematen direnez, ez dago egiturazko
>> debekurik prozedura erabiltzeko, baina (uste dut hori dela auziaren
>> funtsa)
>> gaztelaniaren (moduko hizkuntzen) prozedura sistematikoki kalkatzea ez
>> litzateke noski zuhurra:  "gizon igela"
>> ematea "gizaigela"ren partez, demagun.
>>
>> Hortik aurrera, bada, nik uste, kalko bakoitzaren premia eta egokitasuna
>> neurtzea geratzen da, eta, horretan, ez dira filologoak bakarrak beren
>> maniak dituztenak; itultzaileok (idazleak barne) baditugu geureak, eta ez
>> nolanahikoak, eta "erabiltzaile"ak ere ez dira zer homogeneo bat, eta...
>> Eta, ez dezagun ahaztu, euskaldun bakoitza da hizkuntzalari "lantze
>> libreko"
>> bat. Saiatu behar genuke, hala ere, eztabaidaren onerako, argudioak eta
>> iritziak albait bereizten.
>>
>> Eta, iritzietan sartuta, nik buelta emango nioke Patxi Andonegiren
>> baieztapen bipil (utz dezagun horretan) honi:
>>
>>  "lehen aldiz entzuten duen erabiltzaileak ulertu egiten du,
>> anbiguotasunik
>> gabe ulertu ere, ongi menderatzen duen erderan ere erabiltzen delako"
>>
>> Hori ote da arrazoia? Eebitasuna exonormatibotasun bihurtu da jada guztiz?
>> Izan ere, buelta emanik, zer ulertzen du euskaldunak, demagun, "proiektu
>> gailen" (P.P: mila esker) entzun edo irakurtzean? Eta nola itzuliko genuke
>> euskaratik gaztelaniara?
>>
>> Zein da arazoa? Ez dela "gailen" gaurko "erabiltzaile"entzat hitz ezaguna?
>> Ala itzultzaile esplizitu nahiz inplizituaren alferkeriak edo
>> erdalzaletasun
>> mila aitzakiazkoak izan behar du guztion jokaeraren gidari?
>>
>> Bada, zinez, euskaldunik, "proiektu gailen" eta "proiektu izar"
>> ikusita zalantza lukeenik zer den (barkatu hitza) egokiagoa?
>>
>> Izan ere, kontua ez da, dagoeneko, kalko bat edo beste eragoztea, baizik
>> eta
>> zertxobait bederen, tarteka, geure (euskararen) baitatik pentsatzea,
>> dagoeneko neke handiegia ez bada.
>>
>> A! Niri ere ahaztu zait, ia, zein zen galdera: "proiektu gailen"
>> iruditzen zait ordainik onena.
>>
>>
>> ANDONEGUI SANTAMARIA, Francisco Javier<xandonegi a bildua gipuzkoa.net> igorleak
>> hau
>> idatzi zuen (2012-01-26):
>>> Nation state eztabaidan (Patxik ekarri duen horretan, Antton
>>> Gurrutxagak "zelula ama" adibidea dakarkigu, adibide egokia honako.
>>> Anttonek berak dio, azalpenetan, "zelula ama" Elhuyarren hautua izan
>>> zela, baina ikusteko dagoela nagusituko ote den.
>>>
>>> Uste dut denok egongo garela ados prozedura honetan: lehenik "celula
>>> madre"ren beharra dauka batek; hark, behar hori asetzeko, "zelula ama"
>>> proposatzen du, gramatikalki zuzena izanik; eta, azkenik,
>>> erabiltzaileek erabakitzen dute "zelula ama" hori onartu edo "ama
>>> zelula" edo besteren bat erabili.
>>>
>>> Kontrako bidean, berriz, ez nuke esango denok ados gaudenik:
>>> erabiltzaileek erabakitzen dute "proiektu izar"; eta adituek -zeinak
>>> erabiltzaile ere bai
>>> baitira- erabiltzaile "arrunt"en hautua zintifikoki gustuku ez izan,
>>> eta, esaterako, "proiektu nagusi" erabiltzen dute.
>>>
>>> Esan dezakegu "proiektu izar" zabalduta dagoela eta askok erabili izan
>>> dutela behar izan dutenean (bilatzaileak erabiltzaile kualifikatuak
>>> aurkitzen dizkigu). Bestalde, "proiektu izar"ek ez die inolako
>>> arazorik sortzen euskaldun hartzaileei, lehenengoan eta inolako
>>> arazorik gabe ulertzen baitute. Izan ere, gure erdera baten bidez
>>> iritsi zaigu "proiektu izar" , eta ez dago euskararen hornitzaile
>>> bikain diren gaztelera (nagusiki) eta frantsesa (gero eta gutxiago)
>>> bezain berme sendorik esapide edo hitzen bat nagusitu dadin euskaran.
>>>
>>> "Proeiktu izar"ek, beraz, euskal gramatikaren bidea zabalik du,
>>> "zelula ama"k bezalaxe; erabiltzaileek erabiltzen dute; eta lehen
>>> aldiz entzuten duen erabiltzaileak ulertu egiten du, anbiguotasunik
>>> gabe ulertu ere, ongi menderatzen duen erderan ere erabiltzen delako.
>>>
>>> Beraz, terminologoak ez ditu argudio ugari "proiektu izar"
>>> baztertzeko, nire ustez. Beste modu batera ere esan daitekeela "proyecto
>>> estrella" euskaraz?
>>> Eta zer ez. Gure erdera baten kalkoa dela? Eta zer ez.
>>>
>>> Xabier Andonegi
>>>
>>> -----Jatorrizko mezua-----
>>> Nork: itzul-bounces a bildua postaria.com [mailto:itzul-bounces a bildua postaria.com]
>>> Noren
>>> izenean: o-lertxundi a bildua ivap.es
>>> Bidaltze-data: asteazkena, 2012.eko urtarrilak 25 15:50
>>> Nori: itzul a bildua postaria.com
>>> Gaia: Re: [itzul] proyecto estrella
>>>
>>>
>>>
>>> Beste nonbaiten, leku asko eta onetan, erabilia izatea zergatik
>>> onartzen duzue besterik gabe, argudiorik gabe? Edo argudioa ote da ba
>>> hori bera, bere horretan? Beste batek esan du eta kitto.
>>>
>>> Begira, lehengoan Eroskin, sukaldeko ontzien lekuan: Eltxeak eta
>>> Beirategiak.
>>>
>>> Eltxean argi dago akatsa dela, baina beirategia gaztelaniazko
>>> vajilla-ren baliokidetzat jo behar dugu orain?
>>>
>>> Eta lehen aipatu ditudan horiek guztiak ere ontzat eman behar al
>>> ditugu, "zeba bai"?
>>>
>>> Gainera, gauzak nola esaten diren hori oso erlatiboa da, denbora kontua
>>> da.
>>> Lehen gauzak era batera esaten ziren eta orain beste batera.
>>>
>>> Adibidez, lehen langileak langile ziren eta orain giza baliabide edo
>>> enplegatu. Zein da hobea? Orain erabiltzen dena, orain erabiltzen delako?
>>>
>>> Beste hitz asko ere aldatu ditugu ba, erabiliak izan arren. Non dago
>>> hortaz esaten dena onargarritzat jotzearen muga? Edo ez dauka batere?
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>>
>>> -----Jatorrizko mezua-----
>>> Nork: itzul-bounces a bildua postaria.com [mailto:itzul-bounces a bildua postaria.com]
>>> Noren
>>> izenean: Xabier
>>> Bidaltze-data: miércoles, 25 de enero de 2012 15:33
>>> Nori: ItzuL
>>> Gaia: Re: [itzul] proyecto estrella
>>>
>>> Bale, Oihana, baina, orduan, zu planteatzen ari zarena da gure
>>> inguruko hizkuntza nagusiek eta guk geuk ere, gure eguneroko
>>> hizketaldietan, erabiltzen dugun espresio baten kontrakarrean
>>> joatea... eta, horretarako, oso sendoa izan behar du argudioak. Nik
>>> ezin dut aurkitu mezu honen hasieran aipatutakoak baino sendoagorik.
>>> Zer argudio da zurea? Esan duzu "trakeskeria" bat dela "izar"
>>> erabiltzea. Zergatik?
>>>
>>> Xabier Aristegieta
>>>
>>> Xabier<allurritza a bildua gmail.com> igorleak hau idatzi zuen (2012-01-25):
>>>> Lehen bidali dudan mezua sinatu gabe joan zait, eta egiletza
>>>> argitzeko bakarrik bidaltzen dut hau.
>>>>
>>>> Xabier Aristegieta
>>>>
>>>> o-lertxundi a bildua ivap.es<o-lertxundi a bildua ivap.es> igorleak hau idatzi zuen
>>>> (2012-01-25):
>>>>> Nik ez det esan "ezin", inondik inora.
>>>>> Zuk zure iritzia eman duzu, hona hemen nirea: noiz arte jarraituko
>>>>> dugu itzultzen gauzak "esaten diren bezala" eta ez "esan beharko
>>>>> liratekeen bezala"? Alegia, alderantzizkoaren aldekoa naiz ni.
>>>>>
>>>>> Esaten diren bezala esaten ditugu, gero: talde desabantailadunak,
>>>>> giza baliabideen birkokatzea, izendapen aske, zuzkidura-bizitegi,
>>>>> zabor iraunkorra eta kafe jasangarria, ingurumen-alderdi, gaixo
>>>>> akutu eta azpi-akutu eta abar eta abar.
>>>>>
>>>>>
>>>>>
>>>>> -----Jatorrizko mezua-----
>>>>> Nork: itzul-bounces a bildua postaria.com [mailto:itzul-bounces a bildua postaria.com]
>>>>> Noren
>>>>> izenean: Koldo Biguri
>>>>> Bidaltze-data: miércoles, 25 de enero de 2012 15:15
>>>>> Nori: ItzuL
>>>>> Gaia: [itzul] proyecto estrella
>>>>>
>>>>> Ondo,
>>>>>
>>>>> Zer dela eta ezin da esamolde hori itzuli Argian, Berrian, Zuzeun,
>>>>> Goiena albistarian, Garan, Irutxuloko Hitzan eta beste hainbat eta
>>>>> hainbat weborritan lasai asko erabiltzen duten bezala?
>>>>>
>>>>
>>>
>>
>