[itzul] RV: "Te escuchamos"
LB
luisber12 a bildua gmail.com
As, Ira 20, 09:22:53, CEST 2016
Ez dut uste kastillano hizkuntzako akademiko izan behar denik jakiteko
gazteleraz gauza bana adierazi ohi direla “oir” eta “escuchar” aditzen
bidez. Googlek, urrunago barik, hau dio:
escuchar
verbo transitivo/verbo intransitivo
1. 1.
Prestar atención a lo que uno oye.
"escuchar la radio; escuchar un concierto; llevo un rato hablándote, pero no
me escuchas; no está bien escuchar detrás de las puertas"
2. 2.
verbo transitivo
Hacer caso de un consejo o aviso.
"debes escuchar los dictados de la conciencia"
sinónimos:
<https://www.google.es/search?espv=2&biw=1044&bih=558&q=definir+o%C3%ADr&sa=
X&ved=0ahUKEwjG2J3ssJ3PAhWJvxQKHUgAA8MQ_SoIHzAA> oír
Datu horren, eta denon ezaguera komunaren arabera, ez dirudi zuhurtziaren
gailurra denik esatea: “Informazio soil horrekin (besterik da besteok
informazio gehiagorik baldin baduzue), nik behintzat ez dut "estamos atentos
a ti" esan nahi duelako "inferentziarik" sekula santan aterako, berdin
zaidalarik zenbateko hurbiltasun semantikoa egon daitekeen "escuchar" eta
"estar atento"ren artean. “
Baldin akademiak badiosku delako “hurbiltasun semantikoa” sinonimiaraino
iristen dela, ageri da Juan Garziaren inferentzia ez bakarrik dela bidezkoa,
baina orobat, testuinguru honetan, zentzuzkoena.
De: Xabier Aristegieta [mailto:allurritza a bildua gmail.com]
Enviado el: lunes, 19 de septiembre de 2016 13:34
Para: Bakartxo ARRIZABALAGA; ItzuL
Asunto: Re: [itzul] "Te escuchamos"
Josebak, hasieran bidalitako mezuan, "te escuchamos" besterik ez digu
esaten.
Informazio soil horrekin (besterik da besteok informazio gehiagorik baldin
baduzue), nik behintzat ez dut "estamos atentos a ti" esan nahi duelako
"inferentziarik" sekula santan aterako, berdin zaidalarik zenbateko
hurbiltasun semantikoa egon daitekeen "escuchar" eta "estar atento"ren
artean. Hots, "entzun" eta "adi egon"en artean. Are gehiago, jakin gabe app
dontsu hori telefono-konpainia batena den, edo "Shazam" app-aren tankerako
beste baterako ote den, edo "entzun" esanahiarekin jokatu nahi duen beste
edozeinetarako. Inferentziak ateratzeko askatasunak baldintza batzuk
beharrezko ditu. Gainerakoan, ni zorroztasunari atxikiko natzaio.
Xabier
Bakartxo ARRIZABALAGA<bakartxo.arrizabalaga a bildua orange.fr> igorleak hau idatzi
zuen (2016(e)ko irailak 19 12:49):
Xabierrek honela dio:
Baina, gutxien-gutxienik ere, espero izatekoa da argudioren bat ematea hain
eskueran dugun "entzun" aditza propio alboratu eta horren ordez esanahi
gutxi-asko ezberdinekoa den beste aditz edo espresio bat erabiltzeko.
>
Eta, "argudio" diodanean, "argudio objektibo" esan nahi dut noski, eta ez
"aukerarik desegokiena dirudi" bezalako baieztapen lauso funtsatugabe bat.
>
Bada, nik ez dut orain arte horrelako argudiorik ikusi. Eta oker banago,
adieraz bekit, mesedez, zein izan den argudio hori.
Eta Juanek, berriz, honela erran zuen:
1) Gehienetan bezala, erdarari gutxiegi erreparatzen ote diogun. "Escuchar"
ez da "oir", eta --kasu honetan garbi samar dagoenez zer adierazi nahi den
("arreta jarri", hor nonbait), eta hortik ateratzen denez inferentzia
pertinentea ("aintzat hartu eta jaramon egin" edo)--, aukerarik desegokiena
dirudi "entzun" itzultzea.
Nik azken horretan badantzut argudio objektiboa.
Bakartxo
> Message du 18/09/16 03:04
> De : "Xabier" <allurritza a bildua gmail.com>
> A : "ItzuL" <itzul a bildua postaria.com>
> Copie à :
> Objet : Re: [itzul] "Te escuchamos"
>
>
Hasiera batean uste baino mami gehiagoko kontua suertatzen ari da hau.
>
1) "Escuchar"en euskarazko baliokide bete-betea "entzun" da, eta EZ "adi
egon". Ez, noski, nik esaten dudalako, baizik eta Orotariko Hiztegian argi
asko esaten delako. Bai "adi"n begiratuta, bai "entzun"en begiratuta.
Bigarren horren kasuan, gainera, bipil askoa den ohar batekin ("entzun"
aditzaren egunerokotasun goria nahikoa izango ez balitzaigu ere): "de uso
general en todas las épocas y dialectos".
>
Hori horrela, ez naiz esaten ari kasu guzti-guztietan (bururatu ahal nahiz
ezin zaizkigunetan ere) "escuchar=entzun" euskaratzera derrigor-derrigortuta
gaudenik, zurrunkeria hutsean. Esaten ari naizena da horixe dela ordain
zuzenekoena, eta "adi egon/eduki" erabiliz gero esanahi-lerratze bat
gertarazten ari dela.
>
Eta ez dut esango, ezta ere, kasuaren arabera justifikaezina denik halako
esanahi-lerratze bat.
>
> Baina, gutxien-gutxienik ere, espero izatekoa da argudioren bat ematea
hain eskueran dugun "entzun" aditza propio alboratu eta horren ordez esanahi
gutxi-asko ezberdinekoa den beste aditz edo espresio bat erabiltzeko.
>
Eta, "argudio" diodanean, "argudio objektibo" esan nahi dut noski, eta ez
"aukerarik desegokiena dirudi" bezalako baieztapen lauso funtsatugabe bat.
>
Bada, nik ez dut orain arte horrelako argudiorik ikusi. Eta oker banago,
adieraz bekit, mesedez, zein izan den argudio hori.
>
2) Aditza galdegaitzeko "egin" sartzeaz, ez noa orain kontu horretan
sakontzera, baina "egin" hori beharrezkoa ez izatearekin ez nago oso ados.
Izan ere,
>
"entzuten dizugu": "bai entzun/ez entzun" bitasuna argitzeko esantzat har
daiteke ("Apollo, hemen Houston, entzuten dizugu"="bai: entzun, entzuten
dizugu" zentzuarekin).
>
"entzun egiten dizugu": "egiten dizuguna entzun da" zentzuarekin (eta ez
alboko bulegora bidali, edo kexu-inprimakia betearaztera mugatu, adibidez).
>
3) Juan, ez dut inola ere esan "gauzkazu" forma ulertzen ez denik (ondo
irakurri, arren), baizik eta ulergarria izan daitekeela forma horren ordez
ohikoagoa den beste bat lehenestea. Zuzentasun biluzia publiko
zabalarentzako testuen egile batek kontuan hartu beharreko faktoreetako bat
baizik ez baita. Sentiberatasun soziolinguistiko pixka batez jokatzea ere
bada beste faktore bat, eta ez makala. Eta, ikuspegi horretatik ere (eta ez
goian aipatutako ikuspegi semantikotik bakarrik), komenigarriagoa iruditzen
zait (eta ezertan ere ez "erraz(ta)tua": zertan legoke, ba?)
"entzuten/entzun egiten dizugu", "adi gauzkazu" baino; bai eta, adibidez,
"ahal dizkizuegu", "diezazkizuekegu" baino. Ezen, zein da euskaraz esapide
naturalena, alde handiz (eta kontsiderazio semantikoa alde batera utzita):
"adi gauzkazu" ala "entzuten dizugu"? "Adi zauzkat" ala "entzuten didazu"?
Arren, lan egin dezagun euskarazko testuak euskaldunoi hurbiltzeko, eta ez
gugandik urruntzeko.
>
Xabier Aristegieta
>
>
>
> Enviado desde mi iPad
El 17 sept 2016, a las 22:49, Juan Garzia Garmendia <juangarzia a bildua gmail.com>
escribió:
>
>
Oraingoan, aukera zehatzei buruz:
>
1) Gehienetan bezala, erdarari gutxiegi erreparatzen ote diogun. "Escuchar"
ez da "oir", eta --kasu honetan garbi samar dagoenez zer adierazi nahi den
("arreta jarri", hor nonbait), eta hortik ateratzen denez inferentzia
pertinentea ("aintzat hartu eta jaramon egin" edo)--, aukerarik desegokiena
dirudi "entzun" itzultzea.
>
2) Aditza galdegaitzeko "egin" sartzeaz oro har esan litezkeenak gorabehera:
>
a) Nabarmentxo da hor ez dela beharrezkoa are "egin" hori normal-normal
darabilgunon hizkeran.
b) Aukerakoa dela jota ere, ez dirudi aukerarik onena, aukeran, laburtasuna
ere balio preziatua den genero batean.
>
3) Gurasokeriaren maila ikaragarri igota ere, begitantzen zait gehitxo
esatea dela "gauzkazu" eta beste halako hainbat ULERTZEN ez dituenik oraingo
euskaldun korrienteak, nahiz berak gero besterik erabili. Jakina, guk ere
berari laguntzeko ustez baztertzen baditugu... zera... hobe geuri ere
ahaztea nola zen euskara ez hain erraz(ta)tuan. Martxa honetan, jakina,
barkamena eskatzen hasi beharko dugu euskara txukun(egi)a erabiltzeagatik.
>
4) Hala ere, euskal aditz guztien berezko zailatsun antidemokratikoa
saihestu nahi izatera, beti geratuko zaigu konponbideren bat, hala nola:
"Zuri adi beti (gu)".
>
5) Kontrako bidean ere egin liteke, baina ni neu ez naiz partidario: "adi
gagozkizu".
>
6) Aukerak aukera, gogoan izan San Jeronimo gure patroi handiaren hura
indarrean dagoela oraindik ere itzulpen-aholku gisa: "Ez hitzez hitz,
zentzuz zentzu baizik".
>
Xabier<allurritza a bildua gmail.com> igorleak hau idatzi zuen (2016(e)ko irailak 17
11:04):
>
Ohar batzuk:
1.- "Adi": Josebak ez digu informazio handirik ematen "te escuchamos"
horretaz, eta beraz ez dakigu gaztelaniazko "escuchar" hori estu-estu hartu
beharrean gauden ala esanahi zabalago batekin hartzeko moduan, edo
gaztelaniazkoan esanahi bikoitzik edo esanahi-jokorik ote dagoen ala ez.
Hori kontuan hartu beharrekoa da, noski. Horrelako informaziorik ezean,
komenigarriena zorrotz jokatzea iruditzen zait, eta halatan, azpimarratzea
"adi egon" ez dela zehazki "entzun" (ikus Orotariko Euskal Hiztegian).
Horregatik, "entzun" aditza aukeratzea irtenbide ziurragoa iruditzen zait.
>
2.- Adi "gaude": aditz laguntzaile horrek ez du gaztelaniazko "te
escuchamos"eko "nosotros/tú" harremanaren berri ematen.
>
3.- Adi "gauzkazu": harreman horren berri ematen du, bai, eta horixe da
aditz-forma zuzena, noski. Baina publiko zabalarentzat idazten duen orok
zuzentasunaz gain bestelako kontsiderazioak ere aintzat hartu behar
dituenez, ulergarria dateke "gauzkazu" formaren aldean beste forma
ohikoagoren bat lehenestea.
>
Guzti horrengatik, nik nahiago dut "entzun egiten dizugu".
>
Xabier Aristegieta
>
> Enviado desde mi iPad
> El 17 sept 2016, a las 18:29, Juan Garzia Garmendia <juangarzia a bildua gmail.com>
escribió:
>
>
Nik ere bide horretatik joko nuke. Bidenabar, hala ere, beste kontu bat
atera nahi dut, ea ados garen/gauden:
>
Egia da euskalki-gorabehera direla halako izan/egon alternantzia asko
("prest da/dago"...), eta, paraleloki, izan/eduki ("prest dut/daukat") baina
nabarmen samar ageri da hizkera bakoitzaren barrukoa ere nahasten ari dela,
batez ere orainaldiko hirugarren pertsonatik kanpoko formekin.
>
Adibidez, hiztun asko aldatzen da aditzez iraganaldiko formetan:
>
prest zaude (egon) / prest zinen (izan)
>
Bai eta orainaldikoetan ere, pertsona aldatzean:
>
preso daukate (eduki) / preso zaituzte (izan-ukan)
>
Azalpenik errazena zera da: "zeunden", "zauzkate" (eta, zer esanik ez,
"zinduzkaten") eta gisako adizkiak desagertuak egotea hiztun askoren
paradigman, eta ordezko sinonimo gisa baliatzea "zinen",
"zaituzte/zintuzten" eta gainerako formak, laguntzaile gisa ere erabiltzen
direnez ezagun-errazagoak noski (hala ere, badakigu errazbide-edo horrek
"zaituzte">"dizute" ordeztera ere badaramala hainbat hiztun...).
>
Nolanahi ere, eta egon/eduki dagokiola garbi dagoen kasuan, ahalegindu
beharko genuke, nik uste, erabilera formal, zainduan, usadio jatorrari
eusten. Alegia, "¿adi da/zen" erabiltzen ez badugu, ez jotzea horretara
hortik kanpoko adizkiekin ere ("¿adi gaituzu,/gintuzun").
>
Gaurko "adi gaituzu" horrek, hain zuzen ere, hain zabalduta dagoen "zain
gaituzu" formula (nire belarrientzat) ustela ekarri dit gogora. Zuzena
balitz, "adi/zain gara" ere normala litzateke.
>
Tira: ondo dakit badituela kontuak beste mila buelta, baina, itzulinguru
gehiago gabe, hain zaila (?) edo pedantea (!) da honelakoei eustea?:
>
"adi/zain gaude/gauzkazu"
>
Barka lezio-kutsua.
>
Jose Agustin Arrieta<jaarrieta2 a bildua gmail.com> igorleak hau idatzi zuen
(2016(e)ko irailak 17 02:31):
>
Egun on: nik "Adi gaituzu" esango nuke. Ongi izan.
>
Joxe Austin Arrieta Ugartetxea.
>
Xabier Aristegieta<allurritza a bildua gmail.com> igorleak hau idatzi zuen (2016(e)ko
irailak 16 23:50):
>
Misterio handirik ez, ez?: "entzun egiten dizugu".
>
Xabier Aristegieta
>
> erroteta <joseba a bildua erroteta.com> erabiltzaileak hau idatzi zuen (2016(e)ko
irailak 16, ostirala):
>
App batean jarri nahi dute.
>
Nola esango zenukete?
>
Aurretik eskerrak emanez
>
> --
> Beste barik
>
> Joseba Berriotxoa
>
> 946732769
>
> 656759537
>
> joseba a bildua erroteta.com
>
> www.erroteta.com
>
>
>
>
_____
-------------- hurrengo zatia --------------
Erantsitako HTML dokumentu bat ezabatu egin da...
URL: <https://postaria.com/pipermail/itzul/attachments/20160920/a402faf9/attachment.html>
ItzuL posta zerrendari buruzko
informazio gehiago