[itzul] Depuración de cargos (Gerra Zibilaren inguruan)

Ost, Mar 2, 19:22:42, CET 2022

Ea balio duen honako alderaketa. Bibliotekonomiaren alorrean *xahuketa
edo **xahupena
*erabiltzen da eragiketa honetarako:

"Bilduma baten ebaluazio kritikoa egiten duen eragiketa teknikoa da, aurrez
aukeratutako aleak erretiratzeko. Bildumaren kudeaketako zereginetako bat
da". [ELSN-ko liburutegietan xahupenak egiteko gidaliburua 1.0 bertsioa.
2005eko ekaina]

"Zentsura" ez da izanen beraz, ezta "bazterketa" ere; zaharkituriko
liburuak, edota, eduakiaren aldetik zaharkiturik geratu direnak funtsetik
kentzeko lana da. Lan delikatua da, eta, nolabaiteko neutraltasuna eskatzen
duena, kutsu moraletik at izan beharko lukeena. Erdaraz: *expurgo*.
Liburutegia garbitzen ari gara, edozein delarik ere. Araztu eta *sailkapen
negatibo* bat egiten ari gara. Noizbehinka, testuinguruak berak kutsu
berezia terminoei ematen dielakoan nago.

Politikaren alorrean, "depuración de cargos" terminoak badu zerbait
moraletik, nik uste. Erantzukizunak argitzen direnean, *kargugabetu *egiten
dira lanpostu batzuk demokrazia homologatuetan. Gerra Zibilean garbiketaz
hitz eginen genuke, nire ustez: sailkapenean bereizten dira zerbaitetan
akats edo huts egin dutenak (ez garbiak, lizunak, ez zintzoak, gure aurka
konspiratzen dutenak) eta erregimenarekin edo ildo hegemonikoarekin bat
egin dutenak (garbiak, gure aldekoak). Bestalde garbiketa-prozesu hori ez
zaio ezartzen langile arruntari, baizik eta jerarkia batean erantzukizun
garrantzitsuak dituen jabe, zuzendari edo kudeatzaileari, koadroei.*
Burutza-garbiketa* izanen zen langileria-garbiketa bainoago.

*Garbiketa, purgaketa, depurazio, arazketa, xahuketa* ez ziren
familia-kutsu berekoak edo ezpal berekoak izanen?. [Xahu izateak, aldiz,
semantika zabalagoa du]

Garbiketa hitzak gogorragoa edota moralagoa irudi du.  Hori dute oinarrian
erdarazko terminoek:

Purgar (RAE): 1. tr. Limpiar, purificar algo, quitándole lo innecesario,
inconveniente o superfluo.

Depurar (RAE) 1. tr. Limpiar, purificar. U. t. c. prnl.

Beraz, terminoan nahitaez agertu beharko luke funtsezkoa duen kargua, eta,
horrez gain, aditz horietako bat, ez da hala?

Arrazoi hauengatik guztiengatik kargu-garbiketa aukeratuko nuke.

Ongi izan, Bitor

Hau idatzi du Irizar Apaolaza, Ander (Euskarabidea) (
ander.irizar.apaolaza a bildua navarra.es) erabiltzaileak (2022 mar. 2, az. (17:35)):

> Ez adiera horrekin, baina Egungo Euskararen Hiztegian jasota daude bai
> *depuratu* eta bai *depurazio* hitzak.
>
> http://www.ehu.eus/eeh/cgi/bila?z=700&l=d
>
> http://www.ehu.eus/eeh/cgi/bila?z=701&l=d
>
>
>
> Ander
>
>
>
> *De:* Alfontso Mujika Etxeberria <a.mujika a bildua elhuyar.eus>
> *Enviado el:* martes, 1 de marzo de 2022 19:01
> *Para:* ItzuL <itzul a bildua postaria.com>
> *Asunto:* Re: [itzul] Depuración de cargos (Gerra Zibilaren inguruan)
>
>
>
> Ados aditzaren kasuan; adiera horretan, *garbitu ≈* *hil, akatu*
>
> Baina, hizkuntza ez baita matematika, aditz-izenarekin ez da gauza bera
> gertatzen; alegia, *garbiketa egin* ez da, nahitaez, *hilketa egin* (*garbiketa
> *ez da, nahitaez, *hilketa*).
>
>
>
> *Purgaketa *erabili da, testuinguru horretan, hemen:
>
>
> <https://www.pasaia.eus/documents/90521/349297/Memoria+de+los+vencidos-eus/9961a6f9-b5da-402c-b012-e8173f29424b>
> *Pasaia III - Pasaiako udala
> <https://www.pasaia.eus/documents/90521/349297/Memoria+de+los+vencidos-eus/9961a6f9-b5da-402c-b012-e8173f29424b>*
>
> *https://www.pasaia.eus › documents › Memoria+de+...
> <https://www.pasaia.eus/documents/90521/349297/Memoria+de+los+vencidos-eus/9961a6f9-b5da-402c-b012-e8173f29424b>*
>
>
>
> (...) alderdi politiko eta sindikatuen lana, eta, baita egun haietako
> kultur ... maisu-maistren eta abarren *purgaketa* hasi zuen (1936-11-10).
>
>
>
> Hau idatzi du erroteta (joseba a bildua erroteta.com) erabiltzaileak (2022 mar. 1,
> ar. (18:14)):
>
> Bai, arrazoi osoa.
>
>
>
> Ni ere ez naiz garbitu eta horrelakoak erabiltzearen oso zale… gure
> etxean, norbait garbitu, norbait hil izan da beti.
>
>
>
>
>
>
> --
> Beste barik
>
> Joseba Berriotxoa - zinpeko itzultzailea
>
> 946732769
>
> 656759537
>
>
> *joseba a bildua erroteta.com <joseba a bildua erroteta.com> *
> www.erroteta.com
>
>
>
> Mezu elektroniko honetan eta bere eranskinetan dagoen informazio guztia
> konfidentziala da. Mezua akats baten ondorioz jazo baduzu, mezu hau
> erabiltzea, ezagutaraztea, banatzea edo kopiak egitea guztiz debekatuta
> dagoela adierazi behar dizugu. Horrela bada, mezu  hau itzuliz guri
> berehala jakinaraztea eta zure sistematik ezabatzea eskertuko genizuke.
> Eskerrik asko.
>
> Mezu hau edo bere edukia inprimatu aurretik, pentsatu hori egitea
> beharrezkoa den ala ez. Ingurumena gure kontua era bada.
>
> La información contenida en este mensaje electrónico y sus anexos es
> confidencial. Si Ud. ha recibido este mensaje por error, se le notifica que
> cualquier uso, revelación, distribución o copia del mismo queda
> estrictamente prohibida. Rogamos que nos lo advierta inmediatamente
> reenviándonos este e-mail, y que lo borre de su sistema. Muchas gracias.
>
> Antes de imprimir este correo electrónico piense si es necesario hacerlo.
> El medio ambiente también es cosa nuestra.
>
>
>
> El 1 mar 2022, a las 17:05, Xabier Aristegieta <allurritza a bildua gmail.com>
> escribió:
>
>
>
>
>
> Euskaraz, "irakasle errepublikazaleak garbitu zituzten" esaldiak esan nahi
> du hil egin zituztela, ez gutxiagorik.
>
>
>
> Gaztelaniazko "fueron purgados" ezin da inola ere automatikoki hain
> esanahi heavy-arekin ulertu. Izan ere, DRAEk hauxe dio:
>
>
>
> *purga*
>
> *3.f. Expulsión** o** eliminación** de** funcionarios**, empleados*
> *, miembros** de** una** organización**, etc.,** que** se** decreta** por*
> * motivos** políticos**, y** que** puede** ir** seguida** de** sanciones*
> * más** graves**.*
>
>
>
> Eta, Googlen bilaketa bat eginik, hauxe dio EL PAÍSeko artikulu batek:
>
>
>
> *Participó después del intento de la experiencia eurocomunista y fue
> purgado por el comunismo estalinista. Pero no se desilusionó. Siguió siendo
> un militante...*
>
>
>
> Ondo bizirik segitu zuela, alegia.
>
>
>
> Halatan, zer esango dut, ba? Oso ideia txarra iruditzen zaidala "garbitu"
> erabiltzea euskaraz horretarako. "Purgatu" beharko luke.
>
>
>
> Zergatik, baina, Euskaltzaindiaren Hiztegian *purga* jasotzen den, "*a**rrazoi
> politikoak direla eta, pertsona bat edo batzuk kargu edo postutik kentzea"
> esanahiarekin, *eta *purgatu* aditza ere jasotzen den, BAINA esanahi hori
> gabe (*hesteak arindu*... *garbitu, xahutu... hoditeria batetik airea edo
> funtzionamendu egokia oztopatzen duen hondakinen bat kanporatu*...
> horiexek baizik ez dauka esanahi aditzak, Euskaltzaindiaren arabera)?
> Horren erantzunik ez daukat.
>
>
>
> Xabier Aristegieta
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
> Alfontso Mujika Etxeberria <a.mujika a bildua elhuyar.eus> erabiltzaileak hau
> idatzi du (2022 mar. 1, ar. (15:57)):
>
> Hiztegietan, *garbiketa *eta *purgaketa *ageri dira:
>
>
>
> Elhuyar:
>
> 2  *s.f.* *garbiketa* <https://hiztegiak.elhuyar.eus/eu_es/garbiketa>
>
> *el proceso de depuración promovido por Stalin fue rápido*: Stalinek
> sustatutako garbiketa-prozesua azkarra izan zen
>
> Zehazki:
>
> *3 *pol garbiketa, purgaketa: *la depuración de los enseñantes, *irakasleen
> artean eginiko garbiketa.
>
>
>
> Eta *Euskaltzaindiaren Hiztegi*an, *purga *sarreran, adiera hori ageri da:
>
> *purga 2* iz. Arrazoi politikoak direla eta, pertsona bat edo batzuk
> kargu edo postutik kentzea.
>
>
>
> Hau idatzi du erroteta (joseba a bildua erroteta.com) erabiltzaileak (2022 mar. 1,
> ar. (15:38)):
>
> Adibidez, kontu horretan, badago figura bat,
>
> Expedientes de depuración de maestros nacionales
>
>
>
> Pamielak badu liburu bat:
>
> Represión y terror franquista en la Diputación de Bizkaia: Fusilamientos y
> Depuración.
>
>
>
>
>
>
>
> El 1 mar 2022, a las 15:34, erroteta <joseba a bildua erroteta.com> escribió:
>
>
>
> Zelan esango zenukete irakasleak, sendagileak, udaletako langileak, euren
> lanpostuetatik kentzeko erabiltzen den “depuración” hori?
>
> Kargugabetze? Ez dakit gaztelaniaz duen “gordintasuna” duen. Uste dut
> “depuración” horrek gehiago adierazten duela. Kargua, lanpostua kentzeaz
> gain, sarri askotan gizartetik ere baztertuta geratzen ziren eta.
>
> Eskerrik asko aurretik
>
>
>
>
>
> --
>
> <https://www.elhuyar.eus/>
>
> *Alfontso Mujika Etxeberria*
>
> *Hizkuntza eta Teknologia*
>
>
>
> Zelai Haundi 3 - Osinalde industrialdea
>
> 20170 Usurbil (Gipuzkoa)
>
> Tel.: (+34) 943 36 30 40 | Luzp.: 217
>
> a.mujika a bildua elhuyar.eus |  <a.mujika a bildua elhuyar.eus>*www.elhuyar.eus*
> <https://www.elhuyar.eus/>
>
>
>
> *PRIBATUTASUN-POLITIKA <https://www.elhuyar.eus/eu/pribatutasun-politika>*
>
>
>
>
>
>
>
> --
>
> <https://www.elhuyar.eus/>
>
> *Alfontso Mujika Etxeberria*
>
> *Hizkuntza eta Teknologia*
>
>
>
> Zelai Haundi 3 - Osinalde industrialdea
>
> 20170 Usurbil (Gipuzkoa)
>
> Tel.: (+34) 943 36 30 40 | Luzp.: 217
>
> a.mujika a bildua elhuyar.eus |  <a.mujika a bildua elhuyar.eus>*www.elhuyar.eus*
> <https://www.elhuyar.eus/>
>
>
>
> *PRIBATUTASUN-POLITIKA <https://www.elhuyar.eus/eu/pribatutasun-politika>*
>
>
>
-------------- hurrengo zatia --------------
Erantsitako HTML dokumentu bat ezabatu egin da...
URL: <https://postaria.com/pipermail/itzul/attachments/20220302/58251326/attachment-0001.htm>