[itzul] Letra goratua

Alfontso Mujika Etxeberria a.mujika a bildua elhuyar.eus
Lar, Ira 3, 19:07:27, CEST 2022


Pertsona-izenen laburduretan, inizialak baliatzea da prozedurarik
orokorrena. Hala ere, gaztelaniazko tradizioan letra goratua ere
―goi-indize moduan― erabil daiteke, eta erabiltzen da, kasu gutxi
batzuetan, kontrakzioz eratutako laburduretan. Honela dio RAEren
*Ortografía*k:

------------------------

Entre las abreviaturas formadas por contracción están las que presentan la
letra o letras finales voladas: *n.º* por número, *M.ª* por María, *adm.or*
por administrador.

(…) no debe omitirse nunca el punto abreviativo que ha de preceder a las
letras voladas dentro de la abreviatura.

----------------------

Eta adibide hauek ageri dira eranskinean:

----------------------

Apéndice

*afmo.* (fem. *afma.*); afectísimo

*af.mo* (fem. *af.ma*)

*art.*; *art.º* artículo

*Bo.*; *B.o* barrio

*C.a* compañía (también *Cía.*, *C.ía* y *Comp.*)

*cap.o* capítulo (también c. y cap.)

*com.ón* comisión

*D.ª* doña (también *Dña.*)

*f.ª* factura (también *fra.*)

*f.o*; *fol.* folio (también *f.*)

*igl.a* iglesia

*M.e* madre (‘tratamiento religioso’; también *M.*)

*N.a S.a* Nuestra Señora (referido a la Virgen; también *Ntra. Sra.*, *Ntr.a
Sr.a*)

*n.o*; *nro.* número (también *núm.*)

*p.o* paseo

*r.o* recto (también *r.*).

*S.a* señoría

*Ser.mo* (fem. *Ser.ma*) serenísimo

*test.o* testigo

*v.o* vuelto (también *v.*).

----------------------

Aski xelebrea iruditzen zait laburduraren amaiera adierazten duen puntuaren
ondoren letra goratua(k) jartzea, baina hala egiten dute.

Frantsesez, berriz, kontrakzioz eratutako laburduretan letra goratua
erabiltzeko aukera ematen dute, baina orduan ez dute punturik erabiltzen.
Nolanahi ere, frantsesezko estilo-liburuetan letra goratuaren erabilera
izen arrunten laburduretara mugatuta dago; hau da, ponte-izenetako
laburduretan iniziala eta puntua baliatzen da, ez besterik.

Hala ageri da Imprimerie national erakundearen *Lexique des régles
typographiques en usage a l’Imprimérie nationale* obran:

----------------------

L'abréviation se fait:

(…)

- par retranchement des lettres médianes, la (es) finale(s) maintenue(s)
étant mise(s) en supérieures ou en bas de casse sans point abréviatif.

--------

*Cie* Compagnie

*Con* canton

*Dr* docteur

*fo*, *fos* folio, folios

*Me*, *Mes*; maître, maîtres

*Mgr* monseigneur

*Mlle*, *Mlle *mademoiselle, mesdemoiselles

*Mme*, *Mmes* madame, mesdames

*no*, *nos* numéro, numéros

*ro* recto

*vo* verso

-----

(…)

*Louis-Charles-Alfred **de Musset*

*Fedor Mikhaûovitch Dostoïevski*

Les mêmes règles s'appliquent à leurs initiales:

*L.-C.-A.* de Musset

*F. M.* Dostoïevski

---------------------------

Antzera Office québécois de la langue française erakundearen *Banque de
dépannage linguistique* obran:

------------------------

*Abréviation des prénoms*

L'abréviation des prénoms est généralement utilisée lorsque l'espace
manque, notamment dans une adresse, une liste ou un tableau. La manière la
plus usuelle d'abréger un prénom est de conserver la lettre initiale en
majuscule, qu'on fait suivre d'un point.

*Exemples :*

- *C.* (Camille, Cédric)

- *M.* (Michel, Martine)

- *O.* (Olivier, Océane)

- *É.* (Émile, Éva)

- *A.* (André, Audrey)

 Si le prénom commence par deux consonnes représentant un seul son (ce
qu'on appelle un digramme consonantique), l'abréviation reprend
généralement ces deux lettres.

*Exemples :*

- *Ch.* (Charles, Charlotte)

- *Gh.* (Ghislain, Ghislaine)

- *Th.* (Thérèse, Thomas)

Lorsque la consonne initiale ou un digramme sont immédiatement suivis des
consonnes *l *ou *r*, ces dernières font normalement aussi partie de
l'abréviation.

*Exemples :*

- *Cl.* (Claire, Claudine)

- *Fr.* (Françoise, Francis)

- *Chr.* (Christian, Christine)

Dans le cas d'un prénom composé, on abrège chaque prénom et on relie les
initiales par un trait d'union.

*Exemples :*

- *J.-P.* (Jean-Paul, Julie-Pierre)

- *M.-A.* (Marie-Anne)

- *L.-Ph.* (Louis-Philippe, Luce-Philomène)

-----------------------

Katalanez, ordea, Martin Rezolak adierazi duen moduan, desegokitzat jotzen
da letra goratuak erabiltzea laburduretan:

-----------------------
Les abreviatures - Llibre d'estil de la Diputació de Girona

http://www.ddgi.cat* › llibreEstil › seccio*

 *L'abreviatura** més* habitualment estesa de *Maria* és M. No se solen
considerar adequades les formes *Mª* o *Ma*.

---

https://llengua.gencat.cat/web/.content/documents/publicacions/btpl/arxius/28-btpl-abreviacions.pdf



No hem d’afegir cap lletra o lletra volada a l’abreviatura de l’antropònim.
*M.* * *Ma.* o * *M.ª* Maria

----------------------

Euskaraz ez dugu tradizio finkaturik letra goratuak erabiltzeko hitz
arrunten laburduretan. Adibidez, *jauna *eta* hiriburua *hitzen laburdurak
*jn.*eta* hbru. *izaten dira, eta ez *jn *edo *j.n* eta *hb.ru*, *hbr.u*
edo *hbru*. Eta ponte-izenetan ere ez. (*R.M. Azkue* eta ez *R.Ma Azkue*).

Euskaltzaindiak ez du oraindik ezer erabaki laburduren idazkerari buruz,
baina gaia landuta eta proposamena egina dago jada ortotipografia lantzen
ari den batzordean, eta araugaia aurkeztu zaio dagoeneko Osoko Bilkurari.
Ziur asko, aurten bertan erabakiko du Osoko Bilkurak arugaiaren behin
betiko testua. Araugai horretan ez da letra goraturako aukera inon
aipatzen, eta, izen berezien laburdurei dagokienez, inizialak aipatzen
dira, besterik ez. Adibidez: *D. Ibarruri, J.A. Agirre, K. Mitxelena, F.
Kahlo, M. Thatcher, J.S. Bach* edo *K. Marx*.

Hau idatzi du Karlos del Olmo (zumareus a bildua gmail.com) erabiltzaileak (2022
ira. 2, or. (12:32)):

> Euskaltzaindiaren webgunean:  RM Azkue
>>
>> https://www.euskaltzaindia.eus/euskaltzaindia/komunikazioa/agenda/1551-rm-azkue-literatura-sariketa-bilbon-euskaltzaindiaren-egoitzan
>>
>>

-- 
<https://www.elhuyar.eus/>

*Alfontso Mujika Etxeberria*

*Hizkuntza eta Teknologia*


Zelai Haundi 3 - Osinalde industrialdea

20170 Usurbil (Gipuzkoa)

Tel.: (+34) 943 36 30 40 | Luzp.: 217

a.mujika a bildua elhuyar.eus |  <a.mujika a bildua elhuyar.eus>*www.elhuyar.eus*
<https://www.elhuyar.eus/>

-- 
* <https://www.elhuyar.eus/>*



-- 
Mezu elektroniko honek INFORMAZIO KONFIDENTZIALA DU, ETA DEBEKATUTA DAGO 
INFORMAZIO HORI ZABALTZEA.  DBEO eta PRIBATUTASUN-POLITIKA 
<https://www.elhuyar.eus/eu/pribatutasun-politika>



-------------- hurrengo zatia --------------
Erantsitako HTML dokumentu bat ezabatu egin da...
URL: <https://postaria.com/pipermail/itzul/attachments/20220903/fef91af5/attachment-0001.htm>


ItzuL posta zerrendari buruzko informazio gehiago