[itzul] RV: ItzuL Mezu-Bilduma, 21 bilduma, 33. zenbakia

Ast, Ots 16, 14:20:39, CET 2006

Eguerdi on guztioi!

Ingurumenaren arloko testu bat gaztelaniaz jartzen ari naiz eta hitz bat agertu zait bertan, behin baino sarriagotan aipatua: bioroiloa.
Inork al daki zer den hori?

Aurretiaz, mila esker.

Jose Andrés 
-----Mensaje original-----
De: itzul-bounces a bildua postaria.com [mailto:itzul-bounces a bildua postaria.com] En nombre de itzul-request a bildua postaria.com
Enviado el: jueves, 16 de febrero de 2006 13:38
Para: itzul a bildua postaria.com
Asunto: ItzuL Mezu-Bilduma, 21 bilduma, 33. zenbakia

ItzuL zerrendako mezuak bidali itzul a bildua postaria.com helbidera.

WEB bidez zerrendan izena emateko, edo zerrenda uzteko, joan helbide
honetara:
	http://postaria.com/cgi-bin/mailman/listinfo/itzul

Posta elektronikoz nahi bada, bidali mezu bat 'help' hitza idatzita (kakotsik gabe), bai Gaia lerroan zein mezuan bertan, helbide
honetara:
	itzul-request a bildua postaria.com

Zerrenda kudeatzen duenarekin harremanetan jartzeko:
	itzul-owner a bildua postaria.com

Mezu honi erantzuten badiozu, mesedez, editatu Gaia (subject) lerroa. Horrelako mezuak sahiestuko dituzu: "Re: Contents of ItzuL digest...".

Gaurko gaiak: 

   1. europako hizkuntzak (miren)
   2. RE: ahal izan (jon-agirre a bildua ej-gv.es)
   3. Re: europako hizkuntzak (Xabier Mendiguren)
   4. Re: europako hizkuntzak (Hori-Hori, L.S.A)
   5. RE: europako hizkuntzak (Leire Mendizabal)
   6. Re: "emergente" (Pako Sudupe)
   7. Re: europako hizkuntzak (Mikel Morris)
   8. Re: "emergente" (txema)

----------------------------------------------------------------------

Message: 1
Date: Thu, 16 Feb 2006 12:23:43 +0100
From: "miren" <miren_etxeberria a bildua yahoo.es>
Subject: [itzul] europako hizkuntzak
To: "ItzuL" <itzul a bildua postaria.com>
Message-ID: <004a01c632eb$73639fd0$8000a8c0 a bildua MAJEWSKI>
Content-Type: text/plain;	charset="iso-8859-1"

egun on denoi,

europako hizkuntzei buruzko itzulpen bat egiten ari naiz eta zalantza batzuk ditut. 

Aurrean daukadan lan honetan hizkuntzak zein familia, adar eta taldetakoak diren jartzen du.

Azaltzen zaizkidan hiru taldeei buruz argibiderik aurkitu ezinda nabil. Katalanez daude eta hauek dira: finopermià, permià eta úgric. Lehenengoari buruz ez dut ezer aurkitu. "permià" nire datuen arrabera palezoikoaren azken periodoa da, beraz euskeraz, permiar, baina ez dakit hizkuntzalaritza arloan hizkuntza talde bati izena emateko erabiltzen den. Horrela balitz, lehenengoa "finopermiarra" izango litzake. Hirugarren kasuan "finougriar adarra" dagoenez suposatzen dut "ugriar" taldea izan beharko lukeela.

Edozein laguntza eskertuko nuke.

Bestalde, oker ez banago, euskeraz idatzitako lehenengo hitzak "glosas emilianenses"-en aurkitu ziren. Glosa hauen izena ematen al da euskaraz? Nik beti gazteleraz entzun izan det.

Aurrez mila esker.

Miren

------------------------------

Message: 2
Date: Thu, 16 Feb 2006 12:27:44 +0100
From: jon-agirre a bildua ej-gv.es
Subject: RE: [itzul] ahal izan
To: itzul a bildua postaria.com
Message-ID: <1EA86E8869B78D45860F7339889BACB402595A0C a bildua bex01>
Content-Type: text/plain; charset=iso-8859-1

Aspektua da, bai, gakoa, baina arazoa puntukarian baino ez dago. Hara:

etorri ahal izan da (burutua) 
etorri ahal da (puntukaria) (*)
etorri ahal izaten da (burutugabea)
etorri ahal izango da (gerokoa)

Izartxoa daukanaz ari gara (eta 'erosi ahal du' ergatiboaz eta horien bien lehen aldiaz: 'zen' eta 'zuen'), ez besteez. Beste guztiekin ez dago arazorik, eta ahalerazko adizkiek ez dute balio. Kontua da aspektua puntukaria denean ahal-en lokuzioa perpaus menderatuan baino ez ei dela agertzen, eta mendekootan ere ez du nahitaez agertu behar, ahalerazko adizkiak erabiltzen baititu hiztunak normalean. Erabilera anomalo horrek, hain zuzen, ahalerako adizkien paradigmari eragiten dio bete betean, ordezkatuz.

Eta orain neuk diot, mendeko perpausean eta, gainera, aditz nagusia (etorri,
erosi) ageri ez delarik erabiltzen da nik inguruan sumatzen dudan erabilera
zainduan: "ahal duenean", "ahal bada". Hau da, esango nuke hor lokuziorik ez dagoela, 'ahal izan' aditza baizik ('atsegin izan' bezala), baina azken hau ziurtasun barik diot.

-----Mensaje original-----
De: Iñigo Errasti Aranbarri [mailto:errasti.i a bildua AJU.ej-gv.es] 
Enviado el: jueves, 16 de febrero de 2006 11:59
Para: itzul a bildua postaria.com
Asunto: [itzul] ahal izan

Jon, esaldi menderatu eta nagusien kontua baino, nago gehiago dela aspektua adierazteko beharretik sortutako bidea. EGLUren orri horietan azaltzen den legez, aditz sintetikoek ez dute aspekturik adierazten eta ahalera+aspektua adierazi nahi duenean hiztunak aditz lokuziora jo behar du:

	jakin ahal izango dut/jakin ahalko dut (ez bakarrik aspektu puntukaria adierazteko zuk emandako "arauean" bezala)

Behar horretatik sortu dira aditz lokuzio horiek, nire ustez, eta beharrezko ez ziren kasuetara ere (alegia, indikatiboko esaldietara, nagusi zein
mendeko) hedatu ditu hiztunak. Izan ere, EGLUko orrialde horietan ageri diren hainbat adibidetako aditzak ez dira menderatuak, nagusiak baino (zuk aipatutako adibidearen ondorengo biak,esaterako).

Ez dakit guztiz zuzena izango den nire ustea, ea zer deritzozun. Dena den, egia da sistemaren eraldatzea dela erabilera hori, eta forma sintetikoak erabiltzea dela zuzenago, zalantzarik ez. Baina, nik halakoetan sentitzen dut gaztelaniaz "si podría tener esa oportunidad..." eta antzekoak entzuten ditudanean besteko larritasuna: hau da, gu orain jabetzen gara akatsaz eta min ematen digu, baia min bera hartuko zuen Erdi Aroaren hasieran latina txukun erabili eta ingurukoei hizkuntza hura zabartzen entzuten zienak ere; eta begira zer eman duen. Alegia, hizkuntz-eredu "egokiaren" masari eredu "okerrekoa" gailentzen zaionean, ezer gutxi geratuko zaigula egiteko. Bitartean, tinko gurean.

------------------------------

Message: 3
Date: Thu, 16 Feb 2006 12:23:07 +0100
From: Xabier Mendiguren <xmendiguren a bildua elkarlanean.com>
Subject: Re: [itzul] europako hizkuntzak
To: ItzuL <itzul a bildua postaria.com>
Message-ID: <908214cab18ffc135b175e3b153929bb a bildua elkarlanean.com>
Content-Type: text/plain;	charset=ISO-8859-1;	format=flowed

Ematen du hizkuntza fino-ugriarren taldeko hiru adar direla: suomiera, 
estoniera, hungariera, eta beste txikiago eta galdutako batzuk daude 
hor.

X.

El 16/02/2006, a las 12:23, miren escribió:

> egun on denoi,
>
> europako hizkuntzei buruzko itzulpen bat egiten ari naiz eta zalantza
> batzuk ditut.
>
>  Aurrean daukadan lan honetan hizkuntzak zein familia, adar eta
> taldetakoak diren jartzen du.
>
> Azaltzen zaizkidan hiru taldeei buruz argibiderik aurkitu ezinda
> nabil. Katalanez daude eta hauek dira: finopermià, permià eta úgric. 
> Lehenengoari buruz ez dut ezer aurkitu. "permià" nire datuen arrabera 
> palezoikoaren azken periodoa da, beraz euskeraz, permiar, baina ez 
> dakit hizkuntzalaritza arloan hizkuntza talde bati izena emateko 
> erabiltzen den. Horrela balitz, lehenengoa "finopermiarra" izango 
> litzake. Hirugarren kasuan "finougriar adarra" dagoenez suposatzen dut 
> "ugriar" taldea izan beharko lukeela.
>
>
>
>
> Edozein laguntza eskertuko nuke.
>
>
>
>
> Bestalde, oker ez banago, euskeraz idatzitako lehenengo hitzak "glosas
> emilianenses"-en aurkitu ziren. Glosa hauen izena ematen al da 
> euskaraz? Nik beti gazteleraz entzun izan det.
>
>
>
>
> Aurrez mila esker.
>
>
>
>
> Miren

------------------------------

Message: 4
Date: Thu, 16 Feb 2006 12:28:33 +0100
From: "Hori-Hori, L.S.A" <hori-hori a bildua sarenet.es>
Subject: Re: [itzul] europako hizkuntzak
To: ItzuL <itzul a bildua postaria.com>
Message-ID: <5.2.0.9.0.20060216122746.00b96c58 a bildua sarenet.es>
Content-Type: text/plain; charset="us-ascii"; format=flowed

Joan wikipediara (adibidez) eta idatzi "permic" edo "permian" bilaketa-eremuan

------------------------------

Message: 5
Date: Thu, 16 Feb 2006 12:56:18 +0100 (CET)
From: Leire Mendizabal <mendibeag a bildua yahoo.es>
Subject: RE: [itzul] europako hizkuntzak
To: ItzuL <itzul a bildua postaria.com>
Message-ID: <20060216115618.63508.qmail a bildua web27003.mail.ukl.yahoo.com>
Content-Type: text/plain; charset=iso-8859-1

Kaixo Miren:
  Glosas emilianenses Donemiliagako Glosak moduan itzulita ikusi izan dut nik

---------------------------------

LLama Gratis a cualquier PC del Mundo.
Llamadas a fijos y móviles desde 1 céntimo por minuto. http://es.voice.yahoo.com

------------------------------

Message: 6
Date: Thu, 16 Feb 2006 13:17:17 +0100
From: Pako Sudupe <psudupe a bildua pasaia.net>
Subject: Re: [itzul] "emergente"
To: ItzuL <itzul a bildua postaria.com>
Message-ID: <43F46D4D.1070604 a bildua pasaia.net>
Content-Type: text/plain; charset=ISO-8859-1; format=flowed

"Urgainerakoi". Ez dakit balioko dizun. Azkoiti aldean adin batetik 
aurrerakoek behintzat pertsona bat "etxerakoia" dela diote "dena 
etxerako", hark dena etxera eramateko joera duenean, hots, norbere etxea 
ondo jartzeko, ondo "gobernatzeko" lehia bizia duenean. Itsasontziak beti urgainera egitea, inoiz ez hondoratzea edo adierazi 
nahi badu delako horrek, kortxoaren propietateak lituzkeen itsasontzia 
amets, beharbada, balio dezake. Zer derizkiozu?

Euskara Zerbitzua escribió:

>Zuen laguntza behar dut:
>
>Gizon batek "emergente" izena jarri nahi dio bere itsasontziari, baina 
>euskaraz, jakina. Nola jarriko zenukete?
>
>Aldez aurretik, mila esker denei.
>
>-----Mensaje original-----
>De: itzul-bounces a bildua postaria.com [mailto:itzul-bounces a bildua postaria.com]En
>nombre de jon-agirre a bildua ej-gv.es
>Enviado el: Osteguna, 2006.eko otsailak 16 10:41
>Para: itzul a bildua postaria.com
>Asunto: RE: [itzul] ahal izan
>
>
>Erreferentzia bat aurkitu dut Bizkai Euskeraren Jarraibide Liburuan 
>(256. or.). Hara:
>
>"'Etorri ahal da', 'erosi ahal dau' erako aditz puntukariak nekez 
>erabilten ditue hiztunek perpaus nagusian. Bai, ostera, menderakuntzan: 
>'etorri ahal bada', 'erosi ahal dauena', 'etorri ahal zanean', 'erosi 
>ahal ebala'..."
>
>Hau bat dator nik susmatzen nituen erabilera-mugekin eta EGLU-IIn (459. 
>or.) Iñigok aurkitutako aipamenaren ondoren datorren adibidearekin (4 
>daude: 3 ekialdeko '-ten ahal' formakoak eta 1 honelakoa): d. "Gure 
>etsai deabruak gure enganatzeko 'ediren ahal duen' biderik eta arterik 
>hoberena" (Axular, 'Gero', $ 28)
>
>Euskaltzaindiak kontua bi lerro-erditan garbitzea marka da gero: 
>"...mendebalean erabilia da gaur egun (...) gaitzetsi gabe..."
>
>Kontua da bizkaieraz erabilera mugatuko egitura bat dela, esaldi 
>menderatuan beste formekin (zeinkena, bazeintekez...) lehian edo 
>aukeran dagoena. Azter dezagun Euskaltzaindiak egiten duen konstatazioa 
>(hori baita egiten duena): "...mendebalean..." (ez nahitaez bizkaieraz) 
>"...erabilia da..." (oso gutxi eta mugatuta euskaldun osoengan, baina 
>sua gasolinan bezala zabaltzen
>gainerakoengan) "...gaur egun..." (izan ere, esaldi nagusiko aditz gisa
>erabiltzea erabilera berri-berria dela dirudi). Askoz gutxiagogatik jaurti
>ditu Euskaltzaindiak beste egitura batzuk infernuko su-leizera. Eta
>amaitzeko, "...gaitzetsi gabe...": baina gutxietsi bai bestea hobesten
>baitu. Nik uste dut arinegi eta axaletik (barka bekit ausarkeria) pasatu
>zela atal hau idatzi zuena egitura horren gainetik, sakon aztertu barik, eta
>zorionak ematekoa da alde horretatik behar bezala aztertu ez dena ez
>gaitzestea (baina batasunerako ere onartu barik).
>
>Beraz, nire iritziz, ahalerako aditz jokatua erabili beharrean 
>'ahal'ekin aditz-lokuzioa eginez puntukaria erabili nahi izanez gero, 
>perpaus menderatuan erabiltzea da erabilera zuzena eta tradiziokoa, 
>Euskaltzaindiak beste lerro-erdiren bat atera arte, behintzat. Esaldi 
>nagusiko aditz gisa erabiltzea ikaragarri (esanahi guztietan) zabaltzen 
>ari den mutaziotzat daukat, eta nire susmoa da euskaldun kaletar edo 
>ukipen handikoengan eta horien bidez ari dela zabaltzen. Inor mindu 
>gabe esan nahi dut azken hau, barkatu bestela, esan ere mezua 
>mozorrotzerainoko leungarriak bilatzen saiatu naiz, baina nire 
>esperientzia psikosoziolinguistikoa hori da eta esan behar nuen. Horren 
>azterketak ematen du doktoretza-tesia egiteko.
>
>Aurkitu dudan erreferentzia Interneten ere badago (283. or.): 
>http://www.labayru.org/pdfs/Jarraibide_Liburua.pdf
>
>Jon Agirre
>
>-----Mensaje original-----
>De: Euskara Teknikaria - Mutrikuko Udala [mailto:euskara a bildua mutriku.net] 
>Enviado el: miércoles, 15 de febrero de 2006 14:03
>Para: ItzuL
>Asunto: ER: [itzul] ahal izan
>
>Ekarpentxo modura (nire lehenengo agerraldia izateko, nahikoa 
>beharbada)ondokoak "ahal ditxut adierazi":
>
>"- Ahal zea etorri bixar goizian?"
>"- Ahal dira gauza horrek esan?"
>"- Ez, ezin nai etorri." "Bai, ahal nai etorri."
>
>"- Nahi dezuzen gauza danak ahal dezuz esan, baiña gauzak holaxe dia"
>
>Adierazitakoak barra-barra entzun ahal dira Mutrikuko kaleetan... 
>ikastolan ikasitakoei... eta gaztelera hutsezko eskoletan ikasitako 
>edadetuei ere bai.
>
>Egia da "etorri zeinke", "ezin zeinke esan" eta molde horretakoak ere 
>erabiltzen direla (forma hauek gazteengan galtzen ari direla ere egia 
>da), baina ahal-dunekin batera erabiltzen direla, natural-natural.
>
>Joseba
>
>
>
>-----Jatorrizko mezua-----
>Nondik: itzul-bounces a bildua postaria.com 
>[mailto:itzul-bounces a bildua postaria.com]Honen izenean: Iñigo Errasti 
>Aranbarri
>Bidalia: miércoles, 15 de febrero de 2006 12:54
>Nora: itzul a bildua postaria.com
>Gaia: [itzul] ahal izan
>
>
>Niri etxeko euskaraz "nik hori ahal dot egin" edo "ahal dozu hori 
>erosi?" ez zaizkit arrotzak iruditzen; errazago esango ditut, agian, 
>"nik hori egin neike" eta "erosi zeinke", baina ez nuke esango lehengo 
>biak sekula erabili ez ditudanik; ez eta gure etxeko alfabetatugabeek 
>ere. Agian, ona litzateke Bizkaiko beste leku batzuetan ere horrela 
>esaten duten jakitea.
>
>Dena dela, EGLU IIan (455-461) ahaleraz ari dela, honako hau dio:
>
>
>"(60) a. etorri ahal naiz / b. etortzen ahal naiz
>
>Lehenbizikoa mendebaldean erabilia da gaur egun eta iduri du bigarrenak 
>hedatuagoak dituela gure literatur tradizioan. Benturaz, batasunerako 
>bidetik abiatuz, azken hau (-tzen+ahal) hobetsi behar genuke, bestea 
>gaitzetsi gabe, jakina."
>
>Beraz, ez du okertzat jotzen. Sistemak onartzen dituen bi bide direla 
>esango nuke, eta aditz trinkoena zaharragoa eta "jatorragoa" dela ere, 
>baina bestea hor daukagu, eta asko erabiltzen dute. Egia da, bestetik, 
>tamalgarria dela euskara ikasten dutenek bide bakarra ezagutzea eta 
>bestea baztertzea (are gehiago horrek bigarrena desagerztea ekarriko 
>badu). Baina, hizkuntzak izaki bizidunak omen dira eta ezer gutxi egin 
>dezakegu (ahal dugu) bide batetik jotzea erabakitzen badute.
>
>
>  
>

------------------------------

Message: 7
Date: Thu, 16 Feb 2006 13:22:45 +0100
From: Mikel Morris <mmorris a bildua euskalnet.net>
Subject: Re: [itzul] europako hizkuntzak
To: ItzuL <itzul a bildua postaria.com>
Message-ID: <D6F1E635-C30E-4B3C-8F88-BA03BCDBDFEF a bildua euskalnet.net>
Content-Type: text/plain; charset=ISO-8859-1; delsp=yes; format=flowed

Ingelesez, zera dago:

Permian  (Russ Perm + -ian)  The Finno-Ugric language of the  
Permiaks, Votyaks, and Zyrians

Permiak or Permyak  (Russ. Permyak, from Perm', region in eastern  
Russia)

Beraz.

"Fino-permiar", "permiar" (edo Permdar) izan liteke euskaraz

Ondo izan

Mikel Morris

On 06-ots-16, at 12:23, miren wrote:

> egun on denoi,
>
> europako hizkuntzei buruzko itzulpen bat egiten ari naiz eta
> zalantza batzuk ditut.
>
> Aurrean daukadan lan honetan hizkuntzak zein familia, adar eta
> taldetakoak diren jartzen du.
>
> Azaltzen zaizkidan hiru taldeei buruz argibiderik aurkitu ezinda
> nabil. Katalanez daude eta hauek dira: finopermià, permià eta  
> úgric. Lehenengoari buruz ez dut ezer aurkitu. "permià" nire datuen  
> arrabera palezoikoaren azken periodoa da, beraz euskeraz, permiar,  
> baina ez dakit hizkuntzalaritza arloan hizkuntza talde bati izena  
> emateko erabiltzen den. Horrela balitz, lehenengoa "finopermiarra"  
> izango litzake. Hirugarren kasuan "finougriar adarra" dagoenez  
> suposatzen dut "ugriar" taldea izan beharko lukeela.
>
>
>
> Edozein laguntza eskertuko nuke.
>
>
>
> Bestalde, oker ez banago, euskeraz idatzitako lehenengo hitzak  
> "glosas emilianenses"-en aurkitu ziren. Glosa hauen izena ematen al  
> da euskaraz? Nik beti gazteleraz entzun izan det.
>
>
>
> Aurrez mila esker.
>
>
>
> Miren

------------------------------

Message: 8
Date: Thu, 16 Feb 2006 13:40:01 +0100
From: "txema" <txeyarza a bildua telefonica.net>
Subject: Re: [itzul] "emergente"
To: "ItzuL" <itzul a bildua postaria.com>
Message-ID: <007401c632f6$1ab87e40$0d01a8c0 a bildua PC5>
Content-Type: text/plain;	charset="iso-8859-1"

Ez da txarra proposatzen duzun hori, baina itsasontzi baten izena izateko
(are gehiago kostaldeko ontzi txiki-ertaina bada, eta hala izango da ziur
asko, ezta?) hanpatuegia iruditzen zait; erro bera atxikita, "Urgaineko" edo
"Urgain" agian, interesdunari egoki iruditzen bazaizkio....
----- Original Message -----
From: "Pako Sudupe" <psudupe a bildua pasaia.net>
To: "ItzuL" <itzul a bildua postaria.com>
Sent: Thursday, February 16, 2006 1:17 PM
Subject: Re: [itzul] "emergente"

> "Urgainerakoi". Ez dakit balioko dizun. Azkoiti aldean adin batetik
> aurrerakoek behintzat pertsona bat "etxerakoia" dela diote "dena
> etxerako", hark dena etxera eramateko joera duenean, hots, norbere etxea
> ondo jartzeko, ondo "gobernatzeko" lehia bizia duenean.
> Itsasontziak beti urgainera egitea, inoiz ez hondoratzea edo adierazi
> nahi badu delako horrek, kortxoaren propietateak lituzkeen itsasontzia
> amets, beharbada, balio dezake. Zer derizkiozu?
>
> Euskara Zerbitzua escribió:
>
> >Zuen laguntza behar dut:
> >
> >Gizon batek "emergente" izena jarri nahi dio bere itsasontziari, baina
> >euskaraz, jakina. Nola jarriko zenukete?
> >
> >Aldez aurretik, mila esker denei.
> >
> >-----Mensaje original-----
> >De: itzul-bounces a bildua postaria.com [mailto:itzul-bounces a bildua postaria.com]En
> >nombre de jon-agirre a bildua ej-gv.es
> >Enviado el: Osteguna, 2006.eko otsailak 16 10:41
> >Para: itzul a bildua postaria.com
> >Asunto: RE: [itzul] ahal izan
> >
> >
> >Erreferentzia bat aurkitu dut Bizkai Euskeraren Jarraibide Liburuan (256.
> >or.). Hara:
> >
> >"'Etorri ahal da', 'erosi ahal dau' erako aditz puntukariak nekez
erabilten
> >ditue hiztunek perpaus nagusian. Bai, ostera, menderakuntzan: 'etorri
ahal
> >bada', 'erosi ahal dauena', 'etorri ahal
> >zanean', 'erosi ahal ebala'..."
> >
> >Hau bat dator nik susmatzen nituen erabilera-mugekin eta EGLU-IIn (459.
or.)
> >Iñigok aurkitutako aipamenaren ondoren datorren adibidearekin (4 daude: 3
> >ekialdeko '-ten ahal' formakoak eta 1 honelakoa):
> >d. "Gure etsai deabruak gure enganatzeko 'ediren ahal duen' biderik eta
> >arterik hoberena" (Axular, 'Gero', $ 28)
> >
> >Euskaltzaindiak kontua bi lerro-erditan garbitzea marka da gero:
> >"...mendebalean erabilia da gaur egun (...) gaitzetsi gabe..."
> >
> >Kontua da bizkaieraz erabilera mugatuko egitura bat dela, esaldi
menderatuan
> >beste formekin (zeinkena, bazeintekez...) lehian edo aukeran dagoena.
Azter
> >dezagun Euskaltzaindiak egiten duen konstatazioa (hori baita egiten
duena):
> >"...mendebalean..." (ez nahitaez bizkaieraz) "...erabilia da..." (oso
gutxi
> >eta mugatuta euskaldun osoengan, baina sua gasolinan bezala zabaltzen
> >gainerakoengan) "...gaur egun..." (izan ere, esaldi nagusiko aditz gisa
> >erabiltzea erabilera berri-berria dela dirudi). Askoz gutxiagogatik
jaurti
> >ditu Euskaltzaindiak beste egitura batzuk infernuko su-leizera. Eta
> >amaitzeko, "...gaitzetsi gabe...": baina gutxietsi bai bestea hobesten
> >baitu. Nik uste dut arinegi eta axaletik (barka bekit ausarkeria) pasatu
> >zela atal hau idatzi zuena egitura horren gainetik, sakon aztertu barik,
eta
> >zorionak ematekoa da alde horretatik behar bezala aztertu ez dena ez
> >gaitzestea (baina batasunerako ere onartu barik).
> >
> >Beraz, nire iritziz, ahalerako aditz jokatua erabili beharrean 'ahal'ekin
> >aditz-lokuzioa eginez puntukaria erabili nahi izanez gero, perpaus
> >menderatuan erabiltzea da erabilera zuzena eta tradiziokoa,
Euskaltzaindiak
> >beste lerro-erdiren bat atera arte, behintzat. Esaldi nagusiko aditz gisa
> >erabiltzea ikaragarri (esanahi guztietan) zabaltzen ari den mutaziotzat
> >daukat, eta nire susmoa da euskaldun kaletar edo ukipen handikoengan eta
> >horien bidez ari dela zabaltzen. Inor mindu gabe esan nahi dut azken hau,
> >barkatu bestela, esan ere mezua mozorrotzerainoko leungarriak bilatzen
> >saiatu naiz, baina nire esperientzia psikosoziolinguistikoa hori da eta
esan
> >behar nuen. Horren azterketak ematen du doktoretza-tesia egiteko.
> >
> >Aurkitu dudan erreferentzia Interneten ere badago (283. or.):
> >http://www.labayru.org/pdfs/Jarraibide_Liburua.pdf
> >
> >Jon Agirre
> >
> >-----Mensaje original-----
> >De: Euskara Teknikaria - Mutrikuko Udala [mailto:euskara a bildua mutriku.net]
> >Enviado el: miércoles, 15 de febrero de 2006 14:03
> >Para: ItzuL
> >Asunto: ER: [itzul] ahal izan
> >
> >Ekarpentxo modura (nire lehenengo agerraldia izateko, nahikoa
> >beharbada)ondokoak "ahal ditxut adierazi":
> >
> >"- Ahal zea etorri bixar goizian?"
> >"- Ahal dira gauza horrek esan?"
> >"- Ez, ezin nai etorri." "Bai, ahal nai etorri."
> >
> >"- Nahi dezuzen gauza danak ahal dezuz esan, baiña gauzak holaxe dia"
> >
> >Adierazitakoak barra-barra entzun ahal dira Mutrikuko kaleetan...
ikastolan
> >ikasitakoei... eta gaztelera hutsezko eskoletan ikasitako edadetuei ere
bai.
> >
> >Egia da "etorri zeinke", "ezin zeinke esan" eta molde horretakoak ere
> >erabiltzen direla (forma hauek gazteengan galtzen ari direla ere egia
da),
> >baina ahal-dunekin batera erabiltzen direla, natural-natural.
> >
> >Joseba
> >
> >
> >
> >-----Jatorrizko mezua-----
> >Nondik: itzul-bounces a bildua postaria.com
> >[mailto:itzul-bounces a bildua postaria.com]Honen izenean: Iñigo Errasti
> >Aranbarri
> >Bidalia: miércoles, 15 de febrero de 2006 12:54
> >Nora: itzul a bildua postaria.com
> >Gaia: [itzul] ahal izan
> >
> >
> >Niri etxeko euskaraz "nik hori ahal dot egin" edo "ahal dozu hori erosi?"
ez
> >zaizkit arrotzak iruditzen; errazago esango ditut, agian, "nik hori egin
> >neike" eta "erosi zeinke", baina ez nuke esango lehengo biak sekula
erabili
> >ez ditudanik; ez eta gure etxeko alfabetatugabeek ere. Agian, ona
litzateke
> >Bizkaiko beste leku batzuetan ere horrela esaten duten jakitea.
> >
> >Dena dela, EGLU IIan (455-461) ahaleraz ari dela, honako hau dio:
> >
> >
> >"(60) a. etorri ahal naiz / b. etortzen ahal naiz
> >
> >Lehenbizikoa mendebaldean erabilia da gaur egun eta iduri du bigarrenak
> >hedatuagoak dituela gure literatur tradizioan. Benturaz, batasunerako
> >bidetik abiatuz, azken hau (-tzen+ahal) hobetsi behar genuke, bestea
> >gaitzetsi gabe, jakina."
> >
> >Beraz, ez du okertzat jotzen. Sistemak onartzen dituen bi bide direla
esango
> >nuke, eta aditz trinkoena zaharragoa eta "jatorragoa" dela ere, baina
bestea
> >hor daukagu, eta asko erabiltzen dute. Egia da, bestetik, tamalgarria
dela
> >euskara ikasten dutenek bide bakarra ezagutzea eta bestea baztertzea (are
> >gehiago horrek bigarrena desagerztea ekarriko badu). Baina, hizkuntzak
izaki
> >bizidunak omen dira eta ezer gutxi egin dezakegu (ahal dugu) bide batetik
> >jotzea erabakitzen badute.
> >
> >
> >
> >
>
>

------------------------------

_______________________________________________
ItzuL posta zerrenda 
Mezuak bidaltzeko helbidea: itzul a bildua postaria.com
Zerrenda utzi nahi baduzu bidali mezu huts bat hona: itzul-leave a bildua postaria.com

Bilduma honen bukaera: ItzuL Mezu-Bilduma, 21 bilduma, 33. zenbakia
*******************************************************************