[itzul] eficacia, eficiencia, efectividad

itziar itziar72 a bildua yahoo.es
Ast, Eka 7, 11:37:41, CEST 2007


Egun on,
   
  Ni euskarazko ordainekin ez naiz ausartuko, ez dago erraza, baina gaztelaniazkoari buruz ohartxo bat eman nahi nuke:
   
  Eficiente/eficaz/efectivo horiek batzuetan oker erabiltzen omen dira, batez ere hizkera zientifikoan, seguruenik ingelesaren eraginez. Hiru horien adierak eta erabilerak ez dira berdinak izen gisa eta adjektibo gisa. Itxura denez, "eficiente" pertsonekin erabili beharrekoa da, eta "eficaz" pertsonekin nahiz gauzekin erabil omen daiteke. Bestalde, adjektibo gisa "eficaz" erabili behar omen da, eta ez "efectivo" (erabilera-hiztegi bat begiratu behar, ze DRAEN "efectivo" begiratuz gero 2. adieran "eficaz" sarrerara bidaltzen zaitu...).
   
  Izango dira iturri hobeak, baina sarean bilaketa arin bat eginda topatutakoak:
   
  Sarrera             Gaizki            Ondo
            Efectivo, efectiva
    Publicidad efectiva en radio y televisión
    Publicidad eficaz
    No debe confundirse (efectivo) con eficaz. Como adjetivo, significa «real y verdadero, en oposición a lo quimérico». 
      Efectivo, eficaz
    Medicina efectiva
    Medicina eficaz
    EFECTIVO. No debe confundirse con eficaz. Como adjetivo, significa "real y verdadero, en oposición a lo quimérico". (EFE)
      Eficiente, eficaz
    Programa eficiente
    Programa eficaz
    EFICIENTE / EFICAZ. Eficiente se aplica a personas; eficaz, a cosas y a personas. Así pues no debemos hablar de la efectividad del sistema detector de bombas que han instalado en el aeropuerto, ni de su eficiencia, ya que de lo que se trata es de su eficacia. (EFE)

  Diccionario de anglicismos, Madrid, Gredos, 1970
  
Eta...
   
  "Para complicar más el tema, algunas palabras son anglicismos (semánticos) cuando se usan con un significado particular. Ejemplos: (...) efectivo (por eficaz), (...)."
  Manual de redacción Cientifica, 2001, José A. Mari Mutt.
   
  Merriam-Webster online kontsultatuz gero:
   
  Main Entry: 1ef·fec·tive 
Pronunciation: i-'fek-tiv, e-, E-, &-
Function: adjective
1 a : producing a decided, decisive, or desired effect <an effective policy> b : IMPRESSIVE, STRIKING <a gold lamé fabric studded with effective...precious stones -- Stanley Marcus>
2 : ready for service or action <effective manpower>
3 : ACTUAL <the need to increase effective demand for goods>
4 : being in effect : OPERATIVE <the tax becomes effective next year>
5 of a rate of interest : equal to the rate of simple interest that yields the same amount when the interest is paid once at the end of the interest period as a quoted rate of interest does when calculated at compound interest over the same period -- compare NOMINAL 4 
- ef·fec·tive·ness noun 
- ef·fec·tiv·i·ty  /"e-"fek-'ti-v&-tE, i-, E-, &-/ noun
synonyms EFFECTIVE, EFFECTUAL, EFFICIENT, EFFICACIOUS mean producing or capable of producing a result. EFFECTIVE stresses the actual production of or the power to produce an effect <an effective rebuttal>. EFFECTUAL suggests the accomplishment of a desired result especially as viewed after the fact <the measures to stop the pilfering proved effectual>. EFFICIENT suggests an acting or a potential for action or use in such a way as to avoid loss or waste of energy in effecting, producing, or functioning <an efficient small car>. EFFICACIOUS suggests possession of a special quality or virtue that gives effective power <a detergent that is efficacious in removing grease>.
   
  

Agurtzane Mallona <amallona a bildua euskal.deusto.es> escribió:
  Egun on guztioi:
Badakit gai hau orain arte ere landu dugula zerrenda honetan baina
termino bakoitzari bere euskarazko ordaina ematen hasi eta ezin izan
dut argirik egin. Gaztelaniazko DRAEn begiratu dut hiruren esan
nahia eta bi berdinak direla ikusi dut. Gero mediku batekin egon eta
berak azaldu dit zer alde dagoen hiruren artean.

Eficaz: el fármaco es eficaz si vale para cumplir su cometido en
condiciones ideales (en laboratorio).

Efectivo: el fármaco es efectivo si logra su objetivo en condiciones
reales (no en laboratorio).

Eficiente: Relación que existe entre beneficios y coste del fármaco.

DRAEk definizio hauek ematen ditu:

Eficacia: capacidad de lograr el efecto que se espera o se desea.

Efectividad: capacidad de lograr el efecto que se desea o se espera.
Realidad, validez. Un documento necesita la firma del director para
su efectividad.

Eficiencia: Capacidad de disponer de alguien o de algo para
conseguir un efecto determinado.

Kontua da gaztelaniaz ikusten dudala desberdintasuna, baina
euskarazko hitzak bilatu eta "eraginkortasun" ematen da hiruretan,
efikazia ere agertzen den arren. Terminologian jantzia den norbaiten
edo arazo bera aurkitu eta konponbidea eman dion baten laguntza
eskertuko nuke. Barkatu txapa baina azalpenak beharrezkoak zirela
iruditu zait.

Mila esker denoi.

Agurtzane Mallona
Deustuko Unibertsitatea


       
---------------------------------

¡Descubre una nueva forma de obtener respuestas a tus preguntas!
Entra en Yahoo! Respuestas.



ItzuL posta zerrendari buruzko informazio gehiago