[itzul] Aldiak

[jon-agirre a bildua ej-gv.es]

OEHn aurkitua ("alde"):

Con -a orgánica se encuentra (siempre usado como sust., y alternando con alde) en fray Bartolomé, San Martin (Zirik 123) y Akesolo; cf. los testimonios suletinos de aldia citados por Lhande y Larrasquet, con los significados de "grupo" y "montón". Hay además un ej. de aalde, no demasiado seguro, en SermAN (2r). En DFrec hay 2343 ejs. de alde.

Eta beherago:

6.  (G-azp, AN-gip-5vill, B, BN, Sal; HeH Voc, Hb ap. Lh, H), aldea (-ia S), aldi (BN-arb, Sal, R). Ref.: VocPir 368; A; Lrq (aldia); AtSac 51; Gte Erd 225, 257 y 293. Grupo, tropel, bandada. "Aldea, araldea" HeH Voc. "Troupeau" VocPir 368. "Rebaño" A Apend. "Begor alde bat daille (B)" Gte Erd 225. "Gizon alde bat bazagon bat bertzekin solasean (AN-5vill)" Ib. 293. Cf. Lar: "Trozo de gente, &c., aldia pospuesto. Lat. agmen, multitudo, caterva". Cf. artalde, gizalde, etc. v. talde.  Zenbat aldiz nahi ukhan ditut bildu hire haurrak, oilloak bere txito aldea bere hegalén azpira bezala. Lç Lc 13, 34 (TB, Brunet umeak, Dv umealdea, Ol txitaldia, IBe txitaldea). Ainguru alde handi bat. AR 405. Fraide alde handi bat. Ib. 429. Behin jende-alde baten aintzindaria ethorri zitzaion. Jnn SBi 88. Hirur Fededun alde / lehengo mendetan, / Bazituen Elizak / gure herrietan. Zby RIEV 1908, 607. Yende-alde guziak ere, ori ikusirik, Yainkoa goraipatu zuen. Ir YKBiz 366. Ikusi dugu zer gizon aldea, zeren gatik, zenbat denboraz elizarat ezin agertuz dauden mendian. Gatxitegi Othoizlari 1957, 136. Gau batez etzirena hirian sartu Moro alde bat, Achin bere erregearekin? Ardoy SFran 198. Harat biltzen denean gure haur aldea. Xa Odol 149. Ukanen dute merezi duten ikusliar-alde haundia. Lf in Casve SGrazi 17.

(AN-gip-5vill, BN-arb, S; HeH Voc, H, A Apend), aldea, aldia (S; Foix ap. Lh). Ref.: Lh (aldia); Gte Erd 14, 223 y 257. (Ref. a inanimados). Montón, cantidad. "Mahats alde bat, mahats sasta bat" HeH Voc. "Quantité, nombre" H. "Lot. Aldia bat, un lot" Lh. "Arri-alde gogorra, gran montón de piedras" A Apend. "Sos alde bat irabazi du (BN-arb)" Gte Erd 14. "[Dirua ezarri] bi aldetan (BN-arb)" Ib. 223. "Kotxe alde ederra (AN-gip) [...], kotxe aldea (AN-5vill)" Gte Erd 257. Untziaren zolan den hariña aldiak galaraz eztezan. AR (ap. H). Biltzen dituzte guk ez-bezalako bihi-aldeak. Dv Lab 131. Nahi bada ere zur-alde eder bat egin, aski da arteetarik urthe oroz khentzea gando txarreanetarik. Ib. 369. Harkitzue eskualde hunek emaiten dituen mozkinik hoberenak: xingar azpi zonbait, gasna alde bat eta biper gorri puluxta bat. Othoizlari 1960, 291. Portuges itsas untzi alde bat. Ardoy SFran 179. Gobernadoreari eskaintzeko sekulako present aldea. Ib. 237. Noiz da egun berean agertu holako izar alderik zeruan? Ib. 271. Norbaitek gostuko pertsu alde bat irakurtzen badu. Xa Odol 68. Bertsu-alde luzeak bazituen gogoz ikasteko. Lf in Casve SGrazi 9.

Ondo izan.

Jon



-----Jatorrizko mezua-----
Nork: itzul-bounces a bildua postaria.com [mailto:itzul-bounces a bildua postaria.com] Noren izenean: Laxaro
Bidaltze-data: jueves, 03 de mayo de 2012 16:03
Nori: ITZUL
Gaia: [itzul] Aldiak

Ea norbaitek ezagutzen duen erabilera hori eta ematen didan argibideren
bat. Urola bailara honetan baserritarren artean erabili ohi da, edo erabili
izan da gutxienez, uztarrirako idi-pare edo behi-pareak aipatzerakoan,
"aldiak": bi aldi, hiru aldi, etab. Saiatu naiz Orotarikoan baina ez dut
ezer aurkitu.
Eskerrik asko aurrez.

-- 
Laxaro