[itzul] Laranjarena/ laranjazkoa?

[terminologia a bildua bitez.com]

Bat nator Juanekin, eta ez auzi gramatikalean, hondokoan baizik.

Baina, ez dut teorizatu nahi, eta ez dut teorizatuko ezer.
Pasadizoak izan ohi baitira askotan beste ezer baino askoz ere
argigarriago.

Gertatu zitzaidan behin, testu bat orrazten ari nintzela (eta ez
ulertu, arren, "peinando un texto"), ikusi behar izan nuela (eta
nahita ez dut idatzi "irakurtzen")... TELEFONOZKO KABINA bat.
Lastima, marrazkiak ezin igorri diren posta-zerrenda honetara.

Bestetik...

Kakazko euskaldunak, berriz, eta kakarenak, kakarekikoak,
kakantzekoak, kakatiak, kakontziak, kakamordoilozaleak eta
eratorriak(?)... izango dira, izan.

Beste espezie batekoek izan behar gintuzketen prekupaturikan.

Alegia, fasziozkoak edo... faszioarenak, faszioarekikoak,
faszioantzekoak, fasziotiak, fasziontziak, fasziomordoilozaleak eta
eratorriak(?) diren espainolek.

Jarrai niezaioke zerrendari etzidamu arte, baina ez dut nahi.

[Nahi dutenentzako oharra: ez nator bat euskara ofizialean
gaztelaniazko "fascista", hiztegi bidez, "faxista" eman
beharrarekin]


> Ez dut luzatu edo tematu nahi kontu horrekin, baina bai argitu,
> berriro,
> nabarmen dena: "-zko" mordo galanta aurkitu daiteke bestelako
> adierazpide
> askotarikoetan, baina "patatazko tortilla" zein "laranjazko ur"
> eredu hori
> ez da existitu orain arteko euskaran.
>
>  Asmatzea edo proposatzea libre da, noski, baina hori
> hizkuntza-ingeniaritza
> litzateke, izatekotan, eta txarra, nire ustez, kasu honetan
> behintzat,
> hizkuntzak berez baduena ("patata-tortilla", "laranja-ura) alferrik
> maiseatzera baitator.
>
> Euskara normalean, bada, hortik aurrera hasten da eztabaida: ea
> "zerekin
> egindako( bokadillo)a" edo "zertatik ateratako( zuku)a" baino
> adierazpide
> laburragoren batera ekar daitekeen zera (elkarketara jo gabe):
>
> "zerekiko( bokadillo)a" zein "zertatiko( zuku)a" teorikoegiak dira,
> eta
> "zerezko( bokadillo/zuku)a" desegokiak esanahiz.
>
> Ezbide horretan, nik hurbilen ditudan hizkeretako hiztunek "zeren(
> bokadillo/ur)a" asmatu zuten aspaldi ("nolako( bokadilloa/zuku)a"
> orokorragoarekin batera.
>
> Kalkoa dela? Eta? Joskera horrek arazorik badu (eta badu:errepasatu
> nire
> lehen mezua), ez da jatorri(z)ko bekatu horrengatik, egitura
> konplexuetan
> motz geratzen delako baizik: hitz-elkarketei gertatzen zaien bezala,
> nahiz
> horiek superjarrok izan, batere "de"rik zerik gabe.
>
> Azken ohar etsia: hemen inor ez da aditu edo ezaditu, ITZULkide
> baizik.
>
> Hori bai: debekatuta badago zerbaiti buruz ustez zerbait jakitea,
> gaztigatu.
>
>
>
> 2011/2/10 Mikel Haranburu <musdeh a bildua terra.es>
>
>> Ez dut uste nire pertzepzio urriak inongo euskaldun jator eta
>> axolatirik
>> ezertara eraman lezakeenik, are gutxiago hiztun axolagaberik,
>> baina hiztun
>> jator horiek berek hainbat oker, hankasartze eta axolagabekeria
>> egin ohi
>> dute, denok dakigunez, hiztun perfekturik ez baita inon. Aurpegiak
>> milaka
>> dituen gaztelaniazko "de" hori hainbat modutara bihurtu dute
>> euskaldunek,
>> esanahia zein den. Beharbada galdera egiteko beste modurik egon
>> liteke eta
>> haiek aurkitu, jakintsuen laguntzaz.
>> Ez dago nire pertzepzioa inoren jakinduariaren gainetik. Gaixoa
>> ni!
>> Hala ere, -ko atzizkia edozeri eratxekitzen ahal badiogu, ez dut
>> zer
>> arrarorik ikusten zurez egindako altzariari zurezko esateko, ez
>> eta oinez
>> ibiltzen denari oinezko deitzeko, edo tortilaz egindako
>> bokadiloari
>> tortilazko, edo patataz egindakoari patatazko tortila. Galdera
>> nola egin
>> nire proposamenik? Ez, ez, zuek guztiok edo gehienok jakinduria
>> handiagoa
>> duzue nik baino. Nik pertzepzio soila; adituren batek txostena
>> burutzeko
>> badu, egin eta orduan jakinen dugu besteok ere.
>> Mikel
>>
>> og., 2011.eko otsren 10a 17:30(e)an, Juan Garzia Garmendia(e)k
>> idatzi zuen:
>>
>>  Barka narraskeria, eta bota aurrekoa zaborretara:
>>>
>>> Hara! Eta, orduan, sistematikoki "ze(r)ena nahi duzu bokadilloa?"
>>> galdetzen
>>> duten hiztun arrunt (axolagabe baina) jatorrek zer egin behar
>>> dute:
>>> atzizki
>>> hori jan eta jakia ahaztu, zure pertzepzio hori dela eta?
>>>
>>> Zein da zure proposamen desgaztelaniaztatua, jakin baliteke?
>>>
>>> 2011/2/10 Juan Garzia Garmendia<juangarzia a bildua gmail.com>
>>>
>>>  Hara! Eta, orduan, sistematikoki "zerena nahi duzu bokadilloa?"
>>> galdetzen
>>>> dute hiztun arrunt (axolagabe baina) jatorrek zer egin behar
>>>> dute, -re
>>>> hori,
>>>> eta jakia ahaztu, zure pertzepzio hori dela eta?
>>>>
>>>> Zein da zure proposamen desgaztelaniaztua, jakin baliteke?
>>>>
>>>>
>>>>
>>>>
>>>>
>>>> 2011/2/10 Mikel Haranburu<musdeh a bildua terra.es>
>>>>
>>>> Hortaz, laranjazko zukua ez da "taxuzko esapidea", baina zukua
>>>> laranjana
>>>>
>>>>> bai dela "esapidea taxu(re)na".
>>>>>
>>>>> Nire pertzepzioan, "tortila patatana" irtenbide kaxkarra da,
>>>>> hiztunek
>>>>> axolagabekerian emandakoa. Areago,
>>>>> ausartuko nintzateke esatera "patatarena" ez duela inork
>>>>> esango,
>>>>> disimulatu beharrean, -re sartuz gero argi
>>>>> dagoelako zuzengabekeria dela.
>>>>>
>>>>> Jakintsuok esan, baina gaztelaniazko (!?) "de" horren arazo
>>>>> betierekoa
>>>>> eta
>>>>> guztizkoa da.
>>>>>
>>>>> (Eta "euskaldun de mierda" zer, kakazkoa ala kakana)  ;-))
>>>>>
>>>>> Mikel
>>>>>
>>>>> az., 2011.eko otsren 09a 15:22(e)an, Juan Garzia Garmendia(e)k
>>>>> idatzi
>>>>> zuen:
>>>>>
>>>>>  <<"laranjazko zukua" ondo legoke, osagai bakarra laranja
>>>>> delako eta
>>>>> hori
>>>>>
>>>>>> besterik ez da erabiltzen.
>>>>>>
>>>>>> Ez ba: "laranjazko zukua" ez da inondik inora ere egokia
>>>>>> (sintaxi
>>>>>> hutsez
>>>>>> ongi eratua izan arren) orain arteko euskaran.
>>>>>>
>>>>>> Teorizazio teorikoak asko teoriza daitezke, baina
>>>>>> "laranja(ren)
>>>>>> ura/zukua"
>>>>>> ez da "harrizko etxea" bezalakoa hizkuntzarentzat. Era berean
>>>>>> "txekorrezko
>>>>>> haragi/okela"rik ere ez dago zerupe honetako euskaran.
>>>>>>
>>>>>> Halako soiletan, ez da dudarik: hitz-elkartea da ohikoena,
>>>>>> eta,
>>>>>> bestela,
>>>>>> "zeren (ur/haragi)a". Lehen osagaia konplexua denean, hor
>>>>>> sortu ohi da
>>>>>> zalantza, hiruko elkarteak bakan baino ez baitira erabiltzen
>>>>>> ("arrosa
>>>>>> gorri
>>>>>> sorta"): ?patata-arrautzopil ogitartekoa.
>>>>>>
>>>>>> Kasu horretan, ahal dena egiten da; batez ere, bide hoberik
>>>>>> ezean,
>>>>>> "zeren
>>>>>> ura/haragia" ez bezala, "zeren ogitartekoa" naturala ez den
>>>>>> kasuetan,
>>>>>> "ogitarteko bat, zerena/zerekin" eginez:
>>>>>>
>>>>>> bokadillo/bokata bat(,) patata-tortilla(re)na/tortilla(re)kin
>>>>>>
>>>>>> Eta hor izaten da arriskurik handiena asmakerietarako:
>>>>>>
>>>>>> *patata-tortillazko bokata bat
>>>>>> *lursagar-arrautzopilarekiko ogitartekoa
>>>>>>  *lursagar-arrautzopildun ogitartekoa
>>>>>>
>>>>>> Eta abar.
>>>>>> Zure euskaldun zinezko horiek dute, bada, Amaia, espero
>>>>>> izatekoa zenez,
>>>>>> arrazoia. Bestea, euskara berria da, izatekotan... Edo
>>>>>> garbiago esanda,
>>>>>> ausar nadin, euskara txarra, besterik gabe.
>>>>>>
>>>>>> Hori bai: inork ezin bermatu euskararik txarrena nagusitu(ko)
>>>>>> ez denik
>>>>>> eta
>>>>>> orain arteko egokiena arkaismo pedante bilakatu(ko) ez denik.
>>>>>>
>>>>>> Hori gertatu(ko) bada ere, ordea, ez diezaiogun geuk gehiago
>>>>>> lagundu.
>>>>>> 2011/2/9 Kepa Diegez<kepa.diegez a bildua gmail.com>
>>>>>>
>>>>>>
>>>>>>
>>
>