[itzul] Aldiak

[Laxaro]

Eskerrik asko denoi. Dena den ez dakit "aldi" hori eta hemen esandako
"alde", talde zentzuan, gauza bera ote diren, niri gehiago iruditzen zait,
"txanda" gisa izan daitekeela. Uztarriko idi-pareak, edo behi-pareak dira
"aldi" horren atzean daudenak, eta txanda funtzioa bete zezaketen.
Laxaro

Juan Garzia Garmendia<juangarzia a bildua gmail.com> igorleak hau idatzi zuen
(2012eko mairen 04a 08:42):

> Ez daukat eskura erreferentzia "zientifiko" garbirik, baina badut
> irudipena "talde" hitzaren jatorrian dagoela "alde" hori, "tarte"
> hitzarenean "arte" bezala. Alegia, jatorriz, hasierako "t" hori
> epentetikoa dela (lotura hutsezkoa).
>
> Julian Maia<julian.maia a bildua ehu.es> igorleak hau idatzi zuen (2012-05-03):
> > "Grupo, montón" adieran Bortzerrietan ere erabiltzen da, belaunaldi
> > adintuan: "diru-alde ederra irabazi zuen  hark" (gaur egun "diru pila"
> > erraten den modu/toki ber-berean"), edo "hango jende(-)aldea!".
> Zerbaiteko
> > balio badu...
> >
> >
> > Julian
> >
> > -----Mensaje original-----
> > De: itzul-bounces a bildua postaria.com [mailto:itzul-bounces a bildua postaria.com] En
> > nombre
> > de jon-agirre a bildua ej-gv.es
> > Enviado el: jueves, 03 de mayo de 2012 16:26
> > Para: itzul a bildua postaria.com
> > Asunto: Re: [itzul] Aldiak
> >
> > OEHn aurkitua ("alde"):
> >
> > Con -a orgánica se encuentra (siempre usado como sust., y alternando con
> > alde) en fray Bartolomé, San Martin (Zirik 123) y Akesolo; cf. los
> > testimonios suletinos de aldia citados por Lhande y Larrasquet, con los
> > significados de "grupo" y "montón". Hay además un ej. de aalde, no
> > demasiado
> > seguro, en SermAN (2r). En DFrec hay 2343 ejs. de alde.
> >
> > Eta beherago:
> >
> > 6.  (G-azp, AN-gip-5vill, B, BN, Sal; HeH Voc, Hb ap. Lh, H), aldea (-ia
> > S),
> > aldi (BN-arb, Sal, R). Ref.: VocPir 368; A; Lrq (aldia); AtSac 51; Gte
> Erd
> > 225, 257 y 293. Grupo, tropel, bandada. "Aldea, araldea" HeH Voc.
> > "Troupeau"
> > VocPir 368. "Rebaño" A Apend. "Begor alde bat daille (B)" Gte Erd 225.
> > "Gizon alde bat bazagon bat bertzekin solasean (AN-5vill)" Ib. 293. Cf.
> > Lar:
> > "Trozo de gente, &c., aldia pospuesto. Lat. agmen, multitudo, caterva".
> Cf.
> > artalde, gizalde, etc. v. talde.  Zenbat aldiz nahi ukhan ditut bildu
> hire
> > haurrak, oilloak bere txito aldea bere hegalén azpira bezala. Lç Lc 13,
> 34
> > (TB, Brunet umeak, Dv umealdea, Ol txitaldia, IBe txitaldea). Ainguru
> alde
> > handi bat. AR 405. Fraide alde handi bat. Ib. 429. Behin jende-alde baten
> > aintzindaria ethorri zitzaion. Jnn SBi 88. Hirur Fededun alde / lehengo
> > mendetan, / Bazituen Elizak / gure herrietan. Zby RIEV 1908, 607.
> > Yende-alde
> > guziak ere, ori ikusirik, Yainkoa goraipatu zuen. Ir YKBiz 366. Ikusi
> dugu
> > zer gizon aldea, zeren gatik, zenbat denboraz elizarat ezin agertuz
> dauden
> > mendian. Gatxitegi Othoizlari 1957, 136. Gau batez etzirena hirian sartu
> > Moro alde bat, Achin bere erregearekin? Ardoy SFran 198. Harat biltzen
> > denean gure haur aldea. Xa Odol 149. Ukanen dute merezi duten
> ikusliar-alde
> > haundia. Lf in Casve SGrazi 17.
> >
> > (AN-gip-5vill, BN-arb, S; HeH Voc, H, A Apend), aldea, aldia (S; Foix ap.
> > Lh). Ref.: Lh (aldia); Gte Erd 14, 223 y 257. (Ref. a inanimados).
> Montón,
> > cantidad. "Mahats alde bat, mahats sasta bat" HeH Voc. "Quantité, nombre"
> > H.
> > "Lot. Aldia bat, un lot" Lh. "Arri-alde gogorra, gran montón de piedras"
> A
> > Apend. "Sos alde bat irabazi du (BN-arb)" Gte Erd 14. "[Dirua ezarri] bi
> > aldetan (BN-arb)" Ib. 223. "Kotxe alde ederra (AN-gip) [...], kotxe aldea
> > (AN-5vill)" Gte Erd 257. Untziaren zolan den hariña aldiak galaraz
> eztezan.
> > AR (ap. H). Biltzen dituzte guk ez-bezalako bihi-aldeak. Dv Lab 131. Nahi
> > bada ere zur-alde eder bat egin, aski da arteetarik urthe oroz khentzea
> > gando txarreanetarik. Ib. 369. Harkitzue eskualde hunek emaiten dituen
> > mozkinik hoberenak: xingar azpi zonbait, gasna alde bat eta biper gorri
> > puluxta bat. Othoizlari 1960, 291. Portuges itsas untzi alde bat. Ardoy
> > SFran 179. Gobernadoreari eskaintzeko sekulako present aldea. Ib. 237.
> Noiz
> > da egun berean agertu holako izar alderik zeruan? Ib. 271. Norbaitek
> > gostuko
> > pertsu alde bat irakurtzen badu. Xa Odol 68. Bertsu-alde luzeak bazituen
> > gogoz ikasteko. Lf in Casve SGrazi 9.
> >
> > Ondo izan.
> >
> > Jon
> >
> >
> >
> > -----Jatorrizko mezua-----
> > Nork: itzul-bounces a bildua postaria.com [mailto:itzul-bounces a bildua postaria.com]
> Noren
> > izenean: Laxaro
> > Bidaltze-data: jueves, 03 de mayo de 2012 16:03
> > Nori: ITZUL
> > Gaia: [itzul] Aldiak
> >
> > Ea norbaitek ezagutzen duen erabilera hori eta ematen didan argibideren
> > bat.
> > Urola bailara honetan baserritarren artean erabili ohi da, edo erabili
> izan
> > da gutxienez, uztarrirako idi-pare edo behi-pareak aipatzerakoan,
> > "aldiak": bi aldi, hiru aldi, etab. Saiatu naiz Orotarikoan baina ez dut
> > ezer aurkitu.
> > Eskerrik asko aurrez.
> >
> > --
> > Laxaro
> >
> >
>



-- 
Laxaro