[itzul] Da las vueltas / Itzulkina ematen du

[nerea bello]

Kaixo, nola itzuli dezaket Nafarroako Foru Aldundia ingelesera?
Bertsio asko ikusi ditut baina ez dakit ofizialik esistitzen den

Regional Community of Navarra
Autonmus Community of Navarra eta abar...
Milesker 
Nerea Bello

From: a.gurrutxaga a bildua elhuyar.com
Date: Thu, 24 Oct 2013 11:55:48 +0200
To: itzul a bildua postaria.com
Subject: Re: [itzul] Da las vueltas / Itzulkina ematen du

Interesgarria da irakurtzea Euskaltzaindiaren Hiztegiak dakarren diru xeheren definizioa:

diru xehe Esku arteko dirua, eguneroko beharretarako esku artean erabiltzen dena. Emazu diru xehea. Diru xeherik ba al duzu aldean?



Beraz, xehek badu diru xeheren adiera, baina diru xehek ez du xeheren definizioan ageri den "ordaindu beharreko prezioa baino balio handiagoko diruarekin ordaindu 
duenari itzultzen zaion dirua" adiera.

Elhuyar Hiztegian, honela eman ditugu cambioren hi adiera horiek:



-------------------------------------------------------------

3
                                                                

 s.m. [vueltas] atzerako(ak), kanbioak

                                                                        
		                                                                el vendedor le devolvió el cambio: dendariak atzerakoak itzuli zizkion

                                                                        
							        
							        
						        
							        
													4
                                                                

 s.m. [calderilla] diru xehe;  xehe (mugaturik erabilia);  eskuarteko;  kanbio




                                                                        
		                                                                no tengo cambio(s): diru xeherik ez dut
-------------------------------------------------------------

                                                                        
							        Bistan da [vueltas] adieran xehe falta dugula. 

Dena den, duda daukagu diru xehe [vueltas] adieran sartu behar dugun. Egia da, askotan [vueltas] diru xehean ematen direnez, baliokidetzat erabil daitekeela, sensu stricto adiera hori ez badu ere. Gilenek galdera ona egin du ("txanponak itzuli beharrean billeteak aterako balira bueltan, hori ere litzateke diru xehea?")



atzerako(ak) direla eta, Azkuek jasoa da, eta P. Mujikak eman zuen bere hiztegian (BG).

Argi daukagu itzulkin modukorik ez dugula behar.


Antton Gurrutxaga 

      Hiztegiak+Corpusak teknikaria & I+G ikertzailea


    
    
      
    
    
      
        a.gurrutxaga a bildua elhuyar.com     






        tel.: +34 943 363040 | luzp.: 228

         Zelai Haundi, 3. Osinalde industrialdea

          20170 Usurbil

        
          www.elhuyar.org





2013/10/24 "IBAÑEZ SAN ROMAN, Iñaki" <iibanez a bildua gipuzkoa.net>








Euskaltzaindiaren Hiztegian datorren 
definizioaren arabera, ez dirudi billeteak eta txanponak bereizten direnik 
(“dirua” orokorki aipatzen du, nahiz eta denok ulertzen dugun, “diru xehea”, edo 
“xehea”, bereziki, besterik zehazten ez den bitartean, behintzat, txanponak 
bakarrik direla):
 
"xehe2 iz. Diru 
xehea; ordaindu beharreko prezioa baino balio handiagoko diruarekin ordaindu 
duenari itzultzen zaion dirua. Piarresek eman zion etxekoandreari hamar 
soseko zuri bat, eta andre horrek bihurtu zionean xehea (....). Emak 
xehea."
 
Gainera, 
xehe hitzak ez du Ipar. markarik ere, ez Euskaltzaindiaren Hiztegian ez Hiztegi Batuan:


 
"xehe 2 iz. [mugaturik erabilia] 'diru 
xehea': xehea bihurtu; emak xehea."
 
Aldi berean, 
uste dut erreparatu beharrekoa dela bi hiztegietako adibideetan bihurtu 
aditza erabiltzen dela, itzuli-ren adiera berean, oker ez banago; baita 
eman aditza ere.
 
Hortaz:
 
“Bihurtzen du 
xehea”, ordain egokia izan liteke?
 
“Ematen du 
xehea”?
“Itzultzen du 
xehea”?
 
“Itzultzen / 
Ematen / Bihurtzen du diru xehea”?
 


  
  
  Nork: Gilen Mejuto 
  [mailto:gilenmejuto a bildua gmail.com] 
Bidaltze-data: jueves, 24 de octubre 
  de 2013 9:56
Nori: ItzuL
Gaia: Re: [itzul] Da las vueltas 
  / Itzulkina ematen du


  
  Segur asko ez da hala gertatzen oro har, baina txanponak itzuli 
  beharrean billeteak aterako balira bueltan, hori ere litzateke diru 
  xehea?

  


  Patxi Petrirena Alzuguren<p.petrirena a bildua elhuyar.com> igorleak hau idatzi zuen 
  (2013 urria 24 09:45):

  
    Ados nago Luisekin: "Itzultzen du diru xehea".

    
    
    
    
    
      
      
        
          
            
            
              
                Patxi 
                Petrirena Alzuguren 


            
              
            
              
                p.petrirena a bildua elhuyar.com
tel.: 943363040 | luzp.: 216


                Zelai Haundi, 3. Osinalde industrialdea
20170 
                Usurbil

                www.elhuyar.org




          
            
            
              Mezu honek, baita erantsitako edozein agirik 
                ere, isilpeko informazioa izan dezake. Informazio hori jasotzeko 
                baimena izendatutakoak baino ez du. Zu ez bazara adierazitako 
                hartzailea, indarrean dagoen legeriaren arabera debekatuta 
                daukazu informazio hori baimenik gabe erabili, hedatu eta/edo 
                kopiatzea. Mezu hau errakuntza baten ondorioz jaso baduzu, 
                jakinarazi bidaltzaileari, eta ezaba ezazu. Eskerrik 
              asko.
          
            
            
                
              Ez inprimatu mezu hau ezinbestekoa ez bada. 
                
        

    


    2013/10/24 LB <luisber12 a bildua gmail.com>

    
      

      
      Entzuna 
      daukat zuberotarren ahotan “xehea” hitza adiera horretan erabilia, dotore 
      asko halere.  Nik neuk “itzulkin” asmatuaren eta “xehe” zaharraren 
      artean nahiago bigarrena, besteak beste arrazoi honengatik: baldin neke 
      berdintsua badu Hegoaldeko euskaldun batek “xehe” hitza adiera horretan 
      erabiltzen ikasteko nola Iparraldeko batek “kanbioak”, “bueltak” edo 
      “itzulkinak” ulertu eta baliatzeko, orduan zuzenago dirudi hautua 
      iparraldeko norabidean egitea, hitz zaharra hangoa denaz geroztik. 
      
       
      Orotarikoan 
      ere jasotzen da erabilera horren lekukotasuna:
       
       1. (L, BN, S; Ht VocGr, Lar Sup (<ch->), 
      Arch VocGr, Gèze, Dv, 
      H), xe (AN-5vill, B, BN-baig, Sal, R). 
      Ref.: 
      A (xe, xehe); Lrq; Satr VocP (xeiak). Cambio(s) (de moneda). "La monnaie d'un écu, luis baten 
      xehea" 
      Ht VocGr 387. 
      "Moneda, xehea<ch->" 
      Lar Sup. "Monnaie d'une pièce" Dv. "Xeherik 
      baduzu? avez-vous de la monnaie?" 
      H. 
      "Xehe [...], calderilla, moneda de cobre" A. "Moneda 
      inferior, cambios. Badüzia 
      xeherik? (Sc), baduxea 
      xerik? (Sal), ¿tiene V. cambios, 
      calderilla?Pesta baten xeak ematen 
      bazineztazu (BN-baig), si me diera usted 
      cambios de una peseta" Ib. "Xeiak, cambios" Satr VocP. Cf. DIRU 
      XEHE.  Piarresek eman zion etxeko andreari hamar-soseko 
      xuri bat eta andre horrek bihurtu zioenean xehea [...] lothu ginen berriz 
      Olhetako bideari. Elzb PAd 34.


       
      Gure 
      hautu lexikoak mugaz bi aldetako iturrietatik jasoak eta mugaz bi aldetara 
      isuri beharrak direla gogoratu behar izatea bera da niretzat aski 
      esanguratsu.
       
       



-- 
Gilen Mejuto
Freelance 
Translator


 		 	   		  
-------------- hurrengo zatia --------------
Erantsitako HTML dokumentu bat ezabatu egin da...
URL: <https://postaria.com/pipermail/itzul/attachments/20131024/75c0928c/attachment.html>