[itzul] Crecimiento económico duradero y sostenible

[Xabier Aristegieta]

Bada, niri behintzat, eta "eramangarri" edo "jasangarri"rekin alderatuta,
alde handiz alternatiba okerrena iruditzen zait "iraunkor" jartzea.

"Iraunkor" hitza guztiz arrunta eta, orain arte behintzat, esanahi
bakarrekotzat izan dugu --esango nuke-- euskaldun guztiok:
iraunkor=permanente, duradero, continuado.

Baldin eta "sostenible", "sustainable" eta abarrekin esan nahi izango
balitz, besterik gabe, denboran zehar iraungo duen prozesu edo fenomeno bat,
beste ezeren axolarik gabe, egokia irudituko litzaidake "iraunkor" jartzea.
Ez naiz inolako aditua gai honetan, eta eskertuko dut hitzaren esanahiari
buruz inork egin nahi didan edozein ohar edo zuzenketa, jakina. Baina
iruditzen zait begi bistan dagoela iraupen hutsa baino zerbait gehiagoz
arduratzen dela kontzeptua. Nik ulertzen dudan moduan, "sostenible" den
zerbait hori iraunkorra da, bai, baina iraunkorra izateko baldintzak
betetzen dituelako; alegia, ez diolako naturari, edo gizarteari, edo
animaliei, edo beste edozeri halako moduan eragiten, halako moduan
kaltetzen, non sistemaren funtzionamendua bera azkenean eragotzi egingo
duen. Alegia, sistema osoarekiko nolabaiteko oreka batean dagoen zerbaiti
buruz esandakotzat ulertzen dut nik "sostenible" hori.

Hori horrela baldin bada, "iraunkor" hitza:
a.-Batetik, motz gelditzen da, fenomenoaren alderdietako bati soilik
erreparatzen diolako (irautea, besterik gabe; zer baldintzetan irauten duen,
ordea, ez).
b.-Bestetik, eta aurrekoaren ondorioz, iradoki dezake adierazi nahi denaren
ia-ia aurkakoa den ikusmolde bat ere: adibidez, gaztelaniaz norbaitek
"desarrollo sostenible" aldarrikatzen badu, badakigu zer kezka dituen;
euskaraz, ordea, "garapen iraunkorra" aldarrikatzen badu, desarrollismo
gordinenaren aldera lerraturiko eredu baten alde dagoela ulertzeko bidea
behintzat ematen du.

Gogora bedi, baita ere, gaztelaniaz bereizketa argi bat dagoela bi hitz
hauen artean: sostenible eta sostenido. Nire iritziz, "iraunkor" "sostenido"
da, ez "sostenible".

Xabier
----- Original Message ----- 
From: "Gotzon Egia" <gegia a bildua gipuzkoa.net>
To: "ItzuL" <itzul a bildua postaria.com>
Sent: Friday, January 19, 2007 9:23 AM
Subject: Re: [itzul] Crecimiento económico duradero y sostenible


> > Gaztelaniaz halaxe duk, bai, Aitor. Baina kontua duk
ez-dakit-zenbat-ehun
> > milioiren artean halako desadostasunak eramangarriago direla, batez ere
> > ozeanoa tartean dela
>
> Ez ditzagun urruneko intxaurrak ederretsi, bide batez etxekoak
> apaletsiz... Google-n begirada axkar batez, «sustainable» zentzutik
> atera gabe:
>
> desarrollo sostenible: 1.250.000
> desarrollo sustentable: 1.260.000
> desarrollo durable: 26.000
> desarrollo perdurable: 960
> desarrollo continuable: 82
>
> crecimiento sostenible: 220.000
> crecimiento sustentable: 58.100
> crecimiento durable: 586
> crecimiento perdurable: 220
> crecimiento continuable: 0
>
> Oharrak:
>
> - «sustentable» gehien erabiltzen da. Egia da batez ere Hego Amerikako
> webguneak direla, baina nazioarteko mordoxka bat ere bai, eta Espainiako
> ugari. Es.wikipedia-ren definizioa ere honelaxe hasten da: «El
> desarrollo sostenible o sustentable...».
>
> - «durable» nazioarteko erakundeen webguneetan ageri da batik bat, ez
> bakarrik frantsesaren («développement durable») eraginpean bizi direnen
> artean.
>
> - Gazteleraz ere badute ezbairik, «sostenible, sustentable» /
> «perdurable,continuable» hitzen artean. Adibidez:
> http://www.arikah.com/enciclopedia-espanola/Desarrollo_sostenible
>
> - Arazo bakoitzari bilatu beharko diogu irtenbidea, errazena baita
> irtenbide bakoitzari arazoak aurkitzea. Labur eta oro har esanda, ez dut
> uste «iraunkor» arazo iturri emankorragoa denik «eramangarri» edo, zer
> esanik ez, «jasangarri» diren baino. Goiburuko adibidean, «ekonomiaren
> hazkunde jarraigarri eta iraunkorra» ematea ere badago. Diot.
>
> -- 
> Gotzon Egia
> gegia a bildua gipuzkoa.net
> 43º 19' 13.5" N 1º 57' 50.4" W