ER: [itzul] YO PROFUNDO / nia sakona????

[Juan Garzia Garmendia]

RE: [itzul] YO PROFUNDO / nia sakona????Funtsean bat gatoz, ezta? "Nia
sakona" aldrebeskeria hutsa da nonahi.

"Zera bat" horrena, zeharka baino ez nuen aipatu; hala ere, erraza da
egiaztatzen hizkera batean (gipuzkera osoan edo gehienean) hiztun guztien
erabilera aho batekoa dela. Eta ez "jardun" eta ez "ari izan" (bide batez:
ez dira guztiz sinonimo) existitzen ez diren bizkaieretan ere, erraza da
ikusten ez dituela halako guztiak ematen "ibili"k.

Jakina, inolako asmorik ez nuen eta ez dut erabilera horren alde egiteko,
eta nik neuk "zer bat" darabilt, txintxo-txintxo (ikusi, hala ere, testuak:
bestea nagusi dabilela egingo nuke).
  -----Jatorrizko mezua-----
  Nondik: itzul-bounces a bildua postaria.com
[mailto:itzul-bounces a bildua postaria.com]Honen izenean: jon-agirre a bildua ej-gv.es
  Bidalia: Asteartea, 2004.eko abenduak 21 10:12
  Nora: itzul a bildua postaria.com
  Gaia: RE: [itzul] YO PROFUNDO / nia sakona????


  Ez dakit, Juan, eremu bateko "ari izan"en lekuan "egon" erabiltzea
euskalkiari lotutako zerbait den ala hiztune(n batzue)i. Ez dakit, eta hala
diot, baina "ari izan" erabiltzen ez den lekuan mendebalderago "jardun"
erabiltzen da, eta hori ere erabiltzen ez den lekuan (are mendebalderago)
"egon" eta "ibili" bereizten dira. Ez dakit bereizketa orokorra den ala (are
are mendebalderago) "egon" soilik erabiltzen den (ala ez den mendebalde
kontua, bestelakoa baino), "estar" bai erabiltzen da, baina hori beste
hizkuntza bat da (eta eraginak eragin). Nik uste "egon"en erabilera
gehiegizko hori ez dela hizkera batena hiztun batzuena baino, baina usta
baino ez da. Zuk horretaz gehiago dakikezu.



  Ni harrituta utzi ninduan Koldo Mitxelenaren Orotariko Euskal Hiztegian -a
sarreran hau aurkitzeak (buruz nabil): "Es gramatical en V hau etxea".
Harrituta, ez bizkaieraz "hau etxea" entzun barik neukalako, gramatikala
zela zioelako baino, baina gramatikala bizkaieraz (eta neuk gehituta,
bizkaieraz bakarrik). Eta hor dago, nire ustez, gakoa: litekeena da hizkera
edo euskalki, azpieuskalki edo aldaera batean gramatikala izatea "zera bat",
"egon" ('ari izan' esanahiarekin) eta abar ("egon" soilik, zalantzak ditut),
baina txoko-hizkuntza ez dago hizkuntza baino lehenago, txoko-hizkuntzak
txoko-gramatika dauka eta hizkuntzak gramatika eta mailan mailako bikote
horien artean ez dut ikusten lehentasunik jar daitekeenik, gauza baten atal
biren artean ere lehentasunik ikusten ez dudan bezala (atal bietako bat
kenduta gauza beste zerbait litzateke). Bestalde, araua hizkuntzak ematen du
(eta txoko-hizkuntzak ere bai, bakoitzak bere eremuan), gramatikak (nahiz
eta izen onik ez daukan) deskripzioa baino ez du egiten (eta
txoko-gramatikak, txoko-deskripzioa).



  Kasu honetan, niri, badeust, eta horrexegatik iruzkintzen dut ;-)



  Jon





  -----Mensaje original-----
  De: Juan Garzia Garmendia [mailto:svrinsjg a bildua sv.ehu.es]
  Enviado el: lunes, 20 de diciembre de 2004 10:29
  Para: ItzuL
  Asunto: ER: [itzul] YO PROFUNDO / nia sakona????



  Tira, Jon, "zera bat" darabilenari  belarriko min bertsua ematen dio,
kasurako, "ari izan"en lekuan "egon" erabiltzeak.



  Hizkera horretan gauzak hala badira, erabat, bistan da gramatikala dela
batu ustezkoarekiko akats hori hizkera horretan; eta "zer bat" batean eta
"ari naiz" bestean, berriz, exotikoak. Izan ere, lehenago baitago hizkuntza
gramatika baino, eta hizkera bakoitza batua baino, konkretu abstrakua eta
partikularra orokorra baino lehenago dauden zentzu berean.



  Badakit badakizkizula horiek guztiak, baina vayasemanitaki esatearren:
niri, ez hotz eta ez bero, baina iruzkintze aldera...

    -----Jatorrizko mezua-----
    Nondik: itzul-bounces a bildua postaria.com
[mailto:itzul-bounces a bildua postaria.com]Honen izenean: jon-agirre a bildua ej-gv.es
    Bidalia: Ostirala, 2004.eko abenduak 17 15:29
    Nora: itzul a bildua postaria.com
    Gaia: RE: [itzul] YO PROFUNDO / nia sakona????

    Uste dut "hizkera oso batek emandako salto" hori hizkera horren zer bat
dela, eta euskara batuan gutxienez gaitzetsita dagoela (ez dakit hizkera
horretan gramatikala den). Eta gehitu nahi nuke belarriko min handia ematen
duela berezko -a amaiera, -a artikulua, eta -a gabeko zerak ondo bereizten
diren eremuan. Hona hemen, Euskaltaindiak dioena; "'zera' mug." dio, hortaz,
*'etxea bat' txarto dagoen bezala (euskaraz, ez euskara batuan bakarrik),
zera bat ere bai, zenbatzaileekin mugagabea behar da eta:

    zer (-r bakuna) 1 galdera-hitza: zerk ikaratu zaitu? 2 iz.: bizi
honetako zerek ez gaituzte asetzen; gure zeretan ez duzu ikustekorik.
       zer edo zer
       zer ere
       zer-nolako

    zera mug.: beraz, hori zera da, hori iraunkorra da.
       bai, zera
       ez, zera

    Beste bat garabia da 'garabi' baita hitza.

    Niari dagokionez, nia esateari ondo deritzot baina ni sakona behar du,
alegia, ni izenordaina izen bihur daiteke (alemanez ich >Ich) baina gero
gramatikaren arabera jokatu (alemanez ere "das Ich", ez "Das Ich").
Belarriko mina ikaragarria da bestela. (*niatik, *niara..., nitik, nira).

    Jon


-------------- hurrengo zatia --------------
Erantsitako HTML dokumentu bat ezabatu egin da...
URL: <https://postaria.com/pipermail/itzul/attachments/20041221/3e65b3c4/attachment.html>